Στο τραπέζι κυρώσεις και εμπάργκο όπλων στην Τουρκία από την Ευρώπη: Συνεδριάζουν οι Υπ.Εξ.
File Photo: Η σημαία της ΕΕ. EPA, NEIL HALL
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης ήταν ένας μεγάλος Έλληνας: Ένα είναι το πρόβλημα, η Τουρκία… Δεν υπάρχει Κουρδικό πρόβλημα, δεν υπάρχει Κυπριακό πρόβλημα, ούτε θέμα Αιγαίου…
«Μούτρα» στην ΕΕ κάνει η Τουρκία: Αρνείται συμμετοχή σε εκδήλωση για την Διεύρυνση * Εμείς θεωρούμε εξόχως ευρωπαϊκό θέμα το Κυπριακό, επαναλαμβάνει η Λευκωσία
Οι υπουργοί Εξωτερικών των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συζητήσουν σήμερα Δευτέρα την ευρωπαϊκή αντίδραση στην εισβολή του στρατού της Τουρκίας στη βορειοανατολική Συρία και μεγάλη πιθανότητα να επιβληθούν άμεσες κυρώσεις αλλά και πανευρωπαϊκό εμπάργκο πώλησης όπλων.
Όπως μεταδίδει από το Λουξεμβούργο ο ανταποκριτής του ΚΥΠΕ Αθανάσιος Αθανασίου, ο Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για τη διεύρυνση Γιοχάνες Χαν και υπουργοί Εξωτερικών προσερχόμενοι στη συνάντηση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, στο Λουξεμβούργο έκαναν λόγο για ενδεχόμενη απόφαση για εμπάργκο όπλων από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ.
- «Είμαι βέβαιος ότι θα υπάρξουν κάποιες αποφάσεις σε σχέση με πιθανές κυρώσεις», δήλωσε ο Επίτροπος αρμόδιος για τη διεύρυνση Γιοχάνες Χαν.
Την ίδια εκτίμηση μετέφερε και ο Υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας, Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ, ο οποίος σημείωσε κατά την άφιξή του ότι «θα αποφασίσουμε ένα εμπάργκο όπλων, τουλάχιστον η Αυστρία θα το υποστηρίξει και αν όχι όλοι οι 28, τότε τα περισσότερα κράτη μέλη ξεχωριστά θα αποφασίσουν να τερματίσουν τις πωλήσεις όπλων στην Τουρκία».
Παρομοίως και η Φεντερίκα Μογκερίνι εισερχόμενη στο Συμβούλιο επεσήμανε ότι το σώμα θα εξετάσει αποφάσεις, αλλά θα προετοιμάσει και τις συζητήσεις των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης, σημειώνοντας και τη συζήτηση που θα ακολουθήσει για το θέμα των ενεργειών στην κυπριακή ΑΟΖ.
Ελπίζουμε ως Φιλανδική Προεδρία το φραστικό να είναι πολύ ισχυρό στο Συμβούλιο Εξωτερικών, δήλωσε ο Φιλανδός Υπουργός Εξωτερικών Πέκα Χάαβιστο, προσθέτοντας ότι ελπίζει να ληφθεί απόφαση για εμπάργκο όπλων, ενώ δήλωσε πως ο ίδιος θα ενημερώσει για την απόφαση της χώρας του να το εφαρμόσει ήδη. Σε απόφαση για εμπάργκο αναφέρθηκε και ο Βέλγος Υπουργός Εξωτερικών Ντίντιερ Ρέιντερς.
Αναλυτικά, το Συμβούλιο θα συζητήσει για τη Συρία μετά τις τελευταίες εξελίξεις, και την τουρκική στρατιωτική επιχείρηση στη βορειοανατολική Συρία. Ο ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών για τη Συρία Geir Pedersen θα συμμετάσχει στη συζήτηση και θα ενημερώσει το Συμβούλιο σχετικά με την πρόσφατη σύσταση συνταγματικής επιτροπής στο πλαίσιο της απόφασης 2254 (2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και για την προετοιμασία της πρώτης συνάντησης.
Η συζήτηση αναμένεται να επικεντρωθεί στην κατάσταση επί τόπου, ιδίως στη βορειοανατολική Συρία. Στη δήλωσή της της 9ης Οκτωβρίου, η ΕΕ κάλεσε την Τουρκία να σταματήσει τη μονομερή στρατιωτική δράση, υπογραμμίζοντας ότι οι ανανεωμένες ένοπλες εχθροπραξίες στο βορειοανατολικό τμήμα θα υπονομεύσουν περαιτέρω τη σταθερότητα ολόκληρης της περιοχής, θα επιδεινώσουν την καταπόνηση του πληθυσμού και θα προκαλέσουν περαιτέρω μετατοπίσεις και ότι οι προοπτικές η πολιτική ηγεσία του ΟΗΕ για την επίτευξη ειρήνης στη Συρία θα είναι πιο δύσκολη. Η ΕΕ δήλωσε επίσης ότι η μονομερής δράση από την Τουρκία απειλεί την πρόοδο που έχει επιτευχθεί από τον Παγκόσμιο Συνασπισμό για την ήττα του Da`esh, του οποίου η Τουρκία είναι μέλος.
- Στο πλαίσιο αυτό, οι Υπουργοί Εξωτερικών αναμένεται να υπογραμμίσουν την επείγουσα ανάγκη για θετικές εξελίξεις με βάση κυρίως την ανεμπόδιστη πρόσβαση από τον ανθρωπιστικό τομέα και τον πλήρη σεβασμό του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, καθώς και την πλήρη και διαρκή εκεχειρία σε ολόκληρη τη Συρία.
Η ΕΕ επιβεβαίωσε με συνέπεια ότι οποιαδήποτε βιώσιμη λύση στη σύγκρουση απαιτεί πραγματική πολιτική μετάβαση σύμφωνα με την απόφαση 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και το ανακοινωθέν της Γενεύης του 2012, που διαπραγματεύτηκαν τα συριακά κόμματα στο πλαίσιο της διαδικασίας υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών. Στη δήλωσή της της 26ης Σεπτεμβρίου 2019, η ΕΕ προσδιόρισε την εξαγγελθείσα συμφωνία για τη σύσταση συνταγματικής επιτροπής ως αποφασιστικό βήμα προς τα εμπρός. Η ΕΕ προσβλέπει στην εναρκτήρια συνεδρίαση της επιτροπής το συντομότερο δυνατό και θα παρακολουθεί εκ των υστέρων τις εξελίξεις. Οι Υπουργοί αναμένεται να συζητήσουν τρόπους υποστήριξης του Ειδικού Απεσταλμένου του ΟΗΕ για τη Συρία στις προσπάθειές του να βρει μόνιμη, βιώσιμη και διαπραγματευμένη λύση στο πλαίσιο αυτό.
Σημειώνεται ότι στις 24 Σεπτεμβρίου 2019, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, η ΕΕ φιλοξένησε μια υπουργική συνάντηση για την κρίση της Συρίας. Στη συνάντηση συγκεντρώθηκαν περισσότεροι από 30 υπουργοί Εξωτερικών. Η ΕΕ εξέφρασε ισχυρή πολιτική στήριξη για την πολιτική λύση που επέδειξε η διαμεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών και επανέλαβε ότι η διαδικασία πρέπει να περιλαμβάνει όχι μόνο τα θεσμικά όργανα και τα πολιτικά κόμματα, αλλά και την κοινωνία των πολιτών και τις γυναίκες. Επαναλαμβάνει δε τη θέση του από ό, τι δεν μπορεί να υπάρξει εξομάλυνση, ανασυγκρότηση και επιστροφή των προσφύγων πριν από την εφαρμογή των πολιτικών και ασφαλιστικών συνθηκών.
Υπενθυμίζεται ότι το Συμβούλιο συζήτησε για τελευταία φορά τη Συρία κατά τη συνεδρίασή του της 18ης Φεβρουαρίου 2019. Η ΕΕ φιλοξένησε και συμπροήδρευσε μαζί με τον ΟΗΕ την τρίτη διάσκεψη των Βρυξελλών με θέμα «Υποστήριξη του μέλλοντος της Συρίας και της περιοχής» τον Μάρτιο του 2019. Στη διάσκεψη, οι συμμετέχοντες ανακοίνωσαν υποσχέσεις τόσο στη Συρία όσο και στην περιοχή συνολικού ύψους 7 δισ. δολαρίων (6,2 δισ. ευρώ) για το 2019 και πολυετείς δεσμεύσεις ύψους 2,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων (2,1 δισ. ευρώ) για το 2020 και μετά. Η έκθεση προόδου που δημοσιεύθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου, έδειξε ότι για το 2019, οι δωρητές έχουν ήδη συνεισφέρει 92% (6,4 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ) των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί για την παροχή χρηματοδότησης στην Αίγυπτο, το Ιράκ, την Ιορδανία, το Λίβανο και τη Συρία.
Τέλος σημειώνεται ότι το Συμβούλιο θέσπισε σειρά αυτόνομων περιοριστικών μέτρων ενόψει της κατάστασης στη Συρία το 2011. Απευθύνονται σε άτομα που είναι υπεύθυνα για τη βίαιη καταστολή του άμαχου πληθυσμού στη Συρία, καθώς και για άτομα ή οντότητες που συνδέονται με αυτές. 270 άτομα και 70 οντότητες αποτελούν σήμερα αντικείμενο απαγόρευσης ταξιδιού και δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων.
Ακολούθως το Συμβούλιο θα συζητήσει τις συνεχιζόμενες δραστηριότητες γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς η Τουρκία διεξάγει επί του παρόντος περισσότερες δραστηριότητες γεώτρησης 45 nm από τη νότια ακτή της Κύπρου.
Στις 4 Οκτωβρίου 2019, η Ύπατη Εκπρόσωπος Mogherini πραγματοποίησε τηλεφωνική συνδιάλεξη με τον Υπουργό Εξωτερικών της Κύπρου Νίκο Χριστοδουλίδη, κατά τη διάρκεια της οποίας εξέφρασε τη λύπη της για τις περαιτέρω δραστηριότητες γεωτρήσεων της Τουρκίας.
Το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με τις τουρκικές δραστηριότητες γεωτρήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο στις 15 Ιουλίου 2019.
Υπό το πρίσμα των συνεχιζόμενων και των νέων παράνομων γεώτρησης της Τουρκίας, το Συμβούλιο αποφάσισε να αναστείλει τις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία περί ολοκληρωμένων αερομεταφορών και να μην συνεδριάσει προς το Συμβούλιο Σύνδεσης και για τις επόμενες συνεδριάσεις των διαλόγων υψηλού επιπέδου ΕΕ-Τουρκίας προς το παρόν . Το Συμβούλιο ενέκρινε την πρόταση της Επιτροπής για μείωση της προενταξιακής βοήθειας προς την Τουρκία για το 2020 και κάλεσε την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να επανεξετάσει τις δανειοδοτικές της δραστηριότητες στην Τουρκία, ιδίως όσον αφορά τον δανεισμό με κρατικά ενέχυρα.
- Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου, το Συμβούλιο κάλεσε την Ύπατη Εκπρόσωπο και την Κομισιόν να συνεχίσουν τις εργασίες σχετικά με τις επιλογές για στοχοθετημένα μέτρα ενόψει των συνεχιζόμενων ενεργειών γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Το Συμβούλιο ανέλαβε την υποχρέωση να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις και να επανέλθει σε αυτό το θέμα όπως αρμόζει.
Στη συνέχεια, οι Υπουργοί Εξωτερικών θα ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με το Αφγανιστάν, ιδίως μετά τις προεδρικές εκλογές της 28ης Σεπτεμβρίου 2019. Θα εξετάσουν τις πρόσφατες εξελίξεις για την εξεύρεση μόνιμης και διαπραγματευμένης πολιτικής λύσης στη σύγκρουση.
Οι Υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ θα έχουν επίσης μια σύντομη συζήτηση για την Ουκρανία, προετοιμάζοντας την ανταλλαγή απόψεων με τον νέο Υπουργό Εξωτερικών της Ουκρανίας, Vadym Prystaiko για το γεύμα εργασίας.
Το Συμβούλιο αναμένεται να εγκρίνει διάφορες αποφάσεις και συμπεράσματα χωρίς συζήτηση, συμπεριλαμβανομένων των συμπερασμάτων του Συμβουλίου σχετικά με τη Νικαράγουα, την Ταϊλάνδη, το Καμερούν, τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη / Althea, καθώς και τη δημοκρατία.
Η κοινή θέση Γερμανίας και Γαλλίας
Η Γερμανία και η Γαλλία, μετά και τη χθεσινή κοινή αυστηρή προειδοποίηση που απηύθυναν η καγκελάριος Μέρκελ και ο πρόεδρος Μακρόν προς την Τουρκία φαίνεται ότι ευνοούν τη λήψη σχετικής απόφασης. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, έχει εξασφαλιστεί η στήριξη και άλλων κρατών-μελών, ενώ μεταξύ των κυρώσεων που θα συζητηθούν θα είναι το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και η έκδοση ταξιδιωτικών οδηγιών για την Τουρκία. Ωστόσο, έμπειροι παρατηρητές των ευρωπαϊκών διεργασιών επισημαίνουν, ότι δεν πρέπει να συγχέονται οι κυρώσεις για την επέμβαση στη Συρία με αυτές για την παραβίαση της κυπριακής ΑΟΖ.
Την περασμένη Τετάρτη, ο στρατός της Τουρκίας εισέβαλε στο έδαφος της Συρίας και άρχισε να διεξάγει ευρείας κλίμακας επιχειρήσεις εναντίον κουρδικών πολιτοφυλακών.
Η Άγκυρα διατείνεται πως σκοπός της επίθεσης αυτής είναι να απωθήσει τους Κούρδους πολιτοφύλακες, τους οποίους χαρακτηρίζει τρομοκράτες που συνδέονται με την οργάνωση Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (PKK), ώστε να προστατεύσει την ασφάλεια των συνόρων της και παράλληλα να δημιουργήσει μια «ασφαλή ζώνη», όπου θα εγκατασταθούν 1 ως 2 εκατομμύρια Σύριοι πρόσφυγες που φιλοξενούνται το τρέχον διάστημα στην τουρκική επικράτεια.
Η εισβολή προκάλεσε κατακραυγή και την καταδίκη των συμμάχων της Τουρκίας στη Δύση, που φοβούνται ότι θα προκαλέσει σοβαρή ανθρωπιστική κρίση. Η καγκελάριος της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ απαίτησε τον «άμεσο τερματισμό» της επίθεσης κατά τη διάρκεια συνδιάλεξής της με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Το Βερολίνο ανέστειλε εξάλλου τις εξαγωγές στρατιωτικού υλικού στην Τουρκία που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στη Συρία, μέτρο που ανακοίνωσαν επίσης η Γαλλία, η Ολλανδία, η Φινλανδία, η Νορβηγία και η Σουηδία.
Η Στοκχόλμη προτείνει να επιβληθεί εμπάργκο όπλων στην Τουρκία σε επίπεδο ΕΕ, ενώ εισηγείται επίσης την επιβολή περιοριστικών μέτρων σε αξιωματούχους.
Με πληροφορίες από ΚΥΠΕ / ΑΠΕ-ΜΠΕ / dpa
Ενώπιον κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας: “Μείνετε συντονισμένοι” ανακοίνωσε ο Τραμπ