Ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης, με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Χριστοδουλίδη, τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Πρόδρομο Προδρόμου και τον μόνιμο αντιπρόσωπο Ανδρέα Μαυρογιάννη. Φωτογραφία Αποστόλης Ζουπανιωτης
Την ερχόμενη βδομάδα θα γίνει η προσφυγή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, δήλωσε στη Νέα Υόρκη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης.
Παράλληλα εξέφρασε την ικανοποίηση του για την ανταπόκριση του ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, και για την κατανόηση της οποίας έτυχαν οι θέσεις της πλευράς μας από τα πέντε Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Σημείωσε ότι εκείνο που επιδιώκουμε και που ο ίδιος έχει καταστήσει σαφές στον ΓΓ είναι η επίτευξη μιας λύσης που θα διασφαλίζει τη λειτουργικότητα του κράτους και συνεπώς τη βιωσιμότητα.
Είπε πως ο ΓΓ φαίνεται αποφασισμένος να εμπλακεί ουσιαστικά, και μέσα σε αυτά τα πλαίσια, τουλάχιστον από τη συνάντησή τους φαίνεται, ανάλογα και με τα αποτελέσματα των επαφών που θα έχει με τον κ. Ακιντζί, ότι θα συγκαλέσει εντός Οκτωβρίου τριμερή συνάντηση, προκειμένου να οριστικοποιηθούν οι όροι αναφοράς. “Το ενδεχόμενο να συγκαλέσει άτυπη πενταμερή συνάντηση είναι επίσης κάτι που θεωρεί ότι θα συνέβαλλε στο να οδηγηθούμε σε μια καλά προετοιμασμένη, όπως ο ίδιος είπε, επανέναρξη του διαλόγου, ώστε να έχει αποτελέσματα», ανέφερε ο Πρόεδρος.
Είπε πως είχε την ευκαιρία να εκθέσει στον ΓΓ του ΟΗΕ τα όσα λαμβάνουν χώρα με τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας και τις παραβιάσεις στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και τα περί απειλής εποικισμού της Αμμοχώστου δια δηλώσεων Τούρκων αξιωματούχων. Επίσης τις παραβιάσεις που παρουσιάζονται και καταγράφονται στη νεκρή ζώνη από τις τουρκικές δυνάμεις.
Για το γεύμα που παρέθεσε στους εκπροσώπους των πέντε Μονίμων Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε ότι είχε ευκαιρία να τους ενημερώσει εν εκτάσει για τα όσα αφορούν το Κυπριακό και τη συνάντηση με τον ΓΓ.
«Και αφού παραθέσαμε συγκεκριμένα στοιχεία για τις απειλές κατά της Αμμοχώστου, (τους ενημερώσαμε) και για την απόφασή μας να προσφύγουμε στο ΣΑ, προκειμένου σε κλειστή συνεδρία να επαναβεβαιωθεί η θέση του ΣΑ στα ψηφίσματα 550 και 789. Παρακάλεσα τα πέντε Μόνιμα Μέλη, αφού ενημέρωσα για την αποφασιστικότητά μας όσον αφορά την έναρξη ενός νέου διαλόγου, όπως τύχουμε της στήριξης και της απαραίτητης βοήθειας κατά τη διάρκεια ενός ανάλογου ενδεχομένου», σημείωσε.
Αναφέρθηκε και στις διμερείς συναντήσεις με μια σειρά ηγετών, όπως με τον Ινδό Πρωθυπουργό, τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, τον Πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, με έμφαση στην ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων και ιδιαίτερα στην ετοιμότητα της Κύπρου να βοηθήσει και να συμβάλει στον διάλογο μεταξύ ΕΕ και Ινδίας, αλλά και στις προοπτικές της Βορείου Μακεδονίας για ένταξη στην ΕΕ.
Σημείωσε επίσης τις συναντήσεις του με τους Υπουργούς Εξωτερικών Ρωσίας και Κίνας και τις πολλές συναντήσεις του Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Χριστοδουλίδη, με έμφαση στις χώρες της Μέσης Ανατολής και του αραβικού Κόλπου, καθώς και τις δύο τριμερείς συναντήσεις των Υπουργών Εξωτερικών Κύπρου – Ελλάδας – Αρμενίας και Κύπρου – Ελλάδας – Αιγύπτου που προετοιμάζουν το έδαφος για την τριμερή Σύνοδο Κορυφής στην Αίγυπτο στις 8 Οκτωβρίου, και εντός του τρέχοντος έτους με την Αρμενία.
Κάνοντας μία συνολική αποτίμηση, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξέφρασε την ικανοποίησή του για τα αποτελέσματα των επαφών του, ειδικά σε ό,τι αφορά το Κυπριακό.
«Θέλω να σημειώσω ότι αν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη επιδείξουν την ίδια εποικοδομητική προσέγγιση στο κάλεσμα του ΓΓ, τότε ναι, διανοίγονται οι προοπτικές για επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά. Θέλω να ελπίζω ότι η δική μας πολιτική βούληση και αποφασιστικότητα θα διακρίνει και τους επόμενους των συνομιλητών του ΓΓ», ανέφερε.
Ερωτηθείς ποιά ατζέντα μπορεί να θέτει ο ΓΓ σε μια πιθανή άτυπη πενταμερή, ο Πρόεδρος είπε ότι «ο ΓΓ θέλησε να ενημερωθεί για τις δικές μας θέσεις που είναι ξεκάθαρες, όπως διατυπώθηκαν και από την ομιλία μου στα ΗΕ.
«Εμείς έχουμε καταθέσει με ξεκάθαρο τρόπο τις προθέσεις και την αποφασιστικότητά μας και εάν την ίδια αποφασιστικότητα επιδείξουν και τα υπόλοιπα των εμπλεκομένων μερών – δεν εννοώ την Ελλάδα και την Αγγλία – τότε σίγουρα δημιουργούνται οι προοπτικές ενός διαλόγου που αυτή τη φορά ελπίζουμε και θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα έχει αποτέλεσμα», σημείωσε.
Ερωτηθείς αν θα απέρριπτε να τεθεί το θέμα της μορφής της λύσης σε μια άτυπη πενταμερή, ο Πρόεδρος είπε ότι «η θέση μας ήταν ξεκάθαρη, όπως τη διατύπωσα και στην ομιλία μου στη Γενική Συνέλευση. Η βάση λύσης του Κυπριακού είναι τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με μια κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα και μια υπηκοότητα».
Κληθείς να σχολιάσει την τουρκική θέση για την πενταμερή, ο Πρόεδρος είπε ότι «αν θα θέλουν να θέσουν κάτι άλλο στο τραπέζι από αυτού που συζητείται αντιλαμβάνεστε ότι είναι εκτός συζήτησης».
Σε άλλη ερώτηση ο Πρόεδρος είπε ότι η Διάσκεψη στο Κραν Μοντανά δεν ήταν καλά προετοιμασμένη, προσθέτοντας πως αν ήταν καλά προετοιμασμένη θα διαπιστωνόταν η αδιαλλαξία της Τουρκίας και η εμμονή της σε θέσεις και αξιώσεις που ήταν αδύνατο να γίνουν αποδεκτές από δικής μας πλευράς.
Σημείωσε πως “αν η άλλη πλευρά εμμένει σε απαράδεκτες θέσεις είναι πρόβλημα δικό της. Αυτό που εμείς επιδιώκουμε είναι να διασφαλίσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα του συνόλου των πολιτών, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, τα συμφέροντα και των δύο κοινοτήτων, να αντιμετωπίζονται οι ανησυχίες και των δυο, αλλά όχι οι ανησυχίες της μιας εις βάρος των συμφερόντων της άλλης».
Ακολούθως, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε εκτενώς στα διαμειφθέντα στο Κραν Μοντανά με τις αξιώσεις και την εμμονή της Τουρκίας για συνέχιση των εγγυήσεων και τη μόνιμη παρουσία τουρκικών στρατευμάτων.
«Υπήρχε επίσης εμμονή και στο θέμα της πολιτικής ισότητας που παρερμηνεύεται. Με την αξίωση να έχουν θετική ψήφο στην ουσία δημιουργούνται συνθήκες που επιτρέπουν στη μια κοινότητα να επιβάλλεται της άλλης», είπε, προσθέτοντας: «ας μας υποδείξουν ένα και μόνο κράτος στο οποίο υπάρχουν ανάλογες πρόνοιες στο Σύνταγμα».
Ερωτηθείς για ποιό λόγο ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επιμένει να γίνει πενταμερής ώστε να διασαφηνιστεί η βάση λύσης, ο Πρόεδρος είπε ότι «ενδεχομένως να θέλει να θέσει στο τραπέζι αυτό που μας είπε κατ’ ιδίαν, ότι θα προτιμούσε τη λύση δύο κρατών. Και η δική μου απάντηση ήταν ότι προκειμένου να ξεφύγουμε από τα αδιέξοδα έχουμε την επιλογή της αποκεντρωμένης από πλευράς εξουσιών ομοσπονδίας, έχουμε την επιλογή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, έχουμε ακόμα την επιλογή του βελγικού μοντέλου. Αλλά ουδέποτε ξέφυγα από τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία”.
“Απλώς ήταν εναλλακτικές προτάσεις ή σκέψεις για να αποφύγουμε τα αδιέξοδα που είχαν δημιουργηθεί ως αποτέλεσμα εμμονών. Και αυτό ήταν και μια πρόσκληση του ΓΓ, να θέσουμε στο τραπέζι χωρίς δισταγμό κάποιες νέες ιδέες που θα βοηθήσουν να ξεπεραστούν τα προβλήματα», πρόσθεσε.
Ερωτηθείς πώς αντιμετωπίζεται η τουρκική εμμονή σε άλλες μορφές λύσης, ο Πρόεδρος είπε ότι «δεν θα οδηγηθούμε σε διάλογο, εν πάση περιπτώσει».
Σε δική του παρέμβαση, ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, απαντώντας την ίδια ερώτηση είπε ότι «όποια αλλαγή της μορφής λύσης, λαμβάνοντας υπόψη τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, προϋποθέτει και τη σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Ασφαλείας μετά από αίτημα όλων των εμπλεκομένων μερών».
Σε άλλη ερώτηση, ο Πρόεδρος, αφού επανέλαβε την αποφασιστικότητα της πλευράς μας για λύση, υπογράμμισε ότι «πέραν τούτου θα διαφανεί ποιός επιθυμεί και ποιός όχι, ποιός εμμένει ή όχι σε απαράδεκτες είτε προτάσεις είτε λύσεις».
Σε ερώτηση ποιές είναι οι πιθανότητες επιτυχίας ενός διαλόγου και ποίοι κίνδυνοι υπάρχουν από ένα νέο αδιέξοδο, ο Πρόεδρος είπε ότι «δεν παραγνωρίζουμε ότι για 45 χρόνια είναι η τουρκική αδιαλλαξία που δεν βοήθησε στην επίτευξη λύσης, αλλά ούτε και θα πάψουμε να επιμένουμε μέσα από τα όπλα που δίνει ο διεθνής οργανισμός, το διεθνές δίκαιο, να επιδιώκουμε μια λύση που θα είναι και λειτουργική και βιώσιμη. Δεν προδικάζω το αποτέλεσμα διότι δεν εξαρτάται από εμάς, διότι αν εξαρτιόταν από εμάς θα ήταν ήδη από καιρού λυμένο το Κυπριακό».
Ανέφερε πως δεν θα ήταν διατεθειμένος να αποδεχθεί κάτι που εν γνώση του θα οδηγούσε σε μια λύση που θα κατέρρεε την επομένη με βάση τις όποιες αξιώσεις θα μπορούσε να προβάλει η μια πλευρά.
“Αυτό που έχει σημασία είναι η καλή διάθεση, η αποφασιστικότητα και ο καθένας να γνωρίζει πού μπορεί να συμβιβαστεί και πού δεν επιτρέπεται να υποχωρήσει ώστε να μην οδηγηθούμε σε περιπέτειες”, σημείωσε.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η κυπριακή αποστολή αναχωρούν σήμερα για την Κύπρο.
ΚΥΠΕ Αποστόλης Ζουπανιώτης
ΗΠΑ/Νέα Υόρκη
Θα απευθυνθούμε στο ΣΑ για τις απειλές της Τουρκίας είπε ο Αναστασιάδης στα 5 μόνιμα μέλη του