Η εσωτερική πολιτική των ΗΠΑ σώζει την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας και της Κύπρου

File Photo: Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο αντιπρόεδρος Μαικ Πένς στον Λευκό Οίκο μαζί με τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Τζον Μπόλτον. (Official White House Photo by Joyce N. Boghosian)




Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΔΡΙΒΑ (*) 

Συνηθίζεται να υπάρχει ένας κανόνας* ο οποίος λέει πως οι μικρότερες δυνάμεις επηρεάζουν λιγότερο τη διεθνή πολιτική αρένα. Το διεθνές σύστημα και οι εξελίξεις του, είναι φυσιολογικό να επηρεάζονται περισσότερο από μεγάλες δυνάμεις.

Είναι σαφές οτι η υπερδύναμη των καιρών μας, μπορεί να πάρει αποφάσεις με διεθνή αντίκτυπο. Αποφάσεις που αφορούν τη σταθερότητα του δικού της πολιτικού συστήματος. Μια τέτοια περίπτωση είναι και αυτή με τις ΗΠΑ και την Τουρκία, τους S-400 και την ΑΟΖ της Κύπρου. 

  • Στις μέρες τις ιδιαίτερα φορτισμένες, κατά τις οποίες το 1974 έλαβε χώρα η πιο βάρβαρη προσάρτηση εδάφους στο δυτικό ημισφαίριο, μπορούμε να διακρίνουμε τις διαφορές. Δεν είναι το “συγγνώμη” που έχουν πει εκ μέρους του Kissinger οι Biden και Clinton. Οι δυνάμεις δεν πράττουν ποτέ με ηθικά κριτήρια, ειδικά όταν διακυβεύονται ζωτικά συμφέροντα.

Ας είμαστε σίγουροι: Αν οι ΗΠΑ είχαν σήμερα χρονοκάψουλα, θα ταξίδευαν στο χρόνο για να διορθώσουν την κατάσταση στην Κύπρο και να μην ακολουθήσουν τις βρετανικές “συνταγές” που είχαν ως στόχο να παρατείνουν το διεθνή ρόλο της Βρετανίας μπροστά σε μια αναπόφευκτη παρακμή η οποία όπως βλέπουμε, συνεχίζεται. Γιατί θα διόρθωναν το πρόβλημα;

Από το “κάποιες περιοχές δεν μπορούν να είναι ανεξάρτητες” που υποστήριζε κυνικά ο Χένρι Χόπκινσον, Υπουργός Αποικιών των Βρετανών κατά την περίοδο του μεγάλου εγκλήματος στη Μεγαλόνησο, οι ΗΠΑ θα προτιμούσαν τον πλήρη έλεγχο ενός μικρού και κρίσιμου νησιού. Η διεθνής νομιμότητα και η ιδεολογία της απέχθειας των αποικιοκρατών εκ μέρους των ΗΠΑ, θα οδηγούσε σε ένα απλό σκεπτικό κόστους – οφέλους. Τι είναι πιο συμφέρον; Η Κύπρος να ελέγχεται από μια μικρή δύναμη όπως η Ελλάδα, ή από μια μεγαλύτερη όπως η Τουρκία;

  • Σήμερα η Αμερική αντιμετωπίζει αυτά τα προβλήματα που έσπειρε ο “φωστήρας”, Kissinger. Τότε, οι ΗΠΑ είχαν κάποιες εσωτερικές επιταγές που όφειλαν να ακολουθήσουν.  Η νοοτροπία που άφησε η περίοδος Κennedy όπου κανείς δεν έπρεπε να φαίνεται οτι συναινεί με την ΕΣΣΔ. Αν ο Μακάριος είχε απειλήσει οτι θα βρει στήριξη από τους Σοβιετικούς, απλώς έπρεπε να προληπτικά να φύγει. Σήμερα τα πράγματα είναι παρόμοια, όμως εις βάρος της Τουρκίας. Το Russiangate και η παραφιλολογία του, μπορεί να έκλεισαν προσωρινά στις 17 Απριλίου 2019, όμως η συζήτηση γύρω από αυτό, δεν έχει πάψει. Το Σκάνδαλο του Epstein έχει αρχίσει να δίνει πολιτικούς σεισμούς στο πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ και βρισκόμαστε 16 μήνες πριν από τις εκλογές στις ΗΠΑ, στις οποίες θα είναι ξανά υποψήφιος ο Αμερικανός Πρόεδρος.

 Η σιγουριά του Γερουσιαστή Menendez και η πρωτοφανής (για τα δεδομένα της επίσης πρωτοφανούς πόλωσης στην αμερικανική εσωτερική πολιτική μετά την εκλογή Trump) συναίνεση μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων, πηγάζουν από τη γνώση των αδυναμιών του Αμερικανού Προέδρου ο οποίος δεν θέλει το τελευταίο έτος της θητείας του να το περάσει με καταιγίδες. Οι κακές γλώσσες λένε οτι τα προσωπικά του συμφέροντα τον οδηγούν στο να έχει υιοθετήσει μια πολιτική ειδικής μεταχείρισης στον Ερντογάν.

Το Russiangate ακόμη και σβηστό όμως, έχει χαράξει μια οδό στην οποία ο Αμερικανός Πρόεδρος, είτε είχε δόση αλήθειας, είτε όχι, πρέπει να αποδεικνύει οτι τίποτε δε συνέβη και δε θα συμβεί. Το ζήτημα των ρωσικών S-400 αποτελεί μια πτυχή εσωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, όχι μόνο διεθνή.

  • Πέραν αυτού, ο Αμερικανός Πρόεδρος είναι ένας επιχειρηματίας. Είναι φανερό πως δεν έχει την πολιτική υπομονή να λύσει περίπλοκης υφής γεωστρατηγικά ζητήματα, όπως αυτό της ανατολικής Μεσογείου, στο οποίο βρίσκονται και οι S-400. Η Τουρκία μετά το 2016 και το απτυχημένο πραξικόπημα, αποφάσισε να στραφεί προς τη Ρωσία. Αυτή η εξέλιξη μαζί με την ανησυχία του Ισραήλ για την κούρσα εξοπλισμών της Τουρκίας η οποία εχθρεύεται όλους τους συμμάχους του, (Ελλάδα, Κύπρο, Κούρδους) καθιστά τις επιλογές του Αμερικανού Προέδρου πολύ περιορισμένες.

Σίγουρα ο Trump δεν ήθελε να πλήξει με κυρώσεις την Τουρκία. Θεωρούσε οτι η μη απόκτηση των F-35 αρκούσε. Παρόλα αυτά, η πιθανή αναξιοπιστία που θα έδειχνε η Αμερική σε συμμάχους της εντός του ΝΑΤΟ, θα οδηγούσε σε ένα μήνυμα διάλυσης του ΝΑΤΟ όπου το κάθε κράτος θα μπορούσε, όχι μόνο να μην πληρώνει το “εισιτήριο” του 2% των εξοπλισμών, αλλά και να αγοράζει οπλικά συστήματα από τη Ρωσία.

Αυτό ενδιαφέρει τον Αμερικανό Πρόεδρο σε ό,τι αφορά τον αντίκτυπο που θα έχει στην εσωτερική πολιτική των ΗΠΑ καθώς οι Δημοκρατικοί και πλουραλιστικές δεξαμενές σκέψεις (όπως το CFR) ασκούν δριμεία κριτική στον Αμερικανό Πρόεδρο για τις συγκρουσιακές του σχέσεις με πολλούς παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ που βρίσκονται κυρίως στην Ευρώπη.

 Ο Τrump έχει επομένως μία και μόνο λύση. Να υιοθετήσει ένα πακέτο κυρώσεων με αισθητές συνέπειες για την Τουρκία, ώστε να μπορεί να ακολουθήσει μια στρατηγική του καλού και κακού ανακριτή έναντι του Ερντογάν, δείχνοντάς του παράλληλα οτι έκανε ό,τι μπορούσε (ήδη κατηγόρησε τον προηγούμενο Πρόεδρο των ΗΠΑ, Obama σχετικά με τα F-35).

Με άλλα λόγια, ο Αμερικανός Πρόεδρος πρέπει να ελέγξει τη φθορά του στην εσωτερική πολιτική σκηνή των ΗΠΑ και οφείλει να βάλει προτεραιότητες. Ήδη του έχει ασκηθεί κριτική για την προ τριετίας ¨αθώωση” της Σαουδικής Αραβίας και μέχρι και τα περασμένα Χριστούγεννα ο Αμερικανικός Τύπος άφηνε υπονοούμενα για ειδικές σχέσεις του ίδιου του Αμερικανού Προέδρου με τη Σαουδική Αραβία.

Για μια ανυπακοή του Πακιστάν προς τις ΗΠΑ, ο Αμερικανός Πρόεδρος έκοψε το κονδύλι των 1,2 δις $ προς το Πακιστάν. Η Τουρκία μπορεί να τον αφήσει έκθετο καθώς όπως είπαμε, θα χρειαστεί να δικαιολογήσει την ήττα που υπέστη ο ίδιος από τον Putin καθώς αν αφήσουμε την Τουρκία, θα δούμε πως για πρώτη φορά υπάρχει απόκλιση μιας νατοικής δύναμης από στρατηγικούς σχεδιασμούς της συμμαχίας, σε βάρος των ΗΠΑ και υπέρ της Ρωσίας. Τεράστιο πολιτικό κεφάλαιο (προεκλογικά) είχε δαπανήσει ο Αμερικανός Πρόεδρος στο οτι ήταν ο ιδανικός που θα μπορούσε να διαπραγματευτεί με τη Ρωσία και να κάνει τις ΗΠΑ κυριάρχες στις διμερείς σχέσεις με τη Μόσχα.

* Οι κανόνες έχουν εξαιρέσεις. Η απουσία νόμων (οι νόμοι δεν έχουν εξαιρέσεις) στις διεθνείς σχέσεις, καθιστά δύσκολη την εκτίμηση – πρόβλεψη πολιτικών και οικονομικών φαινομένων. Οι κανόνες πιο πολύ υπολογίζονται από το μοντέλο του ορθολογικού δρώντα που είναι μέχρι ενός σημείου , σημαντικό για την ορθή ερμηνεία των γεγονότων.

(*Διεθνολόγος – Συντονιστής Παρατηρητηρίου Ανατολικής Μεσογείου (Τομέας Ρωσίας-Ευρασίας και Ν/Α Ευρώπης) στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων.

  • Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες των συνεργατών της.

Τι πρέπει να κάνουμε για να κερδίσουμε την εύνοια (και τα λεφτά) των Αμερικανών;

 

 

 

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: