Ο Ερντογάν μετατρέπει τα κατεχόμενα σε ένα απέραντο στρατόπεδο: Μήνυμα σε Αθήνα-Λευκωσία
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
«Μα πόσο παραπάνω;» διερωτάται καλά ενημερωμένη πηγή, ακούγοντας τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να διακηρύττει ότι… πρόκειται να αυξήσει τον αριθμό των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων στα κατεχόμενα.
Περίπου 36.000 με 40.000 Τούρκοι στρατιώτες εκτιμάται πως βρίσκονται σήμερα στην κατεχόμενη Κύπρο των μόλις… ολίγων εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων. Η αναλογία σοκάρει, κάνοντας το βόρειο κομμάτι του νησιού να ξεχωρίζει ως μια από τις πλέον στρατιωτικοποιημένες περιοχές παγκοσμίως.
Κι όμως, ο Τούρκος πρόεδρος εμφανίζεται εν έτει 2018 να θέλει… ακόμη παραπάνω, σε μια προσπάθεια προφανώς να δημιουργήσει νέα τετελεσμένα (fait accompli) υπέρ του τουρκικού επεκτατισμού στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Και αυτό, διόλου τυχαία, σε μια περίοδο έντονων διεργασιών, καθώς Αμερικανοί (ExxonMobil) και Γάλλοι (Total) ετοιμάζονται για γεωτρήσεις στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, τα κυριαρχικά δικαιώματα της οποίας ο Ερντογάν αμφισβητεί.
- Επιστρέφοντας από το Αζερμπαϊτζάν το βράδυ της Κυριακής, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε στους δημοσιογράφους που τον συνόδευαν ότι η Άγκυρα δεν πρόκειται να μειώσει τον αριθμό των στρατιωτών που διατηρεί στα κατεχόμενα, «όπως της ζητούν», αλλά «αντιθέτως, θα τον αυξήσει… εφαρμόζοντας από εδώ και πέρα τη δική της συνταγή» στην περιοχή.
Εάν εκληφθεί κατά κυριολεξία, η παραπάνω δήλωση μπορεί να ερμηνευτεί και… ως πολλά βήματα πίσω στο Κυπριακό. Προβληματίζει δε το γεγονός ότι αυτή έγινε μόλις λίγα 24ωρα πριν την έλευση των Νίκου Αναστασιάδη και Μουσταφά Ακιντζί στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, στο περιθώριο της οποίας ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, αναμένεται να κάνει γνωστές μεταξύ άλλων και τις διαθέσεις του ως προς το Κυπριακό: ως προς το εάν δηλαδή πρόκειται να ξεκινήσουν ξανά διαπραγματεύσεις ή όχι.
- Η δήλωση Ερντογάν προβληματίζει, ωστόσο, και για άλλους λόγους, καθώς έρχεται λίγους μήνες πριν τις προγραμματισμένες γεωτρήσεις της αμερικανικής Exxon και της γαλλικής Total στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και λίγους μήνες πριν την απόφαση που αναμένεται τον ερχόμενο Ιανουάριο για το μέλλον (την ανανέωση δηλαδή της θητείας ή όχι, με τον ίδιο ή διαφορετικό αριθμό στρατιωτών και τους ίδιους ή αλλαγμένους όρους εντολής) της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο (UNFICYP). Η απρόσκοπτη πραγματοποίηση των γεωτρήσεων αποτελεί στοίχημα έπειτα από όσα συνέβησαν με την ιταλική ΕΝΙ, ενώ ειδικά ως προς την UNFICYP και το ενδεχόμενο αλλαγής των όρων εντολής της υπάρχει ανησυχία στη Λευκωσία.
- Υπενθυμίζεται ότι μέχρι και τη διεθνή διάσκεψη στο Κραν Μοντανά της Ελβετίας το καλοκαίρι του 2017, οι Τούρκοι εμφανίζονταν (έστω προσχηματικά) να συζητούν το σενάριο μιας σταδιακής μείωσης των δυνάμεων που διατηρούν στην Κύπρο, χωρίς όμως να αποδέχονται κάποια καταληκτική ημερομηνία συνολικής αποχώρησης (μια σαφώς καθορισμένη ρήτρα λήξης ισχύος). Ζητούσαν, συγκεκριμένα, κάποια στρατεύματα να παραμείνουν (κατά μία εκτίμηση, τουλάχιστον 650 Τούρκοι στρατιώτες, όπως προβλεπόταν στη Συνθήκη Συμμαχίας του 1960 αλλά και στο Σχέδιο Ανάν του 2004), και το θέμα να ξανασυζητηθεί έπειτα από δεκαπέντε χρόνια (ή αλλιώς, τρεις προεδρικές θητείες)… και βλέπουμε. Ζητούσαν, επίσης, η Τουρκία να αποκτήσει μόνιμη, διεθνώς αποδεκτή κυρίαρχη στρατιωτική βάση στην Κύπρο, στο πρότυπο των βρετανικών βάσεων.
Πίσω στο παρόν, κρίνοντας από όσα ο ίδιος δήλωσε σε Τούρκους δημοσιογράφους το βράδυ της Κυριακής, ο πρόεδρος Ερντογάν εμφανίζεται ξαφνικά να θέλει να «αυξήσει» των αριθμό των κατοχικών στρατευμάτων, γνωρίζοντας προφανώς ότι κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να γίνει αποδεκτό ούτε από την Αθήνα, αλλά ούτε από τη Λευκωσία, ενώ είναι βέβαιο ότι και οι Ελληνοκύπριοι θα το απέρριπταν (ακόμη και αν πέρναγε ως όρος) σε ένα δημοψήφισμα.
Διόλου τυχαία, η δήλωση Ερντογάν έρχεται στον απόηχο δημοσιευμάτων που θέλουν την Τουρκία να αποκτάει ναυτική βάση στα κατεχόμενα αναβαθμίζοντας την στρατιωτική παρουσία της εκεί, αλλά και εν μέσω φημών/διαρροών ότι Αμερικανοί και Γάλλοι σχεδιάζουν επίσης να ενισχύσουν την στρατιωτική τους παρουσία στην Κυπριακή Δημοκρατία.
- Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, επανέλαβε μετά τη συνάντηση που είχε ακριβώς πριν μια εβδομάδα στην Αθήνα με την νέα ειδική απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ για την Κύπρο, Τζέιν Χολ Λουτ, ότι «το Κυπριακό είναι πριν από όλα ζήτημα κατοχής». Στο ίδιο πνεύμα, υπογράμμισε ότι οι Συνθήκες Συμμαχιών και Εγγυήσεων είναι «ανάγκη να καταργηθούν», αλλά και ότι θα πρέπει να έχει «προηγηθεί ουσιαστική και αποτελεσματική προεργασία» προτού οι εμπλεκόμενες πλευρές επιστρέψουν σε ένα νέο κύκλο διαπραγματεύσεων.
Από την πλευρά του ωστόσο, ο Τούρκος ηγέτης εμφανίζεται να επιμένει μαξιμαλιστικά σε μια προσπάθεια προφανώς να εξασφαλίσει τα μέγιστα δυνατά οφέλη, ο ίδιος ποντάροντας στο γεγονός ότι κάποιοι εκεί έξω, στη διεθνή σκηνή, μπορεί μεν να μην το δηλώνουν δημοσίως αλλά θα καλωσόριζαν μια «άμεση επίλυση» του Κυπριακού (όποια και εάν ήταν αυτή), προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος προς μια «κοινή» και απρόσκοπτη συνεκμετάλλευση των ενεργειακών κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου.
- Καλά ενημερωμένες πηγές εκτιμούν ότι ο Ερντογάν ρίχνει «πυροτεχνήματα», μέσα από δηλώσεις που συχνά διαφέρουν μεταξύ τους, για να δημιουργήσει κλίμα εν όψει των εξελίξεων στη Νέα Υόρκη. Στόχος του: να βάλει τις άλλες πλευρές στην πρίζα, αλλά και να διερευνήσει διαθέσεις (τεστάροντας τα όρια της ανοχής των άλλων) για να δει εν συνεχεία που θα κάτσει η μπίλια.
Κρίνοντας πάντως από τις δηλώσεις του, ο 64χρονος Ερντογάν εμφανίζεται ενώπιον τη διεθνούς κοινότητας να μνημονεύει ως «αποδεκτό» το Σχέδιο Ανάν (για να ρίξει έτσι το φταίξιμο στην ελληνική πλευρά που το απέρριψε), ενώ παράλληλα κοιτάει στο μέλλον ανακινώντας «Σχέδια Β» και σενάρια υπόρρητης διχοτόμησης, τα οποία υπάρχει βέβαια πάντα ο κίνδυνος να εξελιχθούν σε αυτοεκπληρούμενες προφητείες.
Το πιο ανησυχητικό δε, είναι ότι ο Τούρκος πρόεδρος πλέον τα λέει όλα αυτά ενώ παράλληλα διατηρεί στρατεύματα στη βόρεια Συρία αλλά και στο βόρειο Ιράκ, ενώ επεκτείνει τις τουρκικές στρατιωτικές βάσεις στην Αφρική, ενώ φλερτάρει με τη Ρωσία (που παραδοσιακά στήριζε τη Λευκωσία) και συγκυβερνά με τους εθνικιστές του Ντεβλέτ Μπαχτσελί στο εσωτερικό.
- Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός – (Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Έθνος” στις 18/9)
«Αγρίμι στο κλουβί»: Αναζητεί «εύκολα» θύματα ο Ερντογάν, όταν Αθήνα-Λευκωσία ψάχνονται…