Συνθήκη των Πρεσπών: Ένας «συμβιβασμός», κατ’ άλλους «επώδυνος» και κατ’ άλλους «ρεαλιστικός»




Του ΠΕΤΡΟΥ Ι. ΜΗΛΙΑΡΑΚΗ*

Στις 17 Ιουνίου 2018 στη Λίμνη Πρεσπών, υπεγράφη η Συμφωνία που δεν αφορά μόνο στο «ονοματολογικό» αναφορικώς με την ΠΓΔΜ και ήδη «Βόρεια Μακεδονία», αλλά επιλύει και άλλα κρίσιμα ζητήματα που ήταν αντικείμενο διένεξης Αθηνών και Σκοπίων.

Η Συνθήκη των Πρεσπών ασφαλώς πυροδοτεί όχι μόνο πολιτικές εξελίξεις, αλλά εγκαθιστά και έντονη πολιτική αντιπαράθεση στο εσωτερικό της Χώρας. Με τούτα τα δεδομένα ο γράφων μπορεί να τοποθετηθεί με τα παρακάτω:

  • ΟΙ ΜΕΤΑΨΥΧΡΟΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΙ Η «ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΜΠΑΝΤΕΝΤΕΡ»

Η επελθούσα με τον τερματισμό της μεταψυχροπολεμικής περιόδου διάλυση της «Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας», την οποία επισήμως είχε αναγνωρίσει η Ελληνική Δημοκρατία, ανέδειξε το κράτος των Σκοπίων το οποίο κήρυξε την ανεξαρτησία του το έτος 1991, επενδύοντας στο όνομα της «Μακεδονίας» που αφορούσε …«κληρονομιά» του Στρατάρχη Τίτο.

          Ταυτοχρόνως όμως η ανακήρυξη αυτή σηματοδότησε και αλυτρωτικές τάσεις, με  εκμετάλλευση  και σφετερισμό εθνικών συμβόλων που ανήκουν αποκλειστικώς και μόνο στο Ελληνικό Έθνος. Τούτα όλα ασφαλώς προκάλεσαν την έντονη και δίκαιη αντίδραση της επίσημης Ελλάδας, αλλά και την αγανάκτηση του Ελληνικού Λαού που δέχθηκε ιταμή πρόκληση απαλλοτρίωσης της ιστορίας του και της πολιτιστικής του κληρονομιάς. Η συνταγματική δε τάξη που εγκαθίδρυσε ο συντακτικός νομοθέτης των Σκοπίων πυροδότησε αλυτρωτισμό και ενεργοποίησε αντιδράσεις εύλογες και δίκαιες από την πλευρά της επίσημης Ελλάδας αλλά και του Ελληνικού Λαού.

Η ελληνική διπλωματία, μετά το μέγα σφάλμα χειρισμού της «Επιτροπής Μπαντεντέρ» (με τότε ΥΠΕΞ τον Αντώνη Σαμαρά), ήταν πολύ δύσκολο να ανατρέψει την παραδοχή ότι: «η Δημοκρατία της Μακεδονίας ικανοποιεί τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την αναγνώριση νέων κρατών στην Ανατολική Ευρώπη…».

Ανεξαρτήτως του σφάλματος που αφορούσε στην «Επιτροπή Μπαντεντέρ», η ελληνική διπλωματία και η πολιτική τάξη στην Ελλάδα δεν είχαν εντοπίσει ότι η «Ευρώπη των (τότε) δώδεκα» είχε αναδείξει ως προστατευόμενη περιοχή την ΠΓΔΜ, καθόσον στην περιοχή αυτή υπήρχαν αντικειμενικές συνθήκες επέκτασης της κρίσης που αφορούσαν στην αλβανική και σερβική μειονότητα. Και αυτός ήταν ο πυρήνας της υπόθεσης που αγνόησε η ελληνική διπλωματία.

  • Η ΣΩΦΡΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ

Η επίσημη Ελλάδα προσεγγίζοντας τις προαναφερόμενες προτεραιότητες που αφορούσαν γεωπολιτικής σημασίας ζητήματα, προσχώρησε στο γεωγραφικό προσδιορισμό του ονόματος του κράτους των Σκοπίων, με δεδομένο ότι «το κύριο μέρος της γεωγραφικής Μακεδονίας» καταλαμβάνει τα όρια της Αρχαίας Ελληνικής Μακεδονίας. Συγκεκριμένα η γεωγραφική αναφορά της Μακεδονίας αφορά: 55% στην Ελλάδα, 35% στην ΠΓΔΜ, 9% στη Βουλγαρία και μόλις 1% στην Αλβανία.

Η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή (με Υπουργό Εξωτερικών την Ντόρα Μπακογιάννη), ακολούθησε μια απολύτως πετυχημένη πολιτική. Η πολιτική αυτή εστίασε στο να καταργηθεί η ονομασία του κράτους των Σκοπίων ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας», ενώ ως είχε καθήκον, διαπραγματευόταν με το  Διαμεσολαβητή των Ηνωμένων Εθνών. Σύμφωνα με πληροφορίες (μέσω ΜΜΕ) στο «τραπέζι» των διαπραγματεύσεων είχαν τεθεί οι παρακάτω εκδοχές: α) Republika Nova Makedonija, β) Republika Severna Makedonija, γ) Republika Gorna Makedonija, δ) Republika Vardarska Makedonija και ε) Republika Makedonija (Skopje). Είναι αδιστάκτως βέβαιον ότι η σώφρων πολιτική του Κώστα Καραμανλή για τη νέα (erga omnes) ονοματοδοσία των Σκοπίων μέσω διαπραγμάτευσης με το Μάθιου Νίμιτς, επιβεβαιώθηκε με την επιτυχημένη πολιτική του Βουκουρεστίου.

  • ΤΑ «ΕΠΙΔΙΚΑ»…

Όσοι εγείρουν ενστάσεις ή ευθέως καταδικάζουν τη «Συμφωνία των Πρεσπών», είτε από λαϊκισμό και υστερόβουλη ψηφοθηρία, είτε από ανεπίτρεπτο και αδικαιόλογητο εθνικισμό, εγείρουν ζητήματα ως προς τη «γλώσσα» και ως προς την «ιθαγένεια», ενώ κατά το μέρος που αφορά στη Νέα Δημοκρατία, δεν υπάρχει οποιαδήποτε δήλωση που να καθιστά σαφές ότι: «ΔΙΑΦΩΝΕΙ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΘΕΤΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΥ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ». Η έλλειψη δε αυτής της ρητής διευκρίνισης δεν θα αποβεί τελικώς προς όφελος της Νέας Δημοκρατίας. Είναι δε προφανές ότι η Νέα Δημοκρατία, εφόσον ζητήματα που αφορούν στην ελληνική ιστορία και στον ελληνικό πολιτισμό, έχουν οριστικώς επιλυθεί, επικέντρωσε την αντιπολίτευσή της μόνο:

  • α)  ως προς τη «γλώσσα», και
  • β) ως προς την «ιθαγένεια».

Σε κάθε περίπτωση: με συνεκτίμηση α) της Συνθήκης των Πρεσπών και β) του αναθεωρημένου Συντάγματος της γείτονος, είναι απολύτως σαφές: α) ότι η γλώσσα που ορίζεται ως «Μακεδονική» ανήκει στην ομάδα των Νότιων Σλαβικών γλωσσών», ενώ ήδη προστίθεται και η Αλβανική γλώσσα, και ότι β) ο όρος «ιθαγένεια» επουδενί σημαίνει «εθνότητα-έθνος». Πέραν δε των προαναφερόμενων αξιοσημείωτο είναι ότι αποδοκιμάζεται ο αλυτρωτισμός. Για το λόγο δε αυτό είναι κρίσιμο ότι αναθεωρήθηκε η διάταξη του άρθρου 49 του Συντάγματος της γείτονος.

Ειδικότερα η «ιθαγένεια» δεν μπορεί να ταυτίζεται με την «αρχή του αίματος» (jus sanguinis), ενώ δια Διεθνούς Συνθήκης δεν μπορεί να ιδρύεται «έθνος». Σε τελευταία ανάλυση η αναθεώρηση του Συντάγματος της γείτονος δέχεται ότι ο λεγόμενος «Μακεδονικός Λαός» προδήλως είναι πολυεθνικός, εφόσον την κοινωνία της Βόρειας Μακεδονίας αποτελούν: Σλάβοι, Αλβανοί, Βλάχοι, Βούλγαροι, Σέρβοι, Ρομά, Βόσνοι και Τούρκοι.

  • Η ΑΝΑΓΚΗ ΚΥΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ

Η Συνθήκη των Πρεσπών παρέχει έδαφος συνεργασίας και φιλίας, αλλά και περαιτέρω ασφάλειας της Ελλάδας, ενώ αποσιωπάται, ότι η Συνθήκη καθεαυτή επιτρέπει ακόμη και την οικοδόμηση κοινής άμυνας.

Σε κάθε περίπτωση με την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών αναβαθμίζεται ευθέως η γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας, ενώ η Θεσσαλονίκη (υπ’ όψιν των αντιπολιτευομένων τη Συνθήκη, αλλά πολιτευομένων στη Θεσσαλονίκη), μπορεί να αναδειχθεί Πρωτεύουσα των Βαλκανίων. Ταυτοχρόνως εξοικονομείται πολύτιμο διπλωματικό κεφάλαιο και παρέχεται πεδίο δημιουργίας δικτύων ενέργειας και μεταφορών μείζονος σημασίας.

Ουδείς καλόπιστος μπορεί να αμφισβητήσει ότι η Συνθήκη των Πρεσπών δεν αφορά ένα «συμβιβασμό», κατ’ άλλους «επώδυνο» και κατ’ άλλους «ρεαλιστικό». Ο γράφων υποστηρίζει ότι η Συνθήκη των Πρεσπών, ακόμη και εάν είναι επώδυνη, αφορά ρεαλιστική εκδοχή της εξέλιξης των πραγμάτων που υπηρετεί το γενικό Δημόσιο Συμφέρον.

  • ΩΣ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΑ

Η συμβολή του ΠτΔ Προκόπη Παυλόπουλου για την επιβαλλόμενη ανάγκη της αναθεώρησης του Συντάγματος της ΠΓΔΜ, αφορούσε και αφορά προάσπιση των εθνικών συμφερόντων.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ:
«Η συμβολή του ΠτΔ Προκόπη Παυλόπουλου για την επιβαλλόμενη ανάγκη της αναθεώρησης του Συντάγματος της ΠΓΔΜ, αφορούσε και αφορά προάσπιση των εθνικών συμφερόντων»

* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC- EU).

  • Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες των συνεργατών της. Επίσης απαγορεύεται δια νόμου η αναδημοσίευση των σχολίων χωρίς τη γραπτή έγκριση της ιστοσελίδας

Στο ίδιο έργο θεατές: Χημικά ενάντια στο κύμα αγανάκτησης και διαμαρτυρίας για τη Μακεδονία

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: