Εικόνα πλήρους σύγχυσης και απόλυτης έλλειψης συντονισμού μεταξύ των αρμόδιων φορέων αναδύεται στο πολυσέλιδο εισαγγελικό πόρισμα για την τραγωδία στο Μάτι, που οδήγησε στην άσκηση ποινικών διώξεων σε βάρος αρμόδιων κρατικών λειτουργών.
Οι εισαγγελείς που από την επομένη της πολύνεκρης πυρκαγιάς ερεύνησαν κάθε πτυχή της υπόθεσης, καταλογίζουν σε όλες τις συναρμόδιες υπηρεσίες και φορείς, καθώς και στην τοπική αυτοδιοίκηση, πλήρη ασυνεννοησία και αδυναμία συντονισμού που κόστισε την ζωή 100 ανθρώπων.
Οι εισαγγελείς επισημαίνουν σοβαρότατες παραλείψεις όσον αφορά την καλή οργάνωση σε επίπεδο πρόληψης τέτοιων κρίσιμων φαινομένων, ωστόσο εκείνο που φαίνεται να θεωρούν πως έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την τραγική εξέλιξη της φωτιάς, είναι η απόλυτη έλλειψη επικοινωνίας, όχι μόνον μεταξύ συναρμόδιων υπηρεσιών αλλά και εντός κάθε υπηρεσίας.
«Κυρίαρχο ρόλο στην δημιουργία σύγχυσης και συνακόλουθα συμβολή στην έλλειψη συντονισμού των πυροσβεστικών δυνάμεων, αλλά και των λοιπών εμπλεκόμενων φορέων, έπαιξε η ύπαρξη και λειτουργία πολλών παράλληλα χρησιμοποιούμενων συστημάτων επικοινωνίας μεταξύ των αξιωματικών του πυροσβεστικού σώματος και των στελεχών των άλλων φορέων. Ειδικότερα, προέκυψε, ότι η επικοινωνία γινόταν:
Στο πόρισμα, οι ευθύνες κάθε οργάνου επιμερίζονται και εξηγούνται λεπτομερώς με ειδικά κεφάλαια για κάθε συνυπαίτιο, όπως για την πυροσβεστική, την ΕΛΑΣ, την πολιτική προστασία, την Περιφέρεια Αττικής, τους δήμους, το λιμεναρχείο Ραφήνας.
Η πυροσβεστική υπηρεσία, κατά την εισαγγελική κρίση λειτούργησε με τρόπο χαώδη, χωρίς καλό συντονισμό, ενώ φαίνεται να μην εκτίμησε από την αρχή την επικινδυνότητα της κατάστασης:
Από το υλικό της δικογραφίας που συνέλεξαν οι εισαγγελείς προέκυψε ότι «η ηγεσία του πυροσβεστικού σώματος δεν χρησιμοποίησε επιχειρησιακά, παρόλο που είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση προς τούτο, και τα δύο εκ των τριών πυροσβεστικών πλοίων που εδρεύουν στο πέμπτο λιμενικό πυροσβεστικό σταθμό στον Πειραιά, τα οποία θα μπορούσαν να συνδράμουν τη λιμενική αρχή Ραφήνας και να βοηθήσουν μαζί με τα υπόλοιπα πλωτά μέσα στην δια θαλάσσης διάσωση ατόμων από την θαλάσσια περιοχή στο Μάτι και το Κόκκινο Λιμανάκι, όπου είχαν καταφύγει κάτοικοι για να προφυλαχθούν από την πυρκαγιά. Η συνδρομή των ως άνω πλοίων στην διάσωση ατόμων από τη θάλασσα, με δεδομένα τα ανωτέρω τεχνικά χαρακτηριστικά, αλλά και την μεταφορική ικανότητά τους, θα ήταν πολύ σημαντική και ουσιαστική στη διάσωση ατόμων που κινδύνεψαν και τελικά πνίγηκαν. Επίσης, η ηγεσία του πυροσβεστικού σώματος δεν κινητοποίησε την Ειδική Μονάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΜΑΚ)».
Οι εισαγγελείς καταλογίζουν στην αστυνομία «τυπική» κατάσταση ετοιμότητας την προηγούμενη της πυρκαγιάς, η οποία «ήταν μόνο σε επίπεδο προβλέψεων και εγγράφων, χωρίς στην πραγματικότητα να εκτελεστεί».
Κατά την κρίση των εισαγγελικών λειτουργών, «ο μη αποκλεισμός της εισόδου των οχημάτων στο Μάτι από κάθετες οδούς που διασταυρώνονταν με την λεωφόρο Μαραθώνος, καθ’ όλο το χρονικό διάστημα από την εκδήλωση της πυρκαγιάς στο Νταού Πεντέλης, την εξάπλωσή της στον οικισμό του Νέου Βουτζά και στη συνέχεια στο Μάτι, αποτέλεσε κομβική παράλειψη των αρμοδίων αξιωματικών της ελληνικής αστυνομίας».
Ευθύνες όμως καταλογίζουν και στους επικεφαλής του Λιμεναρχείου Ραφήνας, οι οποίοι, αν και η κατάσταση με την κίνηση οχημάτων στην περιοχή ήταν πολύ δύσκολη, επέτρεψαν τον λιμενισμό δύο Ε/Γ-Ο/Γ πλοίων και την αποβίβαση επιβατών και οχημάτων, με αποτέλεσμα να επιβαρυνθεί επιπλέον η κυκλοφορία στην Λεωφόρο Μαραθώνα «και να μειωθεί καταλυτικά η δυνατότητα διαφυγής των οχημάτων».
Οι εισαγγελείς, στο κεφάλαιο που αφορά την Περιφέρεια, μεταξύ άλλων αναφέρονται στην συνεδρίαση του συντονιστικού οργάνου Πολιτικής Προστασίας στις 26/4/2018 ενόψει της αντιπυρικής περιόδου, όπου με βάση τα πρακτικά προκύπτει:
Αναφέρονται εκτενώς επίσης στην υποχρέωση ενημέρωσης του κοινού για μέτρα αυτοπροστασίας από τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών, και τονίζουν πως δεν αρκεί η διαδικτυακή ανάρτησή τους, αλλά για να θεωρηθεί ότι καλύπτουν τις απαιτήσεις του νόμου απαιτείται ενημέρωση σε τοπικό επίπεδο ώστε να καθίστανται προσιτές σε ευρύ κοινό.
Θεωρούν επίσης οι εισαγγελικοί λειτουργοί, πως η Περιφέρεια όφειλε να ζητήσει όλες τις πληροφορίες που θα την βοηθούσαν να σχηματίσει εικόνα για την κατάσταση: «Προβλέπεται ως αυτοτελής υποχρέωση του περιφερειάρχη ή του αντιπεριφερειάρχη η περαιτέρω συλλογή των πληροφοριών σχετικά με την επικρατούσα κατάσταση και τις επηρεαζόμενες περιοχές εντός των διοικητικών ορίων της Περιφέρειας, σε επικοινωνία με τις υπηρεσίες του ΕΚΑΒ, του πυροσβεστικού σώματος και της αστυνομίας, ουσιαστικά δηλαδή έπρεπε να αναζητηθούν περισσότερες πληροφορίες από την Περιφέρεια σχετικά με την επικρατούσα κατάσταση στην περιοχή».
Τέλος, για τους δημάρχους και αντιδημάρχους Ραφήνας-Πικερμίου και Μαραθώνα, οι εισαγγελείς αναφέρουν μεταξύ άλλων πως δεν έλαβαν μέτρα καθαρισμών βλάστησης κλπ, ούτε σε αποκλάδωση δέντρων κ.ά.. Επίσης, τους καταλογίζουν πως δεν ενεργοποίησαν με την εκδήλωση της πυρκαγιάς τα μνημόνια ενεργειών βάση του Γενικού Σχεδιασμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών, ενώ σε κανένα στάδιο της εξέλιξης της πυρκαγιάς “δεν είχαν διασφαλίσει την επικοινωνία τους με όλες τις υπόλοιπες υπηρεσίες και όργανα για την απρόσκοπτη ροή πληροφοριών».
ΑΠΕ-ΜΠΕ
06/03/2019 18:53
Ποινικές διώξεις για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι σε Δούρου, Ψινάκη και άλλους 18