Πού οφείλεται ο αντισημιτισμός; Γνωρίζουμε τα άμεσα αίτιά του. Ένα είναι η επιμονή, ή η αναβίωση, μιας παλιάς προκατάληψης με χριστιανική προέλευση (παρόλο που καταπολεμήθηκε από τις Εκκλησίες μετά το 1945), την οποία υιοθέτησε ένα μέρος του γαλλικού εθνικισμού την περίοδο της υπόθεσης Ντρέιφους και συναντάμε σήμερα στην άκρα Δεξιά.
Ένα άλλο είναι η άνοδος ενός μαχητικού ισλαμισμού που στηρίζεται σε άλλες αντιεβραϊκές προκαταλήψεις, οι οποίες γεννήθηκαν από τον παλιό ανταγωνισμό μεταξύ ισλάμ και ιουδαϊσμού παρόλο που έχουν συχνά καταδικαστεί από τις μουσουλμανικές αρχές.
Με κίνδυνο να γίνουμε δυσάρεστοι, θα προσθέσουμε άλλο ένα αίτιο, επίσης γενικό και έμμεσο, που παίζει όμως έναν όλο και μεγαλύτερο ρόλο: είναι αυτό που αποκαλείται «πολιτική της ταυτότητας».
Από τη μια πλευρά εξαίρουμε την εθνική, χριστιανική, δυτική ένταξη, η οποία υποτίθεται ότι απειλείται από εχθρικές δυνάμεις και μετατρέπεται στην πυξίδα κάθε πολιτικής κρίσης. Από την άλλη υπερασπιζόμαστε τις μειονότητες παγιδεύοντας τα μέλη τους, στο όνομα της μάχης κατά της «κυριαρχίας», στην εθνοτική ή θρησκευτική τους ένταξη, αντί να απαιτούμε για κάθε άτομο τα δικαιώματα του πολίτη και την εφαρμογή των οικουμενικών αξιών.
Αυτός ο διπλός κοινοτισμός είναι δηλητηριώδης.
Η ιστορία δείχνει ότι ο αντισημιτισμός, η πιο επικίνδυνη εκδοχή της ουσιοκρατίας (επιτιθέμεθα εναντίον των Εβραίων επειδή είναι Εβραίοι, χωρίς να το ψάχνουμε περισσότερο), αναπτύσσεται ευκολότερα σε τέτοιες κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες, όπου το ζήτημα της ταυτότητας αποκτά εμμονικό χαρακτήρα.
Οι διαδηλώσεις κατά του αντισημιτισμού που πραγματοποιήθηκαν στη Γαλλία έχουν αυτό το καλό: υπενθυμίζουν ότι πολλοί πολίτες δεν υιοθετούν την «ταυτοτική πολιτική», αλλά τις οικουμενικές αξίες στις οποίες στηρίζονται οι δημοκρατίες.
(*) O Λοράν Ζοφρέν είναι διευθυντής της Liberation-(Πηγή: Liberation)
Η παγκοσμιοποίηση και η «νέα τάξη πραγμάτων»: Η ελίτ του 1% κυβερνά το 99% του κόσμου όλου