Καταπολέμηση των Fake News: Tρεις θετικές ειδήσεις για το μέλλον των μέσων ενημέρωσης
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
«Το μέλλον της ενημέρωσης και της ψυχαγωγίας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο διαβλέπεται πιο ελπιδοφόρο, λαμβάνοντας υπόψη τον όγκο των πρόσφατων θετικών εξελίξεων σε πολλαπλά πεδία.
Οι θετικές αυτές εξελίξεις έχουν να κάνουν με αποφάσεις σε επίπεδο κρατών-μελών κι αυτό τις κάνει ακόμα πιο σημαντικές, αφού οι εταίροι -και η χώρα μας όχι τελευταία ανάμεσά τους- παρά τις διαφωνίες τους κατάφεραν να συγκλίνουν σε σημαντικές δράσεις.
- Η πρώτη θετική είδηση έχει να κάνει με τον νέο Ευρωπαϊκό Κώδικα Δεοντολογίας για την καταπολέμηση της διαδικτυακής παραπληροφόρησης και των fake news: όπως δήλωσε η επίτροπος Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας, Mariya Gabriel, είναι η πρώτη φορά όπου εκπρόσωποι των διεθνών tech giants -συμπεριλαμβανομένων των Google, Facebook, Mozilla, Τwitter και Youtube – και εκπρόσωποι διαφημιστικών ενώσεων ανά τον κόσμο συμφώνησαν από κοινού να υιοθετήσουν έναν τυποποιημένο κώδικα δεοντολογίας σε εθελούσια βάση για την αντιμετώπιση της διάδοσης των fake news.
Ο εν λόγω αυτορρυθμιστικός κώδικας συντάχθηκε με γνώμονα την υλοποίηση των στόχων που εκφράζονται στην πρόσφατη επίσημη ανακοίνωση της Επιτροπής εν είδει action plan για την καταπολέμηση των fake news (Tackling online disinformation – a European approach).
Περιλαμβάνει 14σέλιδο παράρτημα με προτεινόμενες μελλοντικές βέλτιστες πρακτικές από μεριάς υπογραφόντων, οι οποίοι δεσμεύονται να ανακόψουν τα διαφημιστικά έσοδα σε ιστότοπους που διασπείρουν ψευδείς ειδήσεις, να καταπολεμήσουν τα πλαστά προφίλ και τους αυτοματοποιημένους (bots) λογαριασμούς, να εξασφαλίσουν τη διαφάνεια σχετικά με τη χρηματοδότηση των διαφημίσεων πολιτικού περιεχομένου, να παρέχουν σαφέστερες πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία των αλγορίθμων τους και να διευρύνουν τη δυνατότητα των χρηστών να καταγγέλλουν ύποπτες περιπτώσεις που οι ίδιοι εντοπίζουν.
Η Επιτροπή διοργάνωσε σχετικό forum στο οποίο συμμετείχαν αφενός εκπρόσωποι από τις διαδικτυακές πλατφόρμες και τις διαφημιστικές ενώσεις που δεσμεύτηκαν να υιοθετήσουν τον Κώδικα (the Working Group), αφετέρου εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, independent fact-checkers, δημοσιογράφοι και ακαδημαϊκοί (Ομάδα Διαβούλευσης/Sounding Board).
Τα μέλη της ομάδας διαβούλευσης απευθυνόμενοι στην Κομισιόν τής ζητούν να παρακολουθήσει προσεκτικά κατά πόσο οι προθέσεις των υπογραφεισών επιχειρήσεων θα υλοποιηθούν και στην πράξη. Προτείνουν επίσης στην Επιτροπή να αξιολογήσει τον Κώδικα χρησιμοποιώντας ως test-case τις επερχόμενες ευρωεκλογές και με βάση τα δεδομένα που θα συλλέξουν ειδικοί ερευνητές και μελετητές να αποφανθεί για την αποτελεσματικότητά του εντός του 1ου τριμήνου του 2019. Στη διαβούλευση συμμετείχαν και τα κράτη-μέλη με τις προτάσεις τους.
- Η δεύτερη ελπιδοφόρα εξέλιξη αφορά την τροποποίηση της πρότασης Οδηγίας 2006/112/ΕΚ για τους συντελεστές του φόρου προστιθέμενης αξίας που εφαρμόζονται σε βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά με την προχθεσινή (2.10.2018) απόφαση του Συμβουλίου των Υπουργών της Ε.Ε. (Ecofin). Η τροποποιημένη Οδηγία προβλέπει τους ίδιους κανόνες φορολόγησης στα ηλεκτρονικά βιβλία και στις ηλεκτρονικές εφημερίδες και περιοδικά με εκείνους που ισχύουν για τις έντυπες μορφές εκδόσεων.
Η συγκεκριμένη νομοθετική τροποποίηση αποτελεί σημαντική βελτίωση του φορολογικού περιβάλλοντος για τις επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ε.Ε., καθώς μέχρι σήμερα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. μπορούσαν να φορολογούν με μειωμένους συντελεστές (μέχρι 5%) ή με μηδενικούς συντελεστές μόνο τις έντυπες μορφές εκδόσεων, ενώ αντίθετα οι ηλεκτρονικές εκδόσεις υποχρεούνταν σε φορολόγηση τουλάχιστον 15%.
Η αναθεωρημένη Οδηγία στην ουσία επιτρέπει την εξίσωση, προς τα κάτω, στη φορολογία των εντύπων και ηλεκτρονικών εκδόσεων. Δηλαδή στην Ελλάδα, όπου η φορολογία των ηλεκτρονικών εφημερίδων ανέρχεται στο 24%, θα μπορεί να εξισωθεί με εκείνη των εντύπων που ανέρχεται στο 6%. Τα κράτη-μέλη που εφαρμόζουν μηδενική φορολογία στις έντυπες εκδόσεις θα μπορούν επίσης να εφαρμόσουν μηδενική φορολογία και στις ηλεκτρονικές.
Οι νέοι κανόνες θα ισχύσουν προσωρινά έως την υιοθέτηση του νέου οριστικού συστήματος για τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, που επεξεργάζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το οποίο θα παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στα κράτη-μέλη για τον καθορισμό του ΦΠΑ στην επικράτειά τους.
- Το τελευταίο -αλλά μη αμελητέο- νέο αποτελεί η τελική και επίσημη επικύρωση της μεγάλης «νίκης» για το ευρωπαϊκό οπτικοακουστικό περιεχόμενο, η οποία προέκυψε από τις πρόσφατες διαβουλεύσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τις οπτικοακουστικές υπηρεσίες (διεθνώς γνωστής ως ΑVMSD – Audiovisual Media Services Directive). Ολες οι εταιρείες Video-on-Demand υπηρεσιών που δραστηριοποιούνται στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. υποχρεώνονται πλέον να αφιερώνουν τουλάχιστον το 30% του περιεχομένου τους σε έργα ευρωπαϊκής παραγωγής.
Η τήρηση της συγκεκριμένης ποσόστωσης σημαίνει ότι εταιρείες-κολοσσοί στη μετάδοση και την παραγωγή οπτικοακουστικού περιεχομένου, όπως η Netflix και οι Amazon, αφενός δεσμεύονται να προβάλλουν σε περίοπτη θέση το ευρωπαϊκό περιεχόμενο που ήδη διαθέτουν στους καταλόγους τους, αφετέρου καλούνται να επενδύσουν στην παραγωγή επιπλέον «εθνικού» οπτικοακουστικού περιεχομένου στα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη όπου δραστηριοποιούνται. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται σημαντικά η ευρωπαϊκή πολιτιστική παραγωγή, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζεται η ανάδειξη του ευρωπαϊκού οπτικοακουστικού πολιτισμού.
Τον τελευταίο καιρό η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει συνδεθεί με αρνητικές εικόνες, αρκετές φορές δικαιολογημένα. Τουλάχιστον όμως στον τομέα των μέσων ενημέρωσης, αυτή τη φορά κατάφερε να βγει προς τα εμπρός και να δώσει ώθηση σ’ έναν τομέα που υποφέρει σε όλη την επικράτειά της».
- Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Για θετικές εξελίξεις στον τομέα των μέσων ενημέρωσης κάνει λόγο ο Λευτέρης Κρέτσος