Το βρετανικό κοινοβούλιο δεν μπορεί παρά να στηρίξει το Brexit: Είναι δέσμιο του λαού




Του VERNON BOGDANOR (*)

Ένας συνάδελφός μου έχει πει ότι το δημοψήφισμα του 2016 για το Brexit ήταν το σημαντικότερο συνταγματικό γεγονός στη χώρα μετά την αποκατάσταση της μοναρχίας το 1660!

Για πρώτη φορά στη βρετανική ιστορία, το κοινοβούλιο είναι αναγκασμένο να κάνει κάτι που δεν επιθυμεί. Το 75% των βουλευτών – και το 56% των συντηρητικών βουλευτών – ψήφισαν υπέρ της παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

  • Την ίδια άποψη έχουν και τα περισσότερα μέλη της Βουλής των Λόρδων, όπως και οι περισσότεροι υπουργοί. Κι όμως, καλούνται να θέσουν σε εφαρμογή το Brexit. Υπάρχει μια σύγκρουση ανάμεσα στην κυριαρχία του κοινοβουλίου και σ’ εκείνη του λαού. Το κοινοβούλιο του remain είναι δέσμιο όχι των Βρυξελλών, αλλά του λαού του Brexit.

Όπως είχε γράψει κάποτε ο αντιδραστικός γάλλος φιλόσοφος Ζοζέφ ντε Μεστρ, «η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας είναι τόσο επικίνδυνη, ώστε ακόμη και στην περίπτωση που είναι αληθής δεν πρέπει να επιδεικνύεται».

Πολλοί υποστηρίζουν σήμερα ότι η Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής, με βάση την οποία έλαβε τέλος ο εμφύλιος στη Βόρεια Ιρλανδία, έχει αποκτήσει μεγαλύτερη βαρύτητα από τη Μάγκνα Κάρτα. Η τελευταία έχει κυρίως συμβολική σημασία. Οι περισσότερες διατάξεις της δεν έχουν πλέον σχέση με τη σημερινή πραγματικότητα. Η συμφωνία του 1998, αντίθετα, αποδείχθηκε θεμελιώδους σημασίας στην εφαρμογή του Brexit, δεδομένου ότι το πνεύμα του κειμένου εμποδίζει τα σκληρά σύνορα στην Ιρλανδία.

Θα ήθελα το Ηνωμένο Βασίλειο να ακολουθήσει το παράδειγμα της μεγάλης πλειοψηφίας των δημοκρατιών και να υιοθετήσει ένα γραπτό Σύνταγμα. Αυτό είναι το βασικό θέμα και του πρόσφατου βιβλίου μου με τίτλο «Πέρα από το Brexit: Προς ένα βρετανικό Σύνταγμα». Ένα Σύνταγμα θα μας βοηθούσε να αποσαφηνίσουμε τις σχέσεις ανάμεσα στο κοινοβούλιο και τα αποκεντρωμένα όργανα στη Σκωτία, στην Ουαλλία και στη Βόρεια Ιρλανδία.

  • Αμφιβάλλω όμως αν αυτό θα διευκόλυνε την κοινοβουλευτική διαδικασία για το Brexit. Η κρίση της Βουλής των Κοινοτήτων είναι πολιτική, όχι συνταγματική. Με μια έννοια, το κοινοβούλιο κάνει αυτό που είναι εξουσιοδοτημένο να κάνει: ελέγχει τη δράση της κυβέρνησης. Ίσως να διαθέτουμε μια καλύτερη ισορροπία ανάμεσα στο κοινοβούλιο και την κυβέρνηση απ’ ό,τι η Πέμπτη Δημοκρατία της Γαλλίας. Ενδεχομένως αυτός να είναι ο λόγος που δεν έχουμε Κίτρινα Γιλέκα!

Υπάρχει τώρα ένας ορατός κίνδυνος το Brexit να καταστρέψει το δυαδικό κοινοβουλευτικό σύστημα της Βρετανίας. Το πλειοψηφικό σύστημα του ενός γύρου καθιστά τη Βουλή των Κοινοτήτων έναν ελάχιστα αντιπροσωπευτικό θεσμό. Βουλευτές εκλεγμένοι με την απλή αναλογική θα αντανακλούσαν ακριβέστερα το έθνος μας.

Οι φιλελεύθεροι όμως θα πρέπει να προσέξουν τι επιθυμούν. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι οι απόψεις τους υποεκπροσωπούνται στη Βουλή των Κοινοτήτων. Είναι γεγονός. Στις εκλογές του 2017, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες απέσπασαν το 7% των ψήφων και μόλις 12 έδρες. Με ένα αναλογικό σύστημα θα είχαν κερδίσει γύρω στις 52. Υποεκπροσωπείται όμως και η λαϊκιστική Δεξιά. Στις εκλογές του 2015, το Ukip έλαβε 12% και μόλις μία έδρα. Με ένα αναλογικό σύστημα, το κόμμα θα κέρδιζε πάνω από 80 έδρες!

Κατά τον ίδιο τρόπο, στη Γαλλία, μια σύντομη στροφή προς την αναλογική επί διακυβέρνησης Μιτεράν οδήγησε σε σημαντικά κοινοβουλευτικά κέρδη για το Εθνικό Μέτωπο. Διάκειμαι θετικά προς το αναλογικό σύστημα, αλλά δεν είναι κάτι που ανήκει στις πολιτικές προτεραιότητες αυτής της περιόδου.

(*) Ο Βέρνον Μπόγκντανορ είναι καθηγητής στο King’s College του Λονδίνου και ένας από τους μεγαλύτερους ειδικούς του συνταγματικού δικαίου στο Ηνωμένο Βασίλειο – (Πηγή: συνέντευξη στη Liberation via ΑΠΕ-ΜΠΕ)

  • Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

Χάνει την επαφή… µε την πραγµατικότητα ο Ερντογάν: Τον προδίδουν και οι επιχειρηµατίες

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: