Θωρακίζουν πολιτικά και στρατιωτικά τις γεωτρήσεις τους οι Αμερικανοί στο τεμάχιο 10 της κυπριακής ΑΟΖ, που αρχίζουν αυτές τις ημέρες (αναμένεται απόψε το γεωτρύπανο να βρίσκεται στον στόχο του).
Τα μηνύματα έχουν σταλεί προς την Άγκυρα μέσα από διάφορα κανάλια, ενώ, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, εντός της εβδομάδας αναμένεται στη Λευκωσία ο υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για θέματα ενέργειας, Φράνσις Φάνον.
Η κάθοδος του Αμερικανού υφυπουργού, τον οποίο συνάντησε στην Ουάσινγκτον προ ημερών ο Κύπριος υπoυργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης, συμπίπτει με την ενεργειακή δραστηριότητα της Exxon Mobil και αυτό δεν θεωρείται καθόλου τυχαίο. Ο κ. Φάνον θα επισκεφθεί κι άλλες χώρες της περιοχής, όχι όμως την Τουρκία.
Όπως προκύπτει από τις επαφές του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Χριστοδουλίδη, στις ΗΠΑ, την περασμένη εβδομάδα, οι Αμερικανοί ενδιαφέρονται για τις τριμερείς. Όπως είναι γνωστό, θα πραγματοποιηθεί με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, της Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ μια τετραμερής με συγκεκριμένη ατζέντα (τρομοκρατία, περιφερειακή ασφάλεια), τον Δεκέμβριο στην περιοχή με τους Αμερικανούς να εκπροσωπούνται από τον υφυπουργό Εξωτερικών, Γουές Μίτσελ. Σε μεταγενέστερο στάδιο θα πραγματοποιηθεί νέα και σε αυτή θα συμμετάσχει ο υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο.
Είναι προφανές πως η Ουάσινγκτον θα συνεχίσει να προσπαθεί να επαναφέρει στο δυτικό μαντρί την Τουρκία, ωστόσο είναι ξεκάθαρο πως θεωρούν δύσκολο να στηριχθούν στο καθεστώς Ερντογάν καθώς υπάρχουν πολλά ανοικτά μέτωπα και ζητήματα, που επηρεάζουν τις σχέσεις των δυο χωρών.
Σε ό,τι αφορά στους ενεργειακούς σχεδιασμούς, η Exxon Mobil θα προχωρήσει σε δυο γεωτρήσεις στο οικόπεδο 10. Η πρώτη ξεκινά εντός των ημερών και αναμένεται να διαρκέσει μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου και η δεύτερη θα αρχίσει σχεδόν αμέσως μετά και θα ολοκληρωθεί τέλος Ιανουαρίου.
Το ζητούμενο είναι το μέγεθος των ανακαλύψεων καθώς από αυτό θα καθοριστούν και τα επόμενα βήματα. Σημειώνεται συναφώς ότι τους επόμενους δέκα μήνες θα υπάρξουν κι άλλες γεωτρήσεις από δυο εταιρείες, την ΤΟΤΑΛ και την ΕΝΙ. Συνεπώς, από τώρα μέχρι και το ερχόμενο φθινόπωρο, του 2019, θα υπάρξει έντονη κινητικότητα στα ενεργειακά.
Η Τουρκία δεν αναμένεται για ευνόητους λόγους να αντιδράσει, να παρενοχλήσει, να παρεμποδίσει το γεωτρύπανο της Exxon Mobil, Stena IceMax. Αναμένεται, ωστόσο, να καταγράψει την ενόχλησή της.
Θέλει να ελέγξει είτε απευθείας είτε μέσω των Τουρκοκυπρίων τόσο το αέριο όσο και την όδευσή του. Αν και σε σχέση με το τελευταίο καμία από τις εταιρείες και από τις χώρες όπου προέρχονται δεν συζητά το σενάριο να μεταφερθεί το αέριο με αγωγούς μέσω Τουρκίας.
Είναι, πάντως, προφανές πως εάν εντοπιστούν μεγάλες ποσότητες αερίου και η Τουρκία δεν είναι μέρος των σχεδιασμών, τότε θα χάσει το γεωπολιτικό παιχνίδι, την κεντρική επιδίωξή της να καταστεί περιφερειακή δύναμη με πρωταγωνιστικό ρόλο. Γι’ αυτό και αναμένεται να αντιδράσει, ώστε να παραμείνει στην εικόνα ή να μην υπάρξει εικόνα. Αυτό, το τελευταίο, είναι πλέον δύσκολο.
Στη Λευκωσία, πάντως, παρά τις διαβεβαιώσεις τρίτων, παρακολουθούν από κοντά τις τουρκικές κινήσεις, κυρίως γιατί θεωρείται ο Ερντογάν αστάθμητος παράγοντας.
Πυκνή κίνηση πολεμικών πλοίων στην ανατολική Μεσόγειο
Στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου πυκνή είναι, πάντως, η κίνηση πολεμικών σκαφών. Οι Αμερικανοί, πέραν από τον στόλο που «εδρεύει» μονίμως, υπάρχει ανοικτά της Κύπρου μια φρεγάτα. Υπάρχει, επίσης, ελληνική παρουσία ( μεταξύ άλλων παρακολουθείται το «Μπαρμπαρός», που βρίσκεται μεταξύ Κύπρου και Κρήτης), γαλλική, ρωσική και μια σειρά άλλων χωρών που μετέχουν στην UNFIL( Γερμανία, Ιταλία κ.λπ).
Η κίνηση αυτή συνήθης μεν, έχει και παρουσίες που συνδέονται και με τα όσα θα ακολουθήσουν τους επόμενους μήνες σε σχέση με τις εξελίξεις στα ενεργειακά.
Κύπρος έξω από το κουτί των Ελλαδοτουρκικών
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν πλέον την Κύπρο και το Κυπριακό χωριστά από το πακέτο των ελλαδοτουρκικών ή και των σχέσεων τους με την Τουρκία, όπως γινόταν για δεκαετίες. Αυτό επιβεβαιώθηκε και από τις επαφές που πραγματοποίησε στις ΗΠΑ, την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης. Οι επαφές του Κύπριου ΥΠΕΞ, ο οποίος συναντήθηκε δυο φορές με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μαικ Πομπέο, κατά την εκεί παρουσία του, διαμόρφωσαν νέα κανάλια απευθείας επικοινωνίας με την Ουάσινγκτον.
Η πρώτη συνάντηση με τον κ. Πομπέο, ήταν η επίσημη, όπου έγιναν οι συνομιλίες των δυο πλευρών και η δεύτερη σε δείπνο, κοινωνικού χαρακτήρα, στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με μικρό αριθμό προσκεκλημένων. Παραγωγικές έχουν χαρακτηριστεί και οι επαφές όπως με τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του Προέδρου Τραμπ, Τζον Μπόλτον. Η συνάντηση με την απερχόμενη μόνιμη Αντιπρόσωπο των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Νίκι Χέιλι, στη Νέα Υόρκη, ξεκαθάρισε το θέμα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.
Αναφορικά με το Κυπριακό, η Λευκωσία αναμένει τη νέα κάθοδο της εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα, Τζέιν Χολ Λουτ στην περιοχή και μέχρι τότε η μόνη εξέλιξη που υπάρχει είναι η διάνοιξη, αύριο Δευτέρα, των δυο νέων διόδων στην κατοχική γραμμή. Το πρώτο στη Δερύνεια και το δεύτερο στη Λεύκα- Απλίκι.
Απορρίπτονται οι απειλές της Τουρκίας: Το γεωτρύπανο βρίσκεται 48 ώρες από τη Λεμεσό