Εάν υπάρχει μια επίκαιρη υπόθεση που υπογραμμίζει και υπενθυμίζει διαχρονικές νοοτροπίες και συμπεριφορές αυτών που ασκούν εξουσία στην Τουρκία, αυτή είναι η δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου και πολιτικού παράγοντα Τζαμάλ Κασόγκι, που έγινε μέσα στο προξενείο της χώρας του στην Πόλη στις 2 Οκτωβρίου.
Ακριβώς ένα μήνα μετά, στις 2 Νοεμβρίου, η εφημερίδα The Washington Post- στην οποία αρθρογραφούσε ο Κασόγκι- φιλοξένησε σχετικό κείμενο του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν με τίτλο, “Η Σαουδική Αραβία έχει ακόμη πολλές ερωτήσεις να απαντήσει για το θάνατο του Τζαμάλ Κασόγκι”.
Το “επετειακό” κείμενο του Ερντογάν αξίζει σχολιασμού, παρά το γεγονός πως σε Κύπρο και Ελλάδα οι νοοτροπίες των εκφραστών του τουρκικού δεβλετιού δεν ξενίζουν- τουλάχιστον τους περισσότερους. Οι απόψεις του Τούρκου Προέδρου αποτελούν το αποκορύφωμα κυνικής διαχείρηση μιας ανθρώπινης τραγωδίας με κορυφαία στόχευση την ανάδειξη της Τουρκίας και του ηγέτη της ως παράγοντες ηθικής και παραγωγής ασφάλειας (morality and security producer) σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο. Έτσι η Τουρκία δημιουργεί “χρωστούμενα” προς αυτή και απαιτεί εξαργύρωση. Και είναι προφανές πως η επίτευξη ενός τέτοιου στόχου συνεπάγεται εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες για την Κύπρο, ειδικά, και για τα συμφέροντα του ελληνισμού ευρύτερα.
Η Τουρκία, γράφει πομποδώς, ο Ερντογάν “έχει κινήσει ουρανό και γη για να φωτίσει όλες τις πτυχές της υπόθεσης”. Επαναλαμβάνει τα στοιχεία στα οποία αναφέρθηκε στο διάγγελμά του στις 23 Οκτωβρίου για τη δολοφονία και την φερόμενη εμπλοκή αξιωματούχων της Σαουδικής Αραβίας, και απαιτεί να δοθούν επίσημες απαντήσεις από τους Σαουδάραβες: Ρωτά πού είναι το σώμα, ποιοι οι “τοπικοί συνεργάτες” που φέρεται να το εξαφάνισαν, ποιος υψηλά ιστάμενος Σαουδάραβας έδωσε εντολή για τη δολοφονία, γιατί συνελήφθησαν από τις Σαουδικής αρχές οι φερόμενοι δολοφόνοι (συνολικά 18) αλλά όχι ο Σαουδάραβας Πρόξενος, στην παρουσία του οποίου φέρεται να έγινε ο φόνος; Πως είναι δυνατό, συνεχίζει, να διαπράττετε μια τέτοια δολοφονία σε μια Νατοϊκή χώρα και να παραβιάζεται το διεθνές δίκαιο και η σχετική Σύμβαση της Γενεύης για τις Προξενικές Σχέσεις του 1963;
Όλες οι ερωτήσεις που θέτει Ερντογάν μπορούσαν να απαντηθούν, εφόσον οι Τούρκοι επέλεγαν εξαρχής “να κινήσουν ουρανό και γη”, με στόχο να διαλευκάνουν την υπόθεση. Αντίθετα επέλεξαν ως στρατηγική τους την προπαγάνδα και την παραπληροφόρηση για λόγους που είναι πλέον περισσότερο από εμφανείς.
Από τη στιγμή που οι Τούρκοι λέν πως το έγκλημα διαπράχθηκε στα πρώτα 15 λεπτά από την είσοδο του Κασόγκι στο Προξενείο στις 13:14 τότε μέχρι στις 22:50 που αναχώρησε το δεύτερο από τα δυο ιδιωτικά αεροπλάνα που μετέφεραν τους φερόμενους από τις τουρκικές αρχές 15 δολοφόνους, πέρασαν σχεδόν 10 ολόκληρες ώρες. Ακόμη και αν δεχτούμε πως η “επίσημη” ενημέρωση των αρχών έγινε γύρω στις 18:00, υπήρχαν ακόμη 5 περίπου ώρες για να κινηθούν “ουρανός και γη”. Τίποτα όμως δεν κινήθηκε.
Τα πιο σημαντικά από τα παραπάνω δεν τα ισχυρίζομαι εγώ. Τα γράφει ένας πρώην Υπουργός Εξωτερικών (2002-3) του ισλαμικού κόμματος του Ταγίπ, (διπλωμάτης καριέρας και για χρόνια βουλευτής), ο Yaşar Yakis, σε ένα εξαιρετικά εκλεπτυσμένο κείμενό του σε αγγλόφωνη αντιπολιτευόμενη Τουρκική ιστοσελίδα, την Ahval, που εκδίδεται στην αμερικανική πρωτεύουσα. Το κείμενο, που γράφτηκε μετά το διάγγελμα του Ερντογάν για τη δολοφονία, φέρει τον χαρακτηριστικό τίτλο, “What Turkey did and didn’t do about the Khashoggi murder”, October 27.
Αφού συγχαίρει τον Ερντογάν και τις Τουρκικές αρχές για αυτά που έκαναν, ο Yakis καταθέτει ερωτήματα για αυτά που που δεν έκαναν. Τα ερωτήματα του αποδομούν όλα τα διεθνώς διατυμπανιζόμενα τουρκικά επιχειρήματα. Όχι μόνο οι Τούρκοι είχαν όλο το χρόνο να αποτρέψουν τη φυγή των φερόμενων δολοφόνων, αλλά σταμάτησαν το δεύτερο αεροπλάνο για κάποιο χρονικό διάστημα ενώ αυτό ίπτατο στη περιοχή Nallihan στην επαρχία της Άγκυρας. Το διέταξαν να κόβει βόλτες αλλά μετά από ένα αδιευκρίνιστο διάστημα του επέτρεψαν να συνεχίσει την πορεία του.
Όπως υποστηρίζει ο Yakis, οι Τούρκοι είχαν κάθε δικαίωμα να συλλάβουν τους φερόμενους δράστες, αφού είχαν ευνόητες υποψίες πως εμλέκονταν σε διάπραξη εγκλήματος. Και εξηγεί πως σε τέτοιες περιπτώσεις ποινικού δικαίου, τα διπλωματικά τους διαβατήρια δεν τους παρείχαν καμία προστασία. Συνεχίζοντας παραπέμπει λεπτομερώς στη Συνθήκη της Γενεύης του 1963 πως:
Τίποτα δεν έπραξαν. Τους άφησαν εσκεμμένα να φύγουν- με νεφελώδεις αναφορές στη διπλωματική τους ασυλία- διότι αλλιώς θα είχαν μια καυτή πατάτα στα χέρια τους και την οποία δεν θα μπορούσαν να ξεφορτωθούν με κανένα τρόπο. Αναπόφευκτα αυτό θα οδηγούσε στη διάρρηξη των σχέσεών τους με τη Σαουδική Αραβία, γεγονός πού δεν ήθελαν, κάτι που το επαναλαμβάνουν συνεχώες και δημόσια. Να εκβιάσουν τους Σαουδάραβες ήθελαν και θέλουν, ώστε να τους “αρμέγουν” συστηματικά και, δια της πλαγίας, να “αρμέγουν” ταυτόχρονα και όλους (τους Δυτικούς και Ισραήλ) όσους θεωρούν τη σταθερότητα του θεοκρατικού καθεστώτος της Σαουδικής Αραβίας κρίσιμη για τη διεθνή οικονομία και την κατίσχυση του “διαβολικού” Σιιτικού Ιράν.
Εδώ υπενθυμίζω πως μέσω επιλεκτικών διαρροών στον ελεγχόμενο τύπο, οι Τούρκοι επιμένουν πως κατέχουν αδιάσειστα τεκμήρια, τα οποία όμως διαρρέουν ανεπίσημα- ηχογραφήσεις, βίντεο της δολοφονίας κλπ.,- πως ο Κασόγκι δολοφονήθηκε σχεδόν μόλις εισήλθε στο προξενείο, πως το σώμα τεματίχισθηκε και “εξαφανίστηκε” -το τελευταίο που μας λεν τώρα είναι πως το σώμα διαλύθηκε σε καυστικό υγρό- με τον Ερντογάν να θέλει “απαντήσεις” από την Ριάντ … ώστε να τιμωρηθούν οι δολοφόνοι, να δικαιωθεί και να ταφεί ο νεκρός, να γίνεται σεβαστό το διεθνές δίκαιο, καθώς και η κυριαρχία των κρατών.
Η όλη συμπεριφορά του του Ερντογάν και του σαλαφιστικού, δηλαδή του θρησκευτικά εξτρεμιστικού του καθεστώτος, δεν αφήνει απολύτως κανένα περιθώριο συνδιαλλαγής μαζί του και των ομοϊδεατών του. Και η δολοφονία του Κασόγκι, ακριβώς επειδή πήρε τέτοιες διαστάσεις, αποτελεί τρανταχτό παράδειγμα πως μια ανθρώπινη τραγωδία γίνεται αντικείμενο αισχρής και κυνικής πολιτικής εκμετάλλευσης. Είναι σήμα κατατεθέν των μεθόδων συμπεριφοράς (modus operandi) και των νοοτροπιών που κυριαρχούν στην Άγκυρα.
Το κέρδος για μας από την χυδαία συμπεριφορά της Τουρκίας στην υπόθεση Κασόγκι- κάτι εμφανές στο διεθνή τύπο- είναι πως όσο και να προσπαθεί δεν μπορεί να κερδήσει το ηθικό πεδίο της μάχης. Και χωρίς αυτό δεν μπορεί να νομιμοποιήσει τη επιβολή μιας τουρκικής ειρήνης στην Κύπρο.
Απορρίπτονται οι απειλές της Τουρκίας: Το γεωτρύπανο βρίσκεται 48 ώρες από τη Λεμεσό