«Σταυρόλεξο» για δυνατούς λύτες: Φυσικό αέριο, ΟΥΝΦΙΚΥΠ μηνύματα για «τελευταία ευκαιρία»
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ο Πρόεδρος της Γερμανίας έθεσε το Κυπριακό στον Ερντογάν, ο οποίος βεβαίως έκανε πως δεν άκουσε! Ο Σταϊνμάιερ δεν του χαρίστηκε για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη Χαμάς
Ο Πρόεδρος Μπάιντεν κατηγορεί την Τουρκία με σκληρές κουβέντες: Θα επηρεαστεί η επίσκεψη του Ερντογάν στην Ουάσιγκτον; Η ανάλυση-ανταπόκριση του Μιχάλη Ιγνατίου (video)
Του Κώστα Βενιζέλου
Οι εξελίξεις στο φυσικό αέριο με τις γεωτρήσεις που θα γίνουν αργότερα αυτό τον χρόνο, οι πιέσεις που υπάρχουν για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ και οι αποφάσεις που θα λάβει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, για τα επόμενα βήματα στο Κυπριακό συνθέτουν το σκηνικό που διαμορφώνεται σήμερα με χρονικό ορίζοντα τον Σεπτέμβριο.
Παράλληλα με όλα αυτά υπάρχουν και τα διαδραματιζόμενα στην περιοχή, αλλά και στη μετεκλογική Τουρκία. Με βάση τις εξελίξεις που αναμένονται, η πρόθεση που υπάρχει είναι να ξεκαθαρίσει το τοπίο τον Σεπτέμβριο, εάν θα υπάρξει νέα προσπάθεια στο Κυπριακό ή όχι.
- Πληροφορίες αναφέρουν πως χώρες που εμπλέκονται στις διεργασίες υποστηρίζουν ότι ούτως ή άλλως θα πρέπει να υπάρξει νέα προσπάθεια καθώς έτσι θα ξεκαθαρίσει πλήρως το τοπίο. Εάν υπάρχει, δηλαδή, προοπτική συμφωνίας στο Κυπριακό, διαφορετικά να εγκαταλειφθούν οι προσπάθειες ή να παγώσουν μέχρι νεωτέρας. Είναι σαφές πως η μπάλα βρίσκεται στα πόδια του Γενικού Γραμματέα, ο οποίος όμως δεν μπορεί να παραγνωρίσει τη μεγάλη εικόνα και τα όσα επηρεάζουν το Κυπριακό.
Δύο εξελίξεις θα κινηθούν παράλληλα για κάποιο χρονικό διάστημα.
- Η κάθοδος στην περιοχή της απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ, για να καταγράψει προθέσεις/διαθέσεις εμπλεκομένων και οι διεργασίες για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.
Ημερολογιακά, η κάθοδος στην Κύπρο της κ. Λουτ, θα προηγηθεί μερικών 24ώρων της έγκρισης του ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ (γύρω στις 26 Ιουλίου). Είναι προφανές πως θα επιχειρηθεί από την αξιωματούχο του Διεθνούς Οργανισμού διασύνδεση των συζητήσεων για την επανέναρξη της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων με την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ για έξι ακόμη μήνες. Η παρουσία της στην περιοχή μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά για όσους επιμένουν στην άμεση σύνδεση της ανανέωσης των όρων εντολής της Δύναμης με την πολιτική διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού καθώς θα συζητείται επανάληψη διαπραγματεύσεων. Μπορεί, όμως, να χρησιμοποιηθεί από τον ΟΗΕ προτάσσοντας για μιαν ακόμη φορά τον μπαμπούλα της αποχώρησης ή αλλαγής των όρων εντολής της Δύναμης.
Ανεξαρτήτως ποια τακτική θα ακολουθήσει η κ. Λουτ, οι Αμερικανοί φαίνεται ότι θα επιμείνουν στη θέση τους για αλλαγές και δεν αποκλείεται να θέσουν κάποια ουρά στο ψήφισμα, που θα λειτουργήσει πιεστικά για τη Λευκωσία.
- Όπως για παράδειγμα, μια μικρότερης διάρκειας θητεία ή νέα αναθεώρηση. Είναι προφανές πως οι ΗΠΑ θέλουν να συνδέσουν την πορεία του Κυπριακού με την παρουσία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και σε αυτό βρίσκουν πολλούς συμμάχους.
Στην ατζέντα είναι και η θέση να διαδραματίζει περισσότερο πολιτικό ρόλο παρά στρατιωτικό η ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Κάποια βήματα γίνονται προς αυτή την κατεύθυνση, με τον ΟΗΕ να τονίζει την ανάγκη να ενισχύσει την «κοινωνία των πολιτών». Σημειώνεται πως παρασκηνιακά υπήρξαν και υπάρχουν πρωτοβουλίες για να μειωθεί το στρατιωτικό σκέλος της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και να αυξηθεί η Αστυνομία. Κι αυτό γιατί διά της Αστυνομίας θα ενισχυθούν και διευκολυνθούν «δικοινοτικές επαφές».
Είναι πρόδηλο πως όλες οι διεργασίες συνδέονται εκ των πραγμάτων με τα ενεργειακά ενόψει της γεώτρησης που προγραμματίζει εντός του έτους η ExxonMobil στο οικόπεδο 10. Για να αποφευχθεί ένταση, που θα προκληθεί από ενδεχόμενη αντίδραση της Τουρκίας, οι εμπλεκόμενοι, περιλαμβανομένων και των Αμερικανών, επιδιώκουν να υπάρξει νέα προσπάθεια τον Σεπτέμβριο στο Κυπριακό.
Πέραν από όλα αυτά το μείζον είναι η στάση που θα τηρήσει η Τουρκία. Είναι προφανές πως ο Ερντογάν δεν πρόκειται να διαφοροποιήσει τις θέσεις του και θα επιμένει στην αδιέξοδη πολιτική του. Από τη συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα και του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δεν προέκυψε οτιδήποτε που να αλλάζει την εικόνα. Αντίθετα, ήταν και σε ό,τι αφορά το Κυπριακό δύσκολη η συζήτηση. Για να μην ξεκόψουν την όποια συζήτηση, παραπέμφθηκε στους υπουργούς Εξωτερικών, Κοτζιά και Τσαβούσογλου, η περαιτέρω ανίχνευση των προθέσεων στο θέμα της Ασφάλειας.
Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο Ερντογάν, βρισκόμενος την περασμένη Τρίτη στα κατεχόμενα, διαμήνυσε πως εάν θα υπάρξει νέα προσπάθεια θα είναι η τελευταία.
- «Εάν λυθεί (το Κυπριακό) θα λυθεί. Εάν όχι, τότε το τι θα γίνει από τούδε και στο εξής θα πρέπει να το σκεφτούν και εκείνοι, εμείς θα κάνουμε το βήμα μας», είπε.
Είναι σαφές πως τα Ηνωμένα Έθνη θέλουν να ξεκαθαρίσουν σε ποια βάση συζητούν οι εμπλεκόμενοι, καθώς έχουν φθάσει μηνύματα στη Νέα Υόρκη «για μιαν άλλη πορεία», παραπέμποντας σε δύο κράτη ή συνομοσπονδία. Αυτό θα είναι το πρώτο που θέλουν να ξεκαθαρίσουν, όπως και τη θέση τους έναντι του πλαισίου Γκουτέρες. Εσχάτως από τον ΟΗΕ ακούγεται και η θέση, που εκφραζόταν πάντα από τους Τούρκους, για το τι θα γίνει σε περίπτωση αποτυχίας. Ποια θα είναι, δηλαδή, η επόμενη ημέρα μιας νέας αποτυχίας.
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ ΤΟ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΤΗΣ ΛΟΥΤ ΜΕ ΜΟΓΚΕΡΙΝΙ ΣΤΙΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, Φεντερίκα Μογκερίνι, θα συναντηθεί με την απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ, την πρώτη εβδομάδα Σεπτεμβρίου.
Αυτό σημαίνει πως η έκθεση της Αμερικανίδας αξιωματούχου του Διεθνούς Οργανισμού θα υποβληθεί στον Αντόνιο Γκουτέρες, παραμονές της μετάβασης στη Νέα Υόρκη όλων των εμπλεκομένων στην έδρα του ΟΗΕ για τη σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης.
Η Τζέιν Χολ Λουτ που, ειρήσθω εν παρόδω, αποτελεί επιλογή της ειδικής αντιπροσώπου των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ, θα ταξιδεύσει στο τρίγωνο Λευκωσία (οι συναντήσεις θα γίνουν στις 23 Ιουλίου), Αθήνα και Άγκυρα ενώ θα μεταβεί και στο Λονδίνο. Δεν προβλέπεται για την ώρα ότι θα πραγματοποιήσει δεύτερο γύρο επαφών, εκτός κι εάν τούτο το επιβάλλει η ανάγκη και οι εξελίξεις.
Πιο σκληρός ο Ερντογάν λόγω της οικονομίας
Η τουρκική οικονομία κατρακυλά και υπάρχει μεγάλη ανησυχία για την πορεία της τόσο από τις διεθνείς αγορές όσο και εσωτερικά. Το τουρκικό νόμισμα πέφτει εδώ κι εβδομάδες και οι ειδικοί προειδοποιούν για τον κίνδυνο υπερθέρμανσης της οικονομίας. Ο Ερντογάν θέλει να ελέγχει πλήρως τη διαχείριση της οικονομίας γι’ αυτό και διόρισε τον γαμβρό του, τον σύζυγο της μεγαλύτερης κόρης του, επικεφαλής του υπουργείου Οικονομικών.
Ο διορισμός του Μπεράτ Αλμπαϊράκ προκάλεσε από την πρώτη στιγμή αναταράξεις στην αγορά ενώ, την ίδια ώρα με τις εξουσίες που του παρέχει το σουλτανάτο, ο Ερντογάν εξέδωσε την περασμένη Δευτέρα προεδρικό διάταγμα. Με το διάταγμα έδωσε στον εαυτό του το προνόμιο να διορίζει αναπληρωτές του διοικητή της τουρκικής κεντρικής τράπεζας χωρίς να αποτελεί προϋπόθεση η συναίνεση του διοικητή. Αυτό ενίσχυσε την ανησυχία και τη νευρικότητα στις αγορές.
Τι σημαίνει για το Κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά η οικονομική κρίση στην Τουρκία; Το καθεστώς Ερντογάν μπορεί να αντιδράσει με διαφορετικό τρόπο. Αυτού του χαρακτήρα τα καθεστώτα και όσοι παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις συμπεριφορές του, θεωρούν πως την πίεση που θα αισθανθεί από την οικονομία θα την εξωτερικεύει. Θα εκτονώνει την εσωτερική πίεση αναδεικνύοντας τον διαχρονικό εχθρό, τους Έλληνες.
Γι’ αυτό και εκτιμάται πως θα σκληρύνει τη στάση του και θα είναι πιο επιθετικός. Την ίδια ώρα πρέπει να σημειωθεί πως κατά την παράνομη επίσκεψή του στα κατεχόμενα, την περασμένη Τρίτη, ο Ερντογάν έδωσε υποσχέσεις στους Τουρκοκύπριους για ενίσχυση του βιοτικού τους επιπέδου. Πώς θα γίνει αυτό; Μένοντας οι Τουρκοκύπριοι πιστοί στους σχεδιασμούς της Άγκυρας σε ό,τι αφορά τα ενεργειακά και το Κυπριακό.
Η Άγκυρα προκαλεί και απειλεί ΕΝΙ και τις άλλες εταιρίες: Θα επαναλάβουμε ό,τι έγινε στο SAIPEM