Οι πρόσφατες εκλογές στην Ιταλία, τον περασμένο Μάρτιο, προκάλεσαν μια πολιτική επανάσταση. Οι συνέπειες γίνονται τώρα αισθητές σε όλη την ήπειρο. Και η επανάσταση είναι η σωστή λέξη για να περιγραφεί αυτό που συνέβη.
Τα «συστημικά» κόμματα τόσο της Δεξιάς όσο και της Αριστεράς σαρώθηκαν από το Κίνημα Πέντε Αστέρων και τη Λέγκα.
Τρία πράγματα πυροδότησαν αυτή τη διαμαρτυρία στην Ιταλία
Οι ιταλικές οικογένειες παγιδεύτηκαν σε έναν φαύλο κύκλο: η παγκοσμιοποίηση έστειλε εργοστάσια στο εξωτερικό, οι μετανάστες ανταγωνίζονταν τους ντόπιους για κακοπληρωμένες δουλειές και η διαφθορά οργίαζε.
Τα παραδοσιακά κόμματα – και κυρίως τα μεγαλύτερα, το Δημοκρατικό Κόμμα και το Φόρτσα Ιτάλια – δεν συνέλαβαν το μέγεθος αυτής της δυσαρέσκειας. Επιβραβεύτηκαν έτσι οι πολιτικοί που διέκριναν καλύτερα τι συνέβαινε στη χώρα.
Στο Νότο, κυριάρχησε το Κίνημα Πέντε Αστέρων του Λουίτζι Ντι Μάιο χάρις στην πρότασή του για «εισόδημα του πολίτη», ένα ποσό 780 ευρώ για όσους ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Στον Βορρά, κυριάρχησε η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι, που πόνταρε σε δύο «άλογα» ταυτοχρόνως: τη λεγόμενη «ενιαία φορολογία» για την ενίσχυση επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες και μια σκληρή γραμμή απέναντι στους μετανάστες.
Τα Πέντε Αστέρια κατηγορούν την ΕΕ ότι ευθύνεται για τα οικονομικά προβλήματα της Ιταλίας και η Λέγκα της καταλογίζει ότι εγκατέλειψε μόνη της την Ιταλία απέναντι στη μεταναστευτική κρίση. Αυτό εξηγεί γιατί, για τους οπαδούς τόσο του Ντι Μάιο όσο και του Σαλβίνι, η σημερινή μάχη με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον προϋπολογισμό είναι ουσιαστικά μια μάχη ταυτότητας.
Ο συμβιβασμός είναι έτσι πολύ δύσκολος και ο κίνδυνος να επιβληθούν πρόστιμα στην Ιταλία μεγάλος. Μια τέτοια τιμωρία όμως μπορεί να αποτελέσει το σύμβολο όλων των πληγών της ΕΕ, ακριβώς τη στιγμή που η Λέγκα και τα Πέντε Αστέρια ελπίζουν να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις ευρωεκλογές του Μαϊου. Όταν ο Ντι Μάιο υπόσχεται «να σαρώσει αυτό το ευρωπαϊκό κατεστημένο» και ο Σαλβίνι βλέπει στον ορίζοντα μια «σιωπηρή επανάσταση στην Ευρώπη», αυτό που έχουν στο μυαλό τους είναι η επανάληψη σε ευρωπαϊκό επίπεδο του εκλογικού τους θριάμβου στη χώρα τους – αυτή τη φορά σε συνεργασία με άλλα εθνικιστικά και ευρωσκεπτικιστικά κόμματα.
Το άγχος των μεσαίων τάξεων της Ιταλίας για την ανισότητα, τη μετανάστευση και τη διαφθορά που προκάλεσε αυτή την επανάσταση θα συνεχίσει να βρίσκεται στο προσκήνιο στην Ιταλία και την Ευρώπη όσο δεν δίνονται πραγματικές, στρατηγικές απαντήσεις.
(*) Ο Μαουρίτσιο Μολινάρι είναι διευθυντής της La Stampa και συγγραφέας του βιβλίου «Γιατί συνέβη εδώ. Οι ρίζες του ιταλικού λαϊκισμού που ταρακούνησε την Ευρώπη» – Πηγή: The Guardian via ΑΠΕ-ΜΠΕ
Απορρίπτονται οι απειλές της Τουρκίας: Το γεωτρύπανο βρίσκεται 48 ώρες από τη Λεμεσό