Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν επιθεωρεί στρατιωτικό απόσπασμα με τον ομόλογό του της Κίνας, Xi Jinping, στο Πεκίνο. EPA, ROMAN PILIPEY / POOL
Ένα δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters, επανάφερε στο προσκήνιο το θέμα των αμερικανικών κυρώσεων στην Τουρκία, στην περίπτωση που θεωρηθεί «τελειωμένη υπόθεση» η παραλαβή του ρωσικού συστήματος και ακολουθήσει η επιβεβαίωση από τους υπουργούς Άμυνας και Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως ορίζουν οι αμερικανικοί νόμοι.
Η συνάντηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Τούρκο ομόλογό του Ταγίπ Ερντογάν, στην Οσάκα της Ιαπωνίας, αναπτέρωσε τις ελπίδες του τελευταίου ότι θα γλιτώσει τις κυρώσεις. Μάλιστα μετά τη συνάντηση είναι πιο προκλητικός παρά ποτέ…
Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι τα θέματα που αφορούν την «ανυπάκουη» Τουρκία καλύπτονται από πέντε διαφορετικούς νόμους, οι οποίοι είναι όλοι απόλυτοι και καλύπτουν τόσο την υπόθεση των μαχητικών F-35 όσο και τις κυρώσεις. Είναι πέντε πολύπλοκα νομοσχέδια που αφορούν την καρδιά του αμερικανικού κράτους και οι αναφορές στα μαχητικά και τις κυρώσεις έχουν εισαχθεί σε αυτά με τρόπο που να μην ακυρώνονται, παρά με νέα νομοθεσία.
Δύο από τα νομοσχέδια αφορούν τους προϋπολογισμούς του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Πενταγώνου. Τι θα κάνει ο κ. Τραμπ. Θα ανακοινώσει βέτο για τους προϋπολογισμούς των δύο πιο σημαντικών υπουργείων του, απλά για να εξυπηρετήσει τον κ. Ερντογάν; Μόνο αν είναι σε διατεταγμένη υπηρεσία, που δεν είναι -ότι και να λέγεται-, διότι είναι ο πρόεδρος της Αμερικής.
Τα γεγονότα έχουν ως εξής:
Στην περίπτωση της Τουρκίας έχουμε να κάνουμε με ένα καταταλαιπωρημένο, από τη διαφθορά, κράτος και από τη διασπάθιση δημόσιου χρήματος για αγορές πολεμικού υλικού δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ταυτόχρονα, ο κ. Ερντογάν, μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016, αναγκάστηκε να κάνει χιλιάδες προσλήψεις πιστών οπαδών του, που σχημάτισαν ένα πολυέξοδο παραστρατιωτικό σώμα, για την προστασία του.
FT: Θα ήταν πολύ αφελές εκ μέρους του Ταγίπ να δώσει πίστη στα φιλικά λόγια του Τραμπ…
Από το «μενού» των κυρώσεων, στην περίπτωση που αποφασίσει να προχωρήσει και να τιμωρήσει την Τουρκία για την αγορά των S-400, ο κ. Τραμπ αναμένεται να επιλέξει τις εξής, εκτός αν αποφασίσει κάτι άλλο:
Ο κ. Ερντογάν έχει επανειλημμένα δηλώσει -και ο Λευκός Οίκος δεν τον έχει διαψεύσει ακόμα- ότι ο κ. Τραμπ του υποσχέθηκε ότι δεν θα επιβληθούν κυρώσεις όταν παραλάβει το ρωσικό σύστημα.
Αυτό είναι πιθανό αν και στο Κογκρέσο εκφράζουν σοβαρότατες αμφιβολίες. Ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ (Ρεπουμπλικανός από τη Νότια Καρολίνα) το απέκλεισε μάλιστα, αναφέροντας ότι ο κ. Τραμπ είναι υποχρεωμένος από τους αμερικανικούς νόμους να δράσει.
Αλλά τίθεται ένα μείζον ζήτημα. Πως θα προσπεράσει τη νομοθεσία…
Πάντως, παρά το γεγονός ότι τα παραπάνω είναι στην «διακριτική ευχέρεια» του Αμερικανού Προέδρου, στο Κογκρέσο πιστεύουν ότι είναι αδύνατον να συμβούν, διότι οι νόμοι που αφορούν τους S-400 είναι ξεκάθαροι.
Βεβαίως, είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που η Αμερική αντιμετωπίζει παρόμοια κατάσταση: Δηλαδή μία σύμμαχος χώρα, μέλος του ΝΑΤΟ, να προμηθεύεται οπλικά συστήματα από μία εχθρική δύναμη, τη Ρωσία, τα οποία δεν είναι συμβατά με τα δυτικά όπλα.
Αυτό που θα μπορούσε να συμβεί -αν και οι νόμοι δεν το επιτρέπουν-είναι να μην τεθεί σε ισχύ ο νόμος CAATSA μέχρι να γίνει η πλήρης εγκατάσταση των S-400. Απλά να προχωρήσει η Αμερική σε άλλες ενέργειες, όπως η ακύρωση της αγοράς των F-35 από την Τουρκία και η εκδίωξη της από το πρόγραμμα κατασκευής τους. Επίσης να τεθεί εμπάργκο και στην αγορά άλλου πολεμικού υλικού από την Άγκυρα.
Οι διπλωμάτες που ασχολούνται με την υπόθεση πιστεύουν ότι ακόμα και αν δεν ανακοινωθούν άμεσα οι κυρώσεις, με την αναγγελία της διακοπής της σχέσης της Τουρκίας με την αμερικανική πολεμική βιομηχανία, η τουρκική οικονομία θα υποστεί ένα μεγάλο πλήγμα.
Το Πεντάγωνο έχει …νέα για τον Ερντογάν: Δεν θα επιτραπεί να αγοράσει και τους S-400 και τα F-35