File Photo: O Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε στην Αθήνα με τον Υπουργό Εμπορίου των ΗΠΑ, Γουίλμπορ Ρος και τον πρέσβη Πάιατ. Photo via Twitter, @PrimeministerGR
Ο επικεφαλής της Αμερικανικής διπλωματίας, διά εκπροσώπου του (ΕΔΩ), εξέφρασε προ ολίγων ημερών την στήριξή του στην Κύπρο.
Ο Υπουργός Άμυνας της μεγαλύτερης δύναμης των καιρών μας με τη σειρά του έβαλε στη θέση της την Τουρκία για την αγορά του ρωσικού συστήματος S-400 (ΕΔΩ). Ο Αμερικανός πρέσβης συνόψισε τις θέσεις των επικεφαλής της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής και άμυνας.
Στις διεθνείς διαπραγματεύσεις αλλά και σε κάθε χειρισμό μιας διένεξης, κρίσης κτλ σημαντικό ρόλο παίζει η απειλή. Η έννοια της απειλής δεν αποτελεί taboo, τόσο για τη διεθνή βιβλιογραφία που ασχολείται με τις διαπραγματεύσεις, (Τhomas Schelling, Sebenius κτλ), όσο και για τη διεθνή πρακτική. Μη μας κάνει εντύπωση ότι η επιτυχία του τακτικισμού της Τουρκίας σε πολλές περιπτώσεις, οφείλεται περισσότερο στην ορθή χρήση της απειλής, παρά στην εκμετάλλευση των συντελεστών ισχύος της ή της υπερεκτιμημένης γεωστρατηγικής της θέσης.
Ωστόσο, αυτό που θα ήταν ιδανικό για την Ελλάδα είναι η ολοένα και μεγαλύτερη στήριξη από πλευράς της Ουάσινγκτον, η οποία είναι σε πολύ καλό δρόμο. Το ενδιαφέρον μιας συντηρητικής δύναμης του διεθνούς status quo είναι η αποφυγή εντάσεων σε κρίσιμες περιοχές. Μια κρίση μπορεί να γίνει έκρυθμη και να οδηγήσει σε αλλαγή του status quo. Πόσο μάλλον όταν μια από τις σημαντικές διαρκείς συγκρούσεις στον πλανήτη, αφορά δύο ”συμμάχους” εντός του ΝΑΤΟ.
Οι ΗΠΑ οφείλουν να βεβαιωθούν από την πλευρά της Ελλάδας ότι η συνεχής προκλητικότητα της Τουρκίας, θα εξεταστεί πολύ σοβαρά. Ακριβώς επειδή η Τουρκία προσπαθεί να δημιουργήσει τετελεσμένα, η Ελλάδα έχει ως όπλο της την πρόληψη αυτών των τετελεσμένων. Σαφώς και η διπλωματική γλώσσα οφείλει να συμπορεύεται με την αλήθεια.
Με άλλα λόγια, χρειαζόμαστε υπέρ μας αυτή τη φορά, την ευμενή ουδετερότητα του υπερπόντιου εξισορροπητή, δηλαδή των ΗΠΑ.
Η απειλή χρήσης βίας είναι πιο αποτελεσματική από τη χρήση βίας και μάλιστα, η πρώτη ελαχιστοποιεί τις πιθανότητες να λάβει χώρα η δεύτερη. Ο Ψυχρός Πόλεμος δεν έγραψε στις σελίδες του μια θερμοπυρηνική σύγκρουση μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, ακριβώς επειδή οι απειλές της μίας δύναμης προς την άλλη, ήταν πραγματοποιήσιμες και τελικά, έθεταν όρια. Αυτές οι δηλώσεις αμερικανικής υποστήριξης οφείλουν να κεφαλαιοποιούνται.
Το προσφυγικό ζήτημα οφείλει να μπει πολύ περισσότερο δυναμικά εντός των πλαισίων του στρατηγικού διαλόγου μας με τις ΗΠΑ. Η ευκαιρία να κάνουμε λόγο για τον υβριδικό πόλεμο της Τουρκίας, είναι τεράστια. Πάνε πολλά χρόνια όπου το ίδιο το ΝΑΤΟ προσπαθεί να προσαρμοστεί στις νέες μεθόδους πολέμου και στις ασύμμετρες απειλές. Επιπρόσθετα, ο νυν Αμερικανός πρόεδρος έχει μια ”ευαισθησία” στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Στα πλεονεκτήματα της Ελλάδας, δεν είναι μόνο οι εντάσεις με την Τουρκία. Οι ΗΠΑ γνωρίζουν καλά ότι το κινεζικό OBOR έχει βρει κεφάλι ”δράκου” στην Ελλάδα αλλά και ότι όλα τα ενεργειακά projects στην περιοχή, απαιτούν ασφάλεια και αυξημένη αμερικανική παρουσία. Η αμερικανική εξωτερική πολιτική υιοθετεί θέσεις άλλων κρατών μόνο όταν αυτές καλύπτουν πολλά αμερικανικά συμφέροντα και μάλιστα, περιφερειακού χαρακτήρα.
Στο τεχνικό κομμάτι των επιμέρους συμφωνιών μεταξύ Ελλάδος και ΗΠΑ στα πλαίσια του στρατηγικού διαλόγου, η Ελλάδα έχει ανάγκη από ένα νέο Κείμενο Αρχών, όπως αυτό που συνυπογράφτηκε το 1976. Από αυτό το Κείμενο Αρχών, προέκυψε η αλληλογραφία μεταξύ Kissinger και Μπίτσιου και στο οποίο για πρώτη φορά, η αμερικανική πολιτική δεσμεύτηκε απέναντι στην Ελλάδα, πως δε θα επέτρεπε άλλη (μετά τον Αττίλα στην Κύπρο) στρατιωτική ενέργεια στην περιοχή.
Τέλος, η τροπολογία McGovern που έλαβε χώρα το 1977 και όπου συνόδευσε την άρση του τριετούς αμερικανικού εμπάργκο όπλων εναντίον της Τουρκίας, χρειάζεται επίσης ανανέωση. Αυτή η τροπολογία δέσμευε τις ΗΠΑ στη διατήρηση της ισορροπίας στρατιωτικής δύναμης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Η αμερικανική βοήθεια προς της Ελλάδα, εξαρτάται από τους ελληνικούς χειρισμούς.
(*) Διεθνολόγος–Συντονιστής Παρατηρητηρίου Ανατολικής Μεσογείου (Τομέας Ρωσίας-Ευρασίας και Ν/Α Ευρώπης) στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων.
Η μεγάλη εικόνα των σχέσεων με ΗΠΑ: Γιατί θα πλησιάζουν όλο και πιο πολύ στην Ελλάδα;