ΗΠΑ εναντίον Βενεζουέλας: Το Δόγμα Μονρόε, ο ανταγωνισμός με Ρωσία και Κίνα, η ελληνική ασφάλεια
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Γράφει ο ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Defence Point
Η κατάσταση στη Βενεζουέλα βαδίζει προς συνολική εκτροπή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ακολουθήσει μια στρατηγική διαρκούς κλιμάκωσης της πίεσης προς το καθεστώς του Νίκολας Μαδούρο, με καταφανή στόχο την ανατροπή του.
Η εποχή που η Ουάσιγκτον ενδεχομένως θα εξέταζε τον «συνετισμό» του καθεστώτος που διαδέχθηκε τον Ούγκο Τσάβες, αυτό του «πρωτοπαλίκαρου» – οδηγού λεωφορείου – Νίκολας Μαδούρο και τον «αναπροσανατολισμό» της εξωτερικής πολιτικής της χώρας ανήκει οριστικά στο παρελθόν.
Η εμμονή του καθεστώτος στον «ακραίο Τσαβισμό» σε συνδυασμό με την παρουσία του συγκεκριμένου ενοίκου στον Λευκό Οίκο, δηλαδή του Ντόναλντ Τραμπ, έχουν καταστήσει κάθε περιθώριο συμβιβασμού απλά αδύνατο. Όλα δείχνουν ότι βαδίζουμε ολοταχώς προς την «οριστική λύση» και τα περιθώρια να συνδράμουν τον Μαδούρο οι διεθνείς του «προστάτες», Ρωσία και Κίνα, είναι εξαιρετικά περιορισμένα, έως μηδαμινά.
Η σκέψη του επιτελείου εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου με επικεφαλής τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας Τζον Μπόλτον, δείχνει στραμμένη στη μερική τουλάχιστον αποκατάσταση του «Δόγματος Μονρόε», σε μια επικαιροποιημένη έκδοσή του ασφαλώς, στα δεδομένα της παγκοσμιοποίησης.
Το «Δόγμα Μονρόε» αφορούσε την εναντίωση της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών στην ευρωπαϊκή αποικιοκρατία στην αμερικανική ήπειρο και διατυπώθηκε στις 2 Δεκεμβρίου του 1823 στην έβδομη ομιλία Αμερικανού προέδρου για την «Κατάσταση του Έθνους (State of the Union), αν και ως όρος επικράτησε από το 1850.
Στην ουσία «απαγόρευε» και υπό τη μορφή της απειλής ανάληψης στρατιωτικής δράσης, την απόπειρα περεταίρω εποικισμού χωρών της Λατινικής Αμερικής. Διατυπωνόταν επίσης η έμμεση δέσμευση ότι οι υπάρχουσες αποικίες δεν θα επηρεαστούν, μόνο που όλες οι ισπανικές και πορτογαλικές αποικίες είτε είχαν επιτύχει αν αποτινάξουν τον αποικιακό ζυγό, είτε η προσπάθειά τους βρισκόταν στην τελική φάση…
Τελευταίος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών που επικαλέστηκε το «Δόγμα Μονρόε» ήταν ο Ρόναλντ Ρέιγκαν, επί Ψυχρού Πολέμου. Κατά συνέπεια, μόνο τυχαίο δεν είναι ότι μια κυβέρνηση που δεν κρύβει τον θαυμασμό της για την περίοδο Ρέιγκαν, στην οποία πιστώνουν τη «νίκη» στον Ψυχρό Πόλεμο, επιλέγει να επιχειρήσει την εκ νέου διατύπωση του Δόγματος Μονρόε.
Αποικιοκρατία μπορεί να μην υπάρχει, υπάρχουν όμως πλανητικοί ανταγωνιστές για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ρωσία και η Κίνα, αμφότερες επιχειρούν να δημιουργήσουν προσβάσεις στην αμερικανική ήπειρο, πέραν της γνωστής σχέσης με την Κούβα.
Στη Βενεζουέλα το ενδιαφέρον για τον τομέα του ορυκτού πλούτου, πέραν του πετρελαϊκού, συγκάλυπταν και την επιθυμία να περάσουν το μήνυμα στην Ουάσιγκτον ότι οι εποχές έχουν αλλάξει και ότι μπορούν να αμφισβητήσουν την πρωτοκαθεδρία τους ακόμα και στην «αυλή» τους.
Χρησιμοποιώντας άλλο ένα παράδειγμα, Ρωσία και Κίνα επιχείρησαν να προμηθεύσουν με μαχητικά και άλλα οπλικά συστήματα την Αργεντινή στο πλαίσιο μιας συνολικότερης ανάπτυξης των διμερών σχέσεων. Ας μην ξεχνάμε, ότι ειδικά στη συγκεκριμένη χώρα, κάθε προσθήκη στο οπλοστάσιο της χώρας αλλάζει τους υπολογισμούς και στο θέμα της διένεξης με τη Βρετανία για τις νήσους Φόκλαντ (Μαλβίνες νήσοι, σύμφωνα με τους Αργεντινούς).