Η περιφρόνηση των δημοκρατικών διαδικασιών στα Σκόπια, η αίγλη της Δύσης και η Ελλάδα
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
«Ναι, αλλά…». Αυτή τη γεύση άφησε το δημοψήφισμα που διεξήχθη χθες στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Μπορεί το 91% των ψηφισάντων να απάντησε θετικά στο ερώτημα «Είστε υπέρ της ένταξης της χώρας στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, αποδεχόμενοι τη συμφωνία μεταξύ της Δημοκρατίας της Μακεδονίας και της Ελλάδας;», όμως σε αριθμούς, η συμμετοχή μεταφράζεται σε 650.000 πολίτες, δηλαδή μόνον στο 37% του εκλογικού σώματος της γειτονικής χώρας.
- Προκύπτει έτσι το κατά πόσο έχει την απαραίτητη νομιμοποίηση (της κοινής γνώμης) η Συμφωνία των Πρεσπών (και) στη γειτονική χώρα.
Εξ’ αρχής, η κυβέρνηση Ζάεφ έδωσε συμβουλευτικό χαρακτήρα στο δημοψήφισμα, θέλοντας να προλάβει τυχόν αρνητική τροπή του∙ επικράτηση του «Όχι» ή τεράστια αποχή. Η στάση των πολιτών της πΓΔΜ δεικνύει πολλά, πέραν του μεγάλου ποσοστού της αποχής.
Ο λαός της γειτονικής χώρας είχε τη δυνατότητα να τοποθετηθεί επί ενός καίριου ζητήματος, το οποίο στην πραγματικότητα, μακροπρόθεσμα ή όχι και τόσο, αφορά την βιωσιμότητα και την πολιτική ακεραιότητα της ίδιας του της χώρας( να σημειωθεί, πως παρά την ονοματολογική αντιπαράθεση και τις διαφορές χρόνων, είναι προς το συμφέρον της ελληνικής δημοκρατίας η ανεξάρτητη ύπαρξη και η συνέχεια του εν λόγω κράτους και όχι η διάλυσή του.) Δηλαδή, τη σύνδεση με τους δυτικούς οργανισμούς (ΝΑΤΟ-ΕΕ), αποδεχόμενος τη συμφωνία των Πρεσπών. Οι πολίτες της πΓΔΜ είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τους ελεύθερα και ανόθευτα επί θεμελιωδών ζητημάτων σχετικά με το μέλλον των ίδιων και της πατρίδας τους.
- Η απάντηση του γειτονικού λαού ήταν η περιφρόνηση. Περιφρόνηση προς τη δημοκρατική διαδικασία, περιφρόνηση προς τους δυτικούς οργανισμούς. Φάνηκε η έλλειψη δημοκρατικής ευθιξίας∙ η συντριπτική πλειονότητα του λαού δε πήγε στη κάλπη για να εκφράσει την όποια άποψή της. Και αυτή η περιφρόνηση προς ένα δημοκρατικό κεκτημένο δεν πρέπει να περνά αμελητέα∙ είναι θέμα κουλτούρας.
Και ως υπόθεση εργασίας, εάν όσοι απείχαν ήταν υπέρ του «όχι», πιθανή συμμετοχή τους, να έκανε δυσκολότερη τη ζωή του πρωθυπουργού Ζάεφ και με ενδεχόμενη επικράτηση του «όχι» να παραιτούνταν και να προκήρυσσε εκλογές. Αντιθέτως, του έδωσαν τη δυνατότητα να πει ότι στις δημοκρατίες «οι αποφάσεις λαμβάνονται από όσους πάνε να ψηφίσουν» και να ετοιμάζεται, προσεχώς, για την εκκίνηση των διαδικασιών της συνταγματικής αναθεώρησης.
Για να πραγματοποιηθεί η αναθεώρηση χρειάζονται 80 βουλευτές∙ αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση διαθέτει 69. Ωστόσο στην πολιτική τίποτα δεν είναι απίθανο. Γι’ αυτό και χαρακτηρίζεται ως η τέχνη του εφικτού.
- Σε περίπτωση που η γειτονική Βουλή περατώσει τη συνταγματική αναθεώρηση, πράγμα που μέχρι στιγμής πάντως είναι δύσκολο, έρχεται η ώρα της Ελλάδας να πράξει το μερίδιό της, κυρώνοντας τη Συμφωνία των Πρεσπών στο κοινοβούλιό της. Κάτι που πιθανόν να προκαλέσει από ανακατατάξεις στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό έως και εκλογές.
Από την πλευρά του, ο Ζόραν Ζάεφ προσπαθεί να διευθετήσει ότι του αναλογεί, να δείξει ότι είναι αξιόπιστος ηγέτης στη διεθνή κοινότητα –η οποία τον στήριξε υπέρ το δέον στο δημοψηφίσμα-, ότι η χώρα του έπραξε όσα έπρεπε στο διάστημα που έπρεπε και να πετάξει τη μπάλα στην άλλη πλευρά.
Μια άλλη πλευρά, στην οποία, δύο υπουργοί καίριων χαρτοφυλακίων (Αμύνης και Εξωτερικών) κάνουν διαφορετική ανάγνωση και έχουν διαφορετική αντίληψη του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος και με μια αξιωματική αντιπολίτευση που παρακολουθεί αμήχανα τις εξελίξεις, καθώς επιθυμεί να έχει κλείσει το θέμα, προτού αναλάβει αυτή. Εξάλλου, έχει ενημερώσει, πως εάν είναι κυβέρνηση, δε θα κυρώσει τη Συμφωνία των Πρεσπών.
- Κοντολογίς, και παρότι δε είναι ξεκάθαρο το πόσο θα μακροημερεύσει, η Συμφωνία των Πρεσπών είναι ακόμα ζωντανή. Δεσμεύει τις χώρες που τη συνομολόγησαν και προκαλεί κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις. Από την όλη διαδικασία προκύπτει και ένα σημαντικό ερώτημα. Το κατά πόσο η Δύση είναι ακόμα ελκυστική. Και αυτό πρέπει να απαντηθεί σύντομα και πειστικά.
*Ο Παναγιώτης Η. Μίχος είναι φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και απόφοιτος του Εργαστηρίου Επαγγελματικής Δημοσιογραφίας.
- Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες των συνεργατών της. Επίσης απαγορεύεται δια νόμου η αναδημοσίευση των σχολίων χωρίς τη γραπτή έγκριση της ιστοσελίδας.
Οι ψηφοφόροι στα Σκόπια αποφασίζουν για την τύχη του Ζόραν Ζάεφ αλλά και του Αλέξη Τσίπρα