Ο ανιστόρητος και θρασύς Ερντογάν θυμήθηκε τη Ναυμαχία της Πρέβεζας αλλά ξέχασε της Ναυπάκτου
File Photo: Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ομιλεί στην 74η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στα κεντρικά του Οργανισμού, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ. EPA, JASON SZENES
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
«Το τουρκικό ναυτικό θα εκπληρώσει τα καθήκοντά του στο ακέραιο όπως το έκανε και στο παρελθόν», δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν υποστηρίζοντας ότι με τη ναυμαχία της Πρέβεζας η Μεσόγειος έγινε τουρκική λίμνη.
Σε γραπτό μήνυμά του για την επέτειο της ναυμαχίας στην Πρέβεζα, ο Τούρκος Πρόεδρος αναφέρει ότι “ο στρατός μας με τη νίκη στη ναυμαχία της Πρέβεζα που κέρδισαν οι πεζοναύτες μας υπό την ηγεσία του Μπαρμπαρόσα Χαϊρετίν Πασά το 1538 μετατρέποντας την Μεσόγειο σε τουρκική λίμνη, μετέφερε και στη θάλασσα τις νίκες της ξηράς αποδεικνύοντας σε όλο τον κόσμο την ισχύ του ναυτικού μας”.
Πρόσθεσε ότι “πιστεύουμε απόλυτα ότι οι δυνάμεις του ναυτικού μας με την πειθαρχία και το εξειδικευμένο προσωπικό τους θα εκπληρώσουν τα καθήκοντα που έχουν αναλάβει στο ακέραιο και στο μέλλον όπως ακριβώς έκαναν στο παρελθόν και κάνουν και τώρα”.
Τι θέλει να ξεχνάει ο Ερντογάν
Όμως είναι σαφές ότι ο Ερντογάν θέλει να ξεχνάει τι έγινε λίγα χρόνια αργότερα, στις 7 Οκτωβρίου του 1571, στην άλλη Ναυμαχία, στη Ναύπακτο, όπου ο τουρκικός στόλος καταστράφηκε πλήρως.
Για την ιστορία λοιπόν:
- Η Ναυμαχία της Πρέβεζας έλαβε χώρα στις 28 Σεπτεμβρίου 1538 στην Πρέβεζα μεταξύ του οθωμανικού στόλου, υπό τον Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, κατόπιν εντολής του σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, και του ενωμένου στόλου του Ιερού Συνασπισμού (Lega Santa) των χριστιανικών χωρών, η οποία συστήθηκε από τον Πάπα Παύλο Γ΄, υπό τον Γενοβέζο ναύαρχο Αντρέα Ντόρια.
Ο ναύαρχος Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα Πασάς το καλοκαίρι του 1538 είχε στόλο που αριθμούσε 122 γαλέρες και γαλιότες. Από την άλλη πλευρά, ο «Ιερός Συνασπισμός» περιλάμβανε ναυτική δύναμη από 302 πλοία (162 γαλέρες και γαλεόνια, 140 μπάρκα). Από αυτά, τα 55 ήταν γαλέρες από τη Βενετία, 49 από την Ισπανία, και 27 από τα Παπικά Κράτη και τους Μαλτέζους Ιππότες. Ο Γενοβέζος ναύαρχος Αντρέα Ντόρια ορίστηκε διοικητής όλων στην υπηρεσία του αυτοκράτορα Καρόλου του Ε΄.
Ο Ντόρια προσπαθούσε να παγιδέψει τα οθωμανικά πλοία ανάμεσα στις βολές των κανονιών του από τα μπάρκα και στις γαλέρες του, αλλά απέτυχε. Στο τέλος της ημέρας οι Οθωμανοί είχαν βυθίσει δέκα χριστιανικά πλοία, είχαν πυρπολήσει άλλα τρία, είχαν αιχμαλωτίσει 36 και είχαν συλλάβει αιχμαλώτους 3000 ναύτες. Οι Οθωμανοί δεν αναφέρουν καθόλου απώλειες σε πλοία. Αναφέρουν όμως 400 νεκρούς και 800 τραυματίες. Είναι βέβαιο ότι ένας μεγάλος αριθμός οθωμανικών πλοίων υπέστη μεγάλες ζημιές από τις βολές κανονιών της ναυαρχίδας “Galeone Di Venezia” που διοικούνταν από τον Αλεσάντρο Κονταλμιέρο.
Το επόμενο πρωί, παρά τον ευνοϊκό άνεμο, μη θέλοντας να διακινδυνεύσει την ισπανική και γενοβέζικη αρμάδα, ο Ντόρια εγκατέλειψε το πεδίο της μάχης και διέταξε πλεύση προς Κέρκυρα, κωφεύοντας στις εκκλήσεις των Βενετών, των Μαλτέζων και των παπικών διοικητών να συνεχίσουν τον αγώνα. Πάντως στη σημερινή Ιταλία ο Ντόρια εκτιμάται ιδιαίτερα ως ιστορικό πρόσωπο, κεντρική δε λεωφόρος της Ρώμης φέρει το όνομά του.
- Το επόμενο έτος, 1539, ο Μπαρμπαρόσα επέστρεψε και κατέλαβε σχεδόν όλες τις εναπομείνασες βενετσιάνικες κτήσεις στο Ιόνιο και το Αιγαίο Πέλαγος. Τελικά, τον Οκτώβριο του 1540 υπογράφηκε Συνθήκη Ειρήνης μεταξύ της Δημοκρατίας της Βενετίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με βάση την οποία οι Οθωμανοί ανέλαβαν τον έλεγχο των βενετικών κτήσεων του Μοριά (Πελοπόννησος) και της Δαλματίας και των πρώην βενετικών νησιών του Αιγαίου, του Ιονίου και τις ανατολικές αδριατικές ακτές.
Bάσει της συνθήκης, η Βενετία υποχρεώθηκε να πληρώσει πολεμική αποζημίωση στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ίση με 300.000 χρυσά δουκάτα. Μετά τη νίκη της στη ναυμαχία της Πρέβεζας και την επακόλουθη νίκη στη μάχη της Τζέρμπα στην Τυνησία το 1560, η Οθωμανική Αυτοκρατορία απέκρουσε με επιτυχία τις προσπάθειες που έκαναν η Βενετίας και η Ισπανία, οι δύο δηλαδή επικρατούσες ναυτικές δυνάμεις της Μεσογείου, να σταματήσουν την αντίστοιχη Οθωμανική προσπάθεια εξόδου στην τεράστια θάλασσα. Αυτό άλλαξε μόνο με τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571.
Η ναυμαχία της Ναυπάκτου
Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου είναι μια από τις σημαντικότερες ναυμαχίες στην παγκόσμια ιστορία. Αποτελεί, δε, ακόμη και ιστορικό σταθμό στη ναυτική τακτική, καθώς και στη ναυπηγική. Έλαβε χώρα στις 7 Οκτωβρίου του 1571, αφ’ ενός μεν μεταξύ των ενωμένων στόλων της Ισπανίας, της Βενετίας, της Γένουας, των Ιπποτών της Μάλτας, του δουκάτου της Σαβοΐας, του δουκάτου του Ουρμπίνο, του μεγάλου δουκάτου της Τοσκάνης και του Πάπα υπό την ονομασία Lega Santa (Ιερή Ένωση), αφ’ ετέρου δε του ενιαίου στόλου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στην είσοδο του Κορινθιακού Κόλπου -κοντά στις νήσους νότιες Εχινάδες και στο Ακρωτήριο Σκρόφα.
Η ονομασία της, δε, προήλθε όχι από την πόλη της Ναυπάκτου, αλλά από την ονομασία (θέση) του Κόλπου που έγινε η ναυμαχία, επειδή τότε ολόκληρος ο Κόλπος ονομαζόταν από τους Ενετούς “Κόλπος της Ναυπάκτου”. Οι Δυτικοί ιστορικοί χρησιμοποιούν την ονομασία Ναυμαχία του Λεπάντο (Naval Battle of Lepanto) από το μεσαιωνικό όνομα της πόλης.
Οι δύο στόλοι συναντήθηκαν στις 7 Οκτωβρίου, οπότε και έλαβαν αμφότεροι παράταξη μάχης. Το κέντρο του συμμαχικού στόλου κατείχε ο Δον Ιωάννης, τη διοίκηση της αριστερής πτέρυγας της παράταξης ανέλαβε ο Ενετός ναύαρχος Βαρβαρίγος, της δε δεξιάς ο Γενουάτης ναύαρχος Ντόρια, ενώ όπισθεν του κέντρου είχε παραταχθεί εφεδρική δύναμη.
Αντίθετα, ο οθωμανικός στόλος απέβλεψε εξ αρχής στην κύκλωση των χριστιανικών πλοίων. Και πράγματι, ενώ φαινόταν πως είχε παρακάμψει την αριστερή πτέρυγα του συμμαχικού στόλου, επιτέθηκαν οι Ενετοί, οι οποίοι και διέσπασαν την αιγυπτιακή γραμμή, επιφέροντας την τέλεια καταστροφή της.
Στην αρχική αυτή μάχη φονεύθηκαν ο Ενετός, αλλά και ο Αιγύπτιος ναύαρχος, ενώ διακρίθηκαν ιδιαίτερα τα επτανησιακά των Ενετών. Στον ίδιο χρόνο, στο κέντρο των παρατάξεων η μάχη ήταν σφοδρότερη, έφθασε μάλιστα να γίνεται “εκ του συστάδην”, όταν τα πλοία άρχισαν να πλευρίζουν. Οι δε δύο ναυαρχίδες, του Δον Ιωάννη και του Καπουδάν Πασά, έφθασαν πολύ κοντά, βάλλοντας με τα τηλεβόλα τους, υπερτερούσε όμως η ισπανική, από το πυρ της οποίας φονεύθηκε ο Καπουδάν Πασάς και η ναυαρχίδα του τελικά κατελήφθη. Στη δεξιά όμως πτέρυγα υπερτερούσαν τα αλγερινά πλοία και, προσπαθώντας να τα περικυκλώσουν, τα πλοία του Ντόρια αναγκάσθηκαν ν’ ανοιχθούν με τα ιστία (πανιά) γρήγορα στο πέλαγος, απομονώθηκαν όμως και κινδύνεψαν. Τότε έσπευσαν προς βοήθειά του τα εφεδρικά πλοία της δεύτερης γραμμής, που ανέκοψαν τα αλγερινά και τα έτρεψαν σε υποχώρηση.
- Έτσι η ναυμαχία αυτή έληξε με πλήρη νίκη των συμμαχικών πλοίων, εκ των οποίων μόνο 15 βυθίστηκαν και φονεύθηκαν περί τους 8.000 εκ των πληρωμάτων τους.
Οι απώλειες του οθωμανικού στόλου ήταν τεράστιες, μόλις 40 πλοία εκ των 273 διέφυγαν την καταστροφή ή την αιχμαλωσία, υπό τον Ουλούτς Αλή ή Κιλίτζ Αλή Πασά, (όπως ήταν το μετέπειτα όνομά του), στο δε έμψυχο οι απώλειες υπολογίσθηκαν σε 30.000 νεκρούς και 15.000 αιχμαλώτους εκ των οποίων 1.500 ήταν Έλληνες των ελλαδικών και τουρκικών παραλίων, που υπηρετούσαν στον οθωμανικό στόλο και απελευθερώθηκαν.
Την καταστροφή του τουρκικού στόλου συμπλήρωσε νυκτερινή καταιγίδα με μεγάλη τρικυμία στη θαλάσσια περιοχή, η οποία έπληξε τα τουρκικά πλοία που είχαν διαφύγει στα ανοικτά, εκ των οποίων σώθηκε μόνο η αλγερινή ναυαρχίδα.
- Η καταστροφή του τουρκικού στόλου αναπτέρωσε το ηθικό των υπόδουλων λαών της Βαλκανικής και αποτέλεσε την αφετηρία μιας σειράς επαναστατικών και συνωμοτικών ενεργειών εναντίον των Τούρκων. Οι κινήσεις αυτές έγιναν με την ελπίδα της βοήθειας που υπόσχονταν οι ευρωπαϊκές δυνάμεις της Ιεράς Συμμαχίας (Sacra Liga).
Οι βοήθειες αυτές στην πραγματικότητα δεν ήλθαν ποτέ ή ήταν πενιχρές και οι επαναστατικές προσπάθειες δεν είχαν επιτυχία. Μαρτυρούν όμως τη ζωτικότητα και την έντονη εθνική συνείδηση των λαών της περιοχής και κυρίως των Ελλήνων. Οι προσπάθειες αυτές ατόνησαν μετά την έκρηξη του Τριακονταετούς Πολέμου (1618-1648), οπότε και άλλαξαν οι προτεραιότητες της πολιτικής των δυτικών δυνάμεων.
Hellas Journal με πληροφορίες από ΚΥΠΕ και wikipedia
Ο Δένδιας εναντίον των τουρκικών εγγυήσεων: Να φύγουν και τα κατοχικά στρατεύματα