Στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης, σε μια μικρή απόσταση από το Πέρα, βρίσκεται το Ζωγράφειο Λύκειο. Ένα από τα λίγα, εκπαιδευτικά ιδρύματα, που λειτουργούν στην Κωνσταντινούπολη. Ένα από τα ιδρύματα που προσπαθούν να κρατήσουν άσβεστη την ελληνική φλόγα αλλά και να ενδυναμώσουν περισσότερο τις ελληνικές ρίζες…
Το «Ζωγράφειο» με τη βαριά ιστορία του και την αξιοζήλευτη αρχιτεκτονική του… Βίωσε και άντεξε μέσα από διωγμούς, πραξικοπήματα αλλά και βαθιές αναταραχές… Σήμερα, ο διευθυντής του «Ζωγραφείου», κύριος Γιάννης Δεμιρτζόγλου, ένας από τους καπετάνιους του ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης, μας «ξεναγεί», «στο Ζωγράφειο Λύκειο»… Ένας από τους δασκάλους που δεν εγκατέλειψαν ποτέ την Πόλη, ένας από τους ελάχιστους εναπομείναντες Ρωμιούς της…
Και συνεχίζει:
«Από τους 53 μαθητές που φοιτούν στο «Ζωγράφειο» το σχολικό έτος 2018-2019, οι 21 είναι ρωμιοί και 16 Ελλαδίτες και 16 Ρωμιοί της Αντιοχείας. Οι περισσότεροι από τους μαθητές μας, με καταγωγή από την Αντιόχεια φοιτούν από την προσχολική αγωγή στα σχολεία μας. Επομένως το πρόβλημα ενσωμάτωσής τους σε σύγκριση με παλιότερα έχει αντιμετωπισθεί. Γίνονται όμως και πάρα πολλές προσπάθειες ώστε η Ελληνομάθεια να βελτιωθεί. Σ` αυτό βοηθάει τα μέγιστα ο πολιτισμός, η τέχνη.
Μοναδικό του «ντέρτι», όπως έλεγε, «να κρατηθούμε, να μείνουμε ως πυρήνας». Με φρόνημα νεανικό και με το χαμόγελο στα χείλη παρέδιδε καθημερινά μαθήματα ήθους, δικαιοσύνης, αξιοπρέπειας, ευγένειας, φιλοπατρίας, αρχοντιάς».
Και συμπληρώνει:
«Ο πιο διακεκριμένος μαθητής του Ζωγραφείου υπήρξε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαίος. Όμως καθημερινά ανακαλύπτω ότι οι «Ζωγραφειώτες» ήταν και είναι παντού. Σε θέσεις εξέχουσες, στις επιστήμες, στα γράμματα, στις τέχνες, στο επιχειρείν. Ξεχωρίζουν και κάνουν περήφανη τη Μητέρα Σχολή τους!
Το Ζωγράφειο συνεχίζει με αξιοπρέπεια όλα αυτά τα χρόνια χάρη στην ηθική συμπαράσταση και την οικονομική στήριξη κυρίως φίλων αδερφών Ελλαδιτών, φορέων, οργανισμών, ιδρυμάτων και σωματείων. Σημαντική η συμπαράσταση των αποφοίτων της Σχολής και της Εφοροεπιτροπής της Κοινότητας Σταυροδρομίου του Πέραν”.
Προσθέτει:
“Στο τιμόνι του Ζωγραφείου βρίσκομαι εδώ και 22 χρόνια. Η ευθύνη μεγάλη και οι απαιτήσεις πολλές. Η συνεργασία και η συμπαράσταση των συναδέλφων, η αγάπη των μαθητών και αποφοίτων, η στήριξη της Εφοροεπιτροπής και η αναγνώριση φίλων και Ζωγραφειωτών απανταχού γης κάνουν το έργο μου πιο εύκολο και πιο ευχάριστο. Φάρος φωτεινός και τύχη αγαθή στην ταπεινή μου πορεία από τα παιδικά μου χρόνια ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης, ο Πνευματικός μας πατέρας και ομογάλακτος αδελφός. Είμαστε τυχεροί που ζούμε κοντά του και μοιραζόμαστε την αγωνία του αλλά και τα οράματα του.
Είναι τρόπος ζωής οι εκδηλώσεις. Δεν θέλουμε να νιώσουν οι μαθητές μας ότι μειονεκτούν σε σχέση με άλλα σχολεία, που έχουν περισσότερους μαθητές και περισσότερες δυνατότητες. Πίστευα στη δύναμη του πολιτισμού. Ένα σχολείο που σέβεται το όνομά του οφείλει να προσφέρει στους μαθητές του γνώσεις και καλλιέργεια. Να ανιχνεύει τις κλίσεις τους και τα ενδιαφέροντά τους, να διευρύνει τους ορίζοντές του, να προκαλεί τις ευαισθησίες τους, να τους προσφέρει το καλύτερο. Οι εκδηλώσεις στοχεύουν και στο να κάνουν το σχολείο μας γνωστό στον κόσμο, να κάνουν περήφανους τους αποφοίτους του που βρίσκονται σ` όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης και να κεντρίσουν το ενδιαφέρον και να προκαλέσουν τη συγκίνηση των φίλων του Ζωγραφείου, χάρη στη στήριξη των οποίων νιώθουμε δυνατοί και συνεχίζουμε”.
“Μπορεί να είμαστε λίγοι, αλλά νιώθουμε αμέτρητοι. Πιστεύουμε ότι και οι λίγοι αξίζουν το καλύτερο και παρά τα 125 χρόνια μας συνεχίζουμε με νεανικό φρόνημα να ατενίζουμε το αύριο και να ελπίζουμε σε καλύτερες μέρες, όπως όλη η Ρωμιοσύνη. Συνεχίζουμε να ρίχνουμε το δικό μας λάδι καθημερινά στο καντήλι του Φαναρίου. Συνεχίζουμε να πιστεύουμε, παρ’ όλες τις προβλέψεις, ότι το δέντρο της Ρωμιοσύνης έχει βαθιές ρίζες και δεν μπορεί να το νικήσει κανένας άνεμος. Τη χρονιά της ίδρυσης του σχολείου, το σχολικό έτος 1893-1894, οι μαθητές που φοιτούσαν σ΄αυτόέφταναν τους 522. Σήμερα συνολικά οι μαθητές μας είναι 53.
Με τις απελάσεις ελαττώθηκε ο αριθμός των μαθητών σ’ όλα τα σχολεία μας κατά 1.400, ενώ το 1974 κατά 700. Ο αριθμός των Ρωμιών τα 1964 φθάνει στους 72.122 από τους 106.600 το 1960. Το 1973 στους 23.000, σήμερα 3.000.
Ένα σχολείο που σέβεται το όνομα του, οφείλει να προσφέρει στους μαθητές του γνώσεις και καλλιέργεια. Να ανιχνεύει τις κλίσεις τους και να ενδιαφέροντά τους, να διευρύνει τους ορίζοντες του, κάνουν περήφανους τους αποφοίτους του, που βρίσκονται σ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης.
Είναι γεγονός ότι με το ισχύον καθεστώς το αύριο των σχολείων μας είναι αβέβαιο. Γίνονται προσπάθειες για να μπορούν να φοιτήσουν στα σχολεία μας και άλλοι, ξένοι υπήκοοι, όπως συνέβαινε και στο μακρινό παρελθόν, Ελλαδίτες όσοι γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα αλλά και όσοι επιθυμούν να γίνουν κοινωνοί της ελληνικής παιδείας. Βέβαια, για να γίνει αυτό, θα πρέπει να αλλάξει η ισχύουσα νομοθεσία, κάτι που δεν είναι τόσο δύσκολο όσο φαίνεται. Δεν είναι αδύνατο. Αρκεί να έχουμε πίστη και αποφασιστικότητα, να ενώσουμε όλοι τις δυνάμεις μας προς αυτήν την κατεύθυνση.
Επιθυμία μου είναι πάντα να ακούγονται οι παιδικές φωνές τους διαδρόμους και στις αίθουσες του Ζωγραφείου και το κουδούνι του να μη σιγεί ποτέ. Είμαστε όλοι υπεύθυνοι…”
Το Ζωγράφειο Λύκειο παραμένει ζωντανό στην καρδιά της Πόλης: Είμαστε λίγοι αλλά… αμέτρητοι