Ο Θεοφάνους, εντρύφησε στον βίο της Θεοτόκου, σε κείμενα, όρθρους, εγκώμια και ύμνους




Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ

Στη θέση μου, στην Αίθουσα Τριάντη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, καθόταν ήδη μια κυρία και δίπλα της μια φίλη της. Η ταξιθέτρια ζήτησε να δει τα εισιτήριά τους, που έγραφαν πράγματι τον αριθμό των θέσεων που είχαν καταλάβει. Μόνο που και το δικό μου εισιτήριο, επίσης αντιστοιχούσε σε μία από αυτές – την Νο. 8.

Πολύ ευγενικά η ταξιθέτρια ζήτησε συγγνώμη από τις δύο κυρίες, στις οποίες εξήγησε ότι πράγματι αυτός ήταν ο αριθμός των θέσεών τους, μόνο που είναι για την διπλανή, μεγάλη Αίθουσα Δημήτρη Λαμπράκη. «Μα εμείς δεν θέλουμε να δούμε άλλο έργο», διαμαρτυρήθηκε η μία κυρία. «Εμείς ήρθαμε για την Παναγία μας. Το έργο του Θεοφάνους».

  • Το θέμα τελικά ήταν το εξής: Είχε τόσο μεγάλη ζήτηση το σύγχρονο ορατόριο που ετοιμαζόμασταν να δούμε, που έκλεισαν και την Μεγάλη Αίθουσα ώστε να μπορέσει ο κόσμος, έστω και από κλειστό κύκλωμα, να το απολαύσει. Τόσα χρόνια που μπαινοβγαίνω στο Μέγαρο σαν στο σπίτι μου, τέτοιο πράγμα δεν έχω ξαναδεί.

Με συγκίνησε η υπακοή των κυριών, που ήρθαν μάλιστα από την βόρεια Ελλάδα για να δουν το έργο, αλλά χάρηκα στο τέλος που τις συνάντησα πάλι στο φουαγιέ και μου είπαν «ήταν σαν να το είδαμε ζωντανά, η Κυρία μας πεταγόταν από τη μία αίθουσα στην άλλη».

Αυτό συνέβη το Σάββατο που μας πέρασε. Την Παρασκευή, στην επίσημη πρεμιέρα, συνέβη το ίδιο.

  • Όταν πήγα μετά την παράσταση στο καμαρίνι να συγχαρώ τον Θεοφάνους, του είπα ότι «κάτι ανάλογο με σήμερα, ένοιωσα όταν ήμουν φοιτητής και βρέθηκα σε συναυλία του Μίκη Θεοδωράκη για το “Άξιον Εστί”, με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση και τον Μάνο Κατράκη στην αφήγηση». Δεν συγκρίνω τα δύο έργα, είναι εντελώς διαφορετικά. Μεταφέρω όμως τα συναισθήματά μου.

Και όπως με εντυπωσίασε τότε το πώς ο Θεοδωράκης πήρε την πρώτη ύλη από τον Οδυσσέα Ελύτη και την μετέπλασε σε αυτό το διαχρονικό αριστούργημα που όλοι ξέρουμε, έτσι και τώρα που ο Θεοφάνους, εντρύφησε στον βίο της Θεοτόκου, σε κείμενα, όρθρους, εγκώμια και ύμνους, και σε ποιήματα που εγράφησαν για την Μητέρα του Χριστού από μοναχούς, λαϊκούς και εθνικούς ποιητάδες, έκανε μία αριστουργηματική και σίγουρα επίπονη επιλογή, και τα έντυσε με μουσική δική του (λαϊκή, μα και κλασσική, και βυζαντινή), σε ένα σύγχρονο ορατόριο που σίγουρα θα αφήσει ιστορία.

  • Το δούλευε τρία χρόνια. Η βασική έμπνευση πηγάζει από τις επτά θαυματουργές εικόνες της Παναγίας στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου, καθώς και από την Αγία Ζώνη της Θεοτόκου. Κάποια στιγμή, το εκμυστηρεύτηκε στον ηγούμενο της Μονής, γέροντα Εφραίμ. Εκείνος ενθουσιάστηκε και έδωσε την ευχή και την στήριξή του.

Το έργο, ένα από τα πιο πολυδάπανα που έχω δει (με μεγάλες χορωδίες, λαϊκές, παιδικές και βυζαντινές, με ορχήστρα συμφωνική, λαϊκή και βυζαντινή επίσης, ερμηνευτές, αφηγητές και ηθοποιούς), θα αρχίσει πια το μακρύ ταξίδι του «όπου επί Γης υπάρχει Ορθοδοξία», μου είπε ο Θεοφάνους.

Γνωρίζει, ότι αυτό το έργο πια, το «Παναγία, Η Μητέρα του Φωτός», δεν του ανήκει. Αυτός το κυοφόρησε τρία χρόνια, το γέννησε στην Αθήνα, και το αφήνει τώρα να πετάξει πια σε όλο τον κόσμο. Το καλοκαίρι σκοπεύει να ξανάρθει στην Ελλάδα, στο Ηρώδειο, και σίγουρα το Ορατόριο θα παρουσιαστεί και στην Κύπρο.

  • Ο Γέροντας Εφραίμ δεν ήταν στην πρεμιέρα. Αναρρώνει από χειρουργική επέμβαση στην οποία υποβλήθηκε στην Γερμανία. Το έργο προλόγισε αντ’ αυτού ο πατήρ Ευδόκιμος, μοναχός στο Βατοπαίδι και συμμαθητής του Θεοφάνους από δημοτικό, γυμνάσιο και λύκειο. «Κάποιες χρονιές, ήμασταν και στο ίδιο θρανίο, αλλά ήτανε αντιδραστικός από τότε και δεν τον ήθελα δίπλα μου», είπε.

Αυτός ο «μέγας αντιδραστικός», όμως, έκανε και τον παλιό του συμμαθητή να συγκινηθεί. «Ο καθένας από εμάς έζησε εδώ απόψε ένα μικρό θαύμα. Της Παναγίας μας. Η παρουσία της ήταν διάχυτη», λόγια που είπαν μετά την παράσταση και οι δύο κυρίες που «εξορίστηκαν» στην μεγάλη αίθουσα και παρακολούθησαν το ορατόριο του Θεοφάνους από ένα «παγωμένο» κλειστό κύκλωμα.

ΥΓ.: Ο χώρος και η μορφή της στήλης δεν μου αφήνουν περιθώρια να μνημονεύσω όλους τους συντελεστές και πρωταγωνιστές του έργου. Με μία απλή αναζήτηση στο ίντερνετ θα τους βρείτε, είμαι σίγουρος. Μπορώ όμως να τους πω όλους από ψυχής ένα μεγάλο «μπράβο», και ένα ακόμα μεγαλύτερο «ευχαριστώ». Και να προτρέψω εσάς, όταν έρθει το έργο κοντά σας, τρέξετε!

Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ

  • Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός

Καθήλωσε το κοινό το σύγχρονο ορατόριο του Γιώργου Θεοφάνους στο Μέγαρο Μουσικής

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: