Στο Βερολίνο η διεθνής κοινότητα παρουσίασε ένα εύθραυστο μέτωπο απέναντι στην κρίση της Λιβύης…

File Photo: Ταγίπ Ερντογάν και Βλαντιμίρ Πούτιν στη Διάσκεψη του Βερολίνου. EPA, MURAT CETIN MUHURDAR, HANDOUT HANDOUT EDITORIAL USE ONLY, NO SALES




Του ΜΙΧΑΛΗ ΨΥΛΟΥ

Εάν οι ξένες δυνάμεις σταματήσουν να υποστηρίζουν τα αντιμαχόμενα στρατόπεδα στη Λιβύη, αν σταματήσουν τις αποστολές όπλων, αν αποσύρουν τους μισθοφόρους τους, αν… αν… αν, ναι, τότε υπάρχει ενδεχόμενο να σταματήσει ο εμφύλιος, που εδώ και πολύ καιρό είχε εξελιχθεί σε περιφερειακή σύγκρουση. Ωστόσο, είναι πολύ αμφίβολο αν οι πολιτικές δεσμεύσεις του Βερολίνου εκπληρωθούν στο πεδίο της σύγκρουσης…

  • Εμπάργκο όπλων από τον ΟΗΕ στη Λιβύη ισχύει από το 2011. Οι εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ έχουν τεκμηριώσει σχολαστικά τις παραβιάσεις, με συνεχείς εκθέσεις προς το Συμβούλιο Ασφαλείας. Άδικος κόπος!

Οι ανταγωνιστικές περιφερειακές δυνάμεις παρενέβαιναν όλο και πιο βαθιά στη σύγκρουση: Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αίγυπτος, η Ρωσία και η Ιορδανία υπέρ του πολέμαρχου Χαφτάρ και από την άλλη πλευρά η Τουρκία και το Κατάρ υπέρ του διεθνώς αναγνωρισμένου πρωθυπουργού Φαγιέζ αλ Σάρατζ. «Έντονο σκεπτικισμό για τα αποτελέσματα της συνόδου» εκφράζει η γαλλική εφημερίδα «Le Monde»: «Στο Βερολίνο η διεθνής κοινότητα παρουσιάζει ένα εύθραυστο μέτωπο απέναντι στην κρίση στη Λιβύη… ωστόσο, πίσω από την επιφανειακή επιτυχία, αναδύεται ένα σύννεφο αβεβαιότητας».

Καρπός μιας προφορικής μόνο δέσμευσης και συμφωνημένης υπό την πίεση των Τούρκων και των Ρώσων -που υποστηρίζουν τα αντίπαλα στρατόπεδα- η ανακωχή των μαχών, που ισχύει από τις 12 Ιανουαρίου, θα παραμείνει εύθραυστη, όσο δεν έχει επισημοποιηθεί σε μια υπογεγραμμένη συμφωνία. Στο Βερολίνο συμφωνήθηκε να συγκροτηθεί μια «κοινή στρατιωτική επιτροπή» – αποτελούμενη από πέντε μέλη που διορίζονται από την κυβέρνηση της Τρίπολης και πέντε άλλα μέλη που διορίζονται από τον Χαφτάρ.

  • Η «στρατιωτική επιτροπή» θα συναντηθεί στη Γενεύη την ερχόμενη εβδομάδα. Καθώς οι δυνάμεις του Χαφτάρ απέχουν μόλις 20 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα Τρίπολη, ο πολέμαρχος δεν θα φύγει από τη Γενεύη χωρίς γενναιόδωρες παραχωρήσεις. Μέχρι πού μπορεί να υποχωρήσει η πλευρά του Σάρατζ και κυρίως οι δυνάμεις που τον στηρίζουν, με πρώτη την Τουρκία; Θα τον εγκαταλείψει ο Ερντογάν έχοντας στηρίξει επάνω του την πολιτική των ΑΟΖ στη Μεσόγειο; Μάλλον αδύνατο!

Φυσικά, μια ανακωχή αρχικά δεν κοστίζει τίποτα.

  • Και η κατάσταση δεν είναι κακή για τη Ρωσία, την Αίγυπτο και όλους τους υποστηρικτές του Χαφτάρ. Ο στρατός του Χαφτάρ ελέγχει το 90% της χώρας και όλες τις μεγάλες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, τα διυλιστήρια και τα λιμάνια εξαγωγής. Η «στρατιωτική επιτροπή» θα πρέπει να καθορίσει τις πρακτικές λεπτομέρειες της υποθετικής εκεχειρίας και ειδικότερα του μηχανισμού παρακολούθησης.

«Θα είναι μια παρεμβαλλόμενη στρατιωτική δύναμη με ξένη σύνθεση, όπως φαίνεται να επιθυμούν οι Ρώσοι και οι Τούρκοι, έτσι ώστε να νομιμοποιηθεί ο αυξανόμενος ρόλος τους στη Λιβύη; Ή μια αποστολή πολιτικών παρατηρητών, όπως θέλουν οι Ευρωπαίοι, που επιδιώκουν να εμποδίσουν την εμφάνιση μιας τουρκορωσικής συγκυριαρχίας στη διαμεσολάβηση της Λιβύης;» διερωτάται η «Monde». «Οι Ευρωπαίοι πρέπει να δείξουν ότι δεν σκοπεύουν να αφήσουν το πάνω χέρι στους Ρώσους και τους Τούρκους» δηλώνει Ευρωπαίος διπλωμάτης, που ζήτησε να μην κατονομαστεί.

Ο Χαφτάρ έχει προσλάβει Ρώσους μισθοφόρους από τον όμιλο Wagner, ο οποίος συνδέεται στενά με το Κρεμλίνο, και τους πληρώνει με χρήματα από τα Εμιράτα. Ο Ερντογάν έχει στείλει στρατιώτες και Σύρους μισθοφόρους στηρίζοντας τον πρωθυπουργό Σάρατζ. Οι παραβιάσεις θα πρέπει να τιμωρούνται με κυρώσεις από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

  • Ωστόσο, ο Ερντογάν έχει ήδη καταστήσει σαφές ότι δεν βλέπει κανένα πρόβλημα στην αποστολή τουρκικών στρατευμάτων επειδή ανταποκρίνεται σε αίτημα της διεθνούς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Λιβύης. Επίσης ο Πούτιν ισχυρίζεται ότι οι Ρώσοι μισθοφόροι στη Λιβύη δεν είναι εκεί με εντολή του ρωσικού κράτους – αλλά δεν θα ήταν εκεί χωρίς την έγκρισή του.Το αμερικανικό περιοδικό «Globalist» κάνει λόγο για «ρωσο-τουρκικό ταγκό στη Λιβύη» και εκτιμά ότι «ο Ερντογάν μετατρέπεται σε μια μαριονέτα του Πούτιν» με αντάλλαγμα την ενίσχυση του ρόλου της Τουρκίας στη Λιβύη.

Το αμερικανικό περιοδικό αποκαλύπτει μάλιστα ότι με πρωτοβουλία του Κρεμλίνου είναι πλέον σε διαρκή επαφή οι επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας και της Συρίας, καθώς ο Ερντογάν σχεδιάζει να αναγνωρίσει τώρα το καθεστώς Ασαντ με αντάλλαγμα την περαιτέρω συνεργασία της Μόσχας στη Λιβύη και τη Συρία.

Οι εξελίξεις αυτές δείχνουν ότι η διάσκεψη του Βερολίνου έχει ξεπεραστεί…

  • Η κατάπαυση του πυρός θα διαρκέσει μακροπρόθεσμα, μόνον εάν παρακολουθείται και επιβληθεί από ανεξάρτητο φορέα. Υπάρχει ενδεχόμενο οι Ευρωπαίοι να στείλουν ειρηνευτική δύναμη στη Λιβύη. Το Βερολίνο διστάζει και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι -με εξαίρεση την Ιταλία και τη Βρετανία- ήταν ανέκαθεν απρόθυμοι να στείλουν τους δικούς τους στρατιώτες στη χώρα του χάους, με τον κίνδυνο να δουν να επιστρέφουν φέρετρα με τις εθνικές σημαίες. Το εμπάργκο όπλων στη Λιβύη δεν μπορεί να επιτευχθεί -τουλάχιστον σύμφωνα με τους ειδικούς- χωρίς μια νέα στρατιωτική επιχείρηση στη Μεσόγειο και την επιτήρηση του λιβυκού εναέριου χώρου.

Τι θα πράξει η Αθήνα σε αυτό το σκηνικό;

  • Στα συμπεράσματα της διάσκεψης αναφέρεται ότι «δυνητικά» θα μπορούν και άλλα κράτη ή οργανώσεις να γίνουν μέλη της Διαδικασίας του Βερολίνου, όπως ονομάζονται οι συντονισμένες προσπάθειες για επίτευξη πολιτικής λύσης στη Λιβύη. Θα μπορέσει όμως η Ελλάδα μελλοντικά να συμμετέχει σε αυτή τη διαδικασία; Πολύ δύσκολα.

Όπως δήλωσε η Γερμανίδα αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος Ουλρίκε Ντέμερ, προϋπόθεση για τη συμμετοχή άλλων κρατών είναι να συμβάλουν «αποδεδειγμένα» στην αποκατάσταση της ειρήνης στη Λιβύη…

  • Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες των συνεργατών της.

Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ αυτοσχεδιάζει: Η Τουρκία και η δημιουργία του ΝΑΤΟ Μέσης Ανατολής!

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: