Αποτρεπτική ρητορική, έμπρακτος κατευνασμός και πολιτική-υβρίδιο έναντι της Τουρκίας

Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν με τον ομόλογό του της Ουκρανίας, Volodymyr Zelensky στο Προεδρικό Μέγαρο. EPA, TURKISH PRESIDENT PRESS OFFICE HANDOUT




Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΛΥΓΕΡΟΥ

Όποιος παρακολουθεί προσεκτικά την τουρκική εξωτερική πολιτική διαπιστώνει ότι η Άγκυρα εννοεί αυτά που λέει. Κατά μία έννοια, προαναγγέλλει τις κινήσεις της, ειδικά τις επιθετικές κινήσεις της.

  • Δεν πρόκειται, βεβαίως, για κάποιου είδους ειλικρίνεια. Το κάνει με σκοπό να καλλιεργήσει την εντύπωση διεθνώς πως υφίσταται μία διαφορά, να εθίσει τη διεθνή κοινότητα με την ιδέα ότι η απειλή χρήσης στρατιωτικής βίας ή και χρήσης στρατιωτικής βίας είναι αναπόφευκτο αποτέλεσμα ενός διπλωματικού αδιεξόδου.

Πρόκειται, λοιπόν, για μία πάγια τακτική, την οποία –κατά έναν περίεργο τρόπο– η Αθήνα και η Λευκωσία κατά κανόνα υποτιμούν και ερμηνεύουν διαφορετικά. Το έργο το βλέπουμε συνεχώς να επαναλαμβάνεται, χωρίς το ελλαδικό και το ελληνοκυπριακό πολιτικό σύστημα να διδάσκονται από τα γεγονότα. Προφανώς, δεν πρόκειται για διανοητική ανεπάρκεια. Πρόκειται για την εξόφθαλμη πολιτική-ψυχολογική ροπή τους να βολεύονται στη θαλπωρή των ψευδαισθήσεων.

Καταφεύγοντας σ’ αυτό το είδος στρουθοκαμηλισμού καλύπτουν την ανικανότητα και ταυτοχρόνως την απροθυμία τους να αντιμετωπίσουν κατάματα το πρόβλημα. Έτσι, το φοβικό τους σύνδρομο, αντί να λειτουργεί αφυπνιστικά, εξωθεί τις ελλαδικές και ελληνοτουρκικές άρχουσες ελίτ σε μία τάση φαινομενικά ανώδυνων υποχωρήσεων-παραχωρήσεων, με σκοπό την εξαγορά της ύφεσης στο μέτωπο με την Τουρκία.

  • Επειδή, όμως, ο λαϊκός παράγοντας εκδηλώνει τάση αντίστασης στον τουρκικό επεκτατισμό, η πολιτική της Ελλάδας, η οποία έχει αντικειμενικά τη δυνατότητα να προβάλει αντίσταση, καταλήγει να γίνεται ένα υβρίδιο αποτρεπτικής ρητορικής και έμπρακτου κατευνασμού. Αυτό το υβρίδιο πολιτικής δεν έχει τα πλεονεκτήματα της αποτροπής, επειδή είναι εξόφθαλμα ρητορική και ως εκ τούτου δεν είναι πειστική. Δεν έχει, όμως, ούτε και τα όποια αμφισβητούμενα πλεονεκτήματα του κατευνασμού, επειδή δεν είναι αμιγής, δηλαδή δεν είναι συνεπής με τον εαυτό του κατευνασμός.

Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτό το υβρίδιο αποτρεπτικής ρητορικής και έμπρακτου κατευνασμού έχει υιοθετηθεί με παραλλαγές από όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις μετά το 1996, από την εποχή Σημίτη. Η κρίση στα Ίμια, μάλιστα, έπεισε τους Τούρκους ότι η διάσταση της αποτροπής είναι κυρίως ρητορική για εσωτερική κατανάλωση, παρά πραγματική στρατηγική επιλογή. Έτσι, στην Άγκυρα, όχι αδικαιολόγητα, θεωρούν πως όταν κλιμακώνουν την επεκτατική πίεση και δημιουργούν μικρά τετελεσμένα, η Αθήνα εξωθείται εμπράκτως στον κατευνασμό, μέσω έμπρακτων υποχωρήσεων που συντελούνται δια της διολισθήσεως.

Βήματα πίσω
Το γεγονός ότι από το 1996 μέχρι τώρα έχουμε αποφύγει μία μείζονα κρίση και πολύ περισσότερο ένα θερμό επεισόδιο δεν οφείλεται στην ελληνική διπλωματική δεινότητα. Μετά τα Ίμια η Αθήνα εξαγόρασε την ειρήνη.

Πρώτη υποχώρηση, το κοινό ανακοινωθέν της Μαδρίτης (Ιούλιος 1997), με το οποίο η Ελλάδα αναγνώρισε στην Τουρκία «θεμιτά (legitimate όχι legal) ζωτικά συμφέροντα» στην υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου, ανοίγοντας την πόρτα για νομιμοποίηση πάγιων επεκτατικών διεκδικήσεων, που δεν προκύπτουν από το διεθνές δίκαιο.

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ

  • Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες των συνεργατών της. 

Η κρίση ανέδειξε το σύνδρομο εξάρτησής των ελίτ: Ποιος ναρκοθετεί την ευρωπαϊκή ενοποίηση;

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: