Φίλος με παρέπεμψε σε βίντεο που έκανε τον γύρο του διαδικτύου. Επίκεντρο μια κοπελίτσα. Κυπρία.
Ανέπτυσσε με ένταση την άποψή της για το Κυπριακό. Πρόθεση του φίλου ήταν να μου επισημάνει την ευφυΐα και την πολιτική ωριμότητα αυτού του νεαρού προσώπου. Βάσιμος ο εντυπωσιασμός του.
Η κοπέλα, εκτός από πάθος για το πρόβλημα, είχε μια σπιρτάδα στο βλέμμα και στον λόγο. Η γλώσσα της ήταν σπαρμένη με κυπρισμούς. Αυτό όμως κάποτε είναι θέμα προσωπικής γλωσσικής αισθητικής. Κάποιοι επιλέγουν να εξελληνίζουν. Άλλοι να αναδεικνύουν στοιχεία διαλέκτου. Φαντάζομαι θεωρούν εαυτούς αυθεντικότερους. Ίσως και να είναι. Αν και όταν ξανοιχτείς έξω από τα όρια της επίσημα ομιλούμενης ελληνικής λιγάκι δύσκολο να επανακαθορίσεις γλωσσικά όρια. Μήπως είναι το ιδίωμα που μιλιέται σε ένα καφενείο στη Χούλου, σε ένα κουρείο στη Λευκωσία ή στην αίθουσα καθηγητών του Λανιτείου Γυμνασίου;
Μια ενότητα της ομιλίας της ήταν αφιερωμένη στην καταγγελία του «Δεν Ξεχνώ». Η ομιλήτρια θεωρούσε ότι ανήκει σε μια γενιά που πλανήθηκε οικτρά από αυτό το σύνθημα. Ποτέ δεν της εξηγήθηκε το περιεχόμενό του και επίσης την υποχρέωσε σε μόνιμη καθήλωση στο παρελθόν. Σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο του «Δεν Ξεχνώ» ίσως όντως δεν προσδιορίστηκε επαρκώς στην εκπαίδευση. Και αυτό πιθανώς αποτέλεσμα της μαινόμενης σύγκρουσης των δύο σχολών σκέψης στο Κυπριακό.
Οι μεν απορριπτικοί θα το ήθελαν πολύ βαθύ οι δε ενδοτικοί πολύ ρηχό. Είναι τόσο δύσκολο όμως να καταλάβει κανείς ότι αφορά τους τόπους που χάσαμε; Και όχι μόνο τους τόπους. Την κουλτούρα που είχε ανθίσει και έσβησε∙ τους ανθρώπους ως φορείς ενός τοπικού πολιτισμού∙ τη σχέση του πολιτισμού με τη γη.
Φαντάζομαι η διεκδίκηση δικαιωμάτων και αποκατάστασης θα ταξινομείται από κάποιους στη σφαίρα του εθνικιστικού. Είναι όμως νοητό το επί του παρόντος εφικτό να καθορίζει και τα όρια του εθνικιστικού; Και αν το μόνο εφικτό είναι η αποδοχή λύσης τουρκοποίησης;
Στη συνέχεια το κορίτσι απευθύνθηκε με θυμό στην ηγεσία του τόπου. Απαίτησε λύση χθες και μέμφθηκε τον Πρόεδρο που ολιγωρεί. Γιατί δεν βάζει μπρος για συμφωνία με τον Ακιντζί; Εύλογο το ερώτημα με βάση την ανάλυση. Αφού το Κυπριακό είναι ζήτημα των δύο κοινοτήτων τότε γιατί οι ηγεσίες δεν καταλήγουν επιτέλους σε λύση;
Επίσης πρέπει να δοθεί μια εξήγηση για τον ρόλο των εποίκων. Οι οποίοι είναι τέτοιου αριθμού που είτε μένουν και αλλοιώνουν εσαεί τη δήθεν τουρκοκυπριακή κοινότητα και την κυπριακή δημογραφία είτε φεύγουν και όντως δίδεται μια ισχυρή ώθηση στην επίλυση του Κυπριακού «για τους Κυπρίους».
Η ανάλυση λοιπόν της κοπελιάς παραμερίζει τόσο τους έποικους όσο και την τουρκική παρουσία. Αυτά όμως συνθέτουν το άλυτο κυπριακό πρόβλημα!
Δεν θα διαφωνήσω ότι εθνικιστικές εξάρσεις αξιοποιήθηκαν ως πρόσχημα. Από αυτό το σημείο όμως ώς την εκρίζωση εθνικών ταυτοτήτων (αν αυτό είναι εφικτό) είναι άλλο θέμα. Έτσι και αλλιώς επιστρέφουμε στην παράμετρο Τουρκία. Είναι αρκετό για την Τουρκία να δηλώσουμε Κύπριοι; Όχι βέβαια. Εξυπηρέτηση γεωπολιτικών στόχων αναζητεί. Τώρα αν δηλώσουμε Τούρκοι μπορεί να μας αφήσει ένα κάποιο αυτοδιοίκητο…
Καταλήξαμε όμως να συζητούμε άτοπα και αυτό είναι το πρόβλημα αυτής της ταυτοτικής θεώρησης του Κυπριακού. Το θέμα όμως είναι πιο σοβαρό. Μου φαίνεται ότι αυτή η προσέγγιση κερδίζει έδαφος. Όσο ανεδαφική και αν είναι. Τρομοκρατούμαι με τη σκέψη ότι μπορεί να υπάρχει τέτοια διάσταση αντιλήψεων στους κόλπους της κοινότητάς μας. Αυτό και αν είναι μια σοβαρή πηγή μελλοντικού διχασμού.
Πρόκληση: Έβγαλαν “λάδι” τον λομπίστα της Τουρκίας, που ανέλαβε την απαγωγή του Γκιουλέν