Παλαιότερα ήρως σήμαινε πρότυπο ζωής και θυσίας. Σήμερα ήρωας σημαίνει η εκμετάλλευση ενός τυχαίου θύματος ως μία άκριτη ευκαιρία για θυμώδη πανηγυράκια και εκ του ασφαλούς βία. Καλή ώρα όπως γίνεται σήμερα με «επετείους» Γρηγορόπουλου, Φύσσα και πλέον Ζακ.
Παλαιότερα ήρως σήμαινε αυτόβουλη, πλήρως συνειδητή αυτοθυσία υπέρ ενός σκοπού, συνήθως πάγκοινου. Ήρως χαρακτηρίζετο ο άνθρωπος που έριχνε τον εαυτό του στον θάνατο ώστε οι λοιποί ζώντες της κοινωνίας να ανασάνουν και να αναθαρρήσουν , ένας χαρακτήρας άνω του μέσου όρου, μη καθημερινός, μη συνήθης.
Οι ήρωες κοινής αποδοχής είναι λίγο έως πολύ γνωστοί στην Ελληνική Ιστορία, ακόμη γνωστοί… Από την άλλη, οι «αμφιλεγόμενοι ήρωες», μέλη φατριών, ηττημένων κοινωνικά ομάδων, πολιτικών ομάδων ακόμη και αντάρτικων πόλεων μέχρι πρότινος, μπορεί να μην ήσαν κοινωνικώς αποδεκτοί ως «ευεργετούντες διά της θυσίας των» την ίδια την κοινωνία, πλήν όμως έχαιραν αναγνωρίσεως για πράγματα χαρακτηρίζοντα τον αφηρωισμό ανθρώπων : την παλληκαριά και την απόφασή τους να θέσουν την ζωή τους στην υπηρεσία της όποιας αξίας διακονούσαν στο μυαλό τους . ΄
Όλοι οι ιδεολογικοί χώροι έχουν τέτοιους ήρωες. Φυσικά μέσα σε αυτούς και η άκρα αριστερά και οι αναρχικοί.
Σήμερα λοιπόν ο «ηρωικός θάνατος» δεν αποτελεί αναγκαιότητα ούτε τον καθοδηγητικό μίτο του αφηρωισμού. Αρκεί ο νεκρός να υπήρξε μέλος ή να ανήκε σε ένα «παρεάκι» . Να φέρει τα κατάλληλα στοιχεία ώστε να γίνει η «ταύτιση» με την ζωή των διαμαρτυρόμενων συντρόφων του.
Ο νεαρός Γρηγορόπουλος υπήρξε το παιδί ευκατάστατων γονέων Βορείων Προαστείων που νοηματοδοτείτο στα Εξάρχεια. Ο Φύσσας ένας μετρίων, έως κακών, δυνατοτήτων καλλιτέχνης ραπ με αιμοδιψείς και πολεμοχαρείς στίχους εναντίον των ιδεολογικών του εχθρών. Ο Κωστόπουλος υποδύθηκε την περσόνα της drag queen με καταθλιπτική διαδρομή και έξη στα ναρκωτικά.
Επιπλέον, σε όλες αυτές τις περιπτώσεις ουδείς των θυμάτων θέλησε να πεθάνει για την ιδεολογία του, την όποια ιδεολογία του. Ακόμη και στην περίπτωση του Κωστόπουλου, εάν όντως ο ίδιος θέλησε να ωθήσει την ζωή του στο τέλος της ή αδιαφόρησε για αυτήν, σίγουρα δεν το έκανε για να προωθήσει τα συμφέροντα της gay λεσβιακής κοινότητος ή να διαμαρτυρηθεί για αυτά. Βίωνε τα δικά του αδιέξοδα.
Η πραγματικότητα της παντελούς ελλείψεως ηρωικού στοιχείου ενός θανάτου, όμως πλέον μικρή σημασία έχει για μεγάλο μέρος της κοινωνίας που είτε από πραγματική θηριώδη άγνοια, είτε από τυμβωρύχο ιδιοτέλεια, βλέπει στον «ήρωα» την ανοικτή αφορμή για έκφραση θυμού και ιδεολογικών εμμονών . Μία έκφραση θυμού που υποθάλπεται πλέον από το « ειδικών χαρακτηριστικών» κράτος που ζούμε.
Η πόλωση, η ακραία πρόκληση και ο μανιχαϊσμός αποτελεί την ασπίδα της ανασφαλούς τους υπάρξεως ενώπιον ενός αβεβαίου ραγδαίως μετασχηματιζόμενου κόσμου. Και μέσα από την σύγκρουση δεν βλέπουν την αλήθεια του εαυτού τους αλλά την φαντασιακή επιβεβαίωση της «καλής θέσεώς» και της «αυθεντίας» τους. Σε αυτό έχουν την κρατική αγάπη αλλά και την συνήθη στήριξη μιας καθεστηκυίας τάξεως «πνευματικών ανθρώπων».
Ο Ήρωας για αυτούς είναι μία σίγουρη ευκαιρία εκτονώσεως και αυτοεπιβεβαιώσεως . Για αυτό και ήρωας να μην είναι, πρέπει να εκληφθεί ως τέτοιος.
Γιατί ο θάνατος εν τέλει δεν γίνεται σεβαστός από όλους ενώ οι οι «ήρωες» εξάγονται διά της τυχαιότητος ενός θανατηφόρου γεγονότος , όταν κάποιος μπορεί να συναρμόσει την ιδεολογική του τύφλωση στην όποια πορεία ζωής είχαν τα ατυχή θύματα αυτού του μοιραίου περιστατικού ή δολοφονίας . Η κοινωνία εν αποδρομή έχει τους ήρωες και τους τιμητές της ηρωοσύνης που της αναλογούν.
*Ο Βασίλης Φασούλας είναι δικηγόρος, μέλος του Γ.Σ. της Δημοκρατικής Ευθύνης
Τσίπρας και Ν.Δ. χορεύουν …τσάμικο με τη Γερμανία! Οι επανορθώσεις είναι υποχρέωση