Κρίσιμα διλήμματα, δύσκολες αποφάσεις στο Σκοπιανό: Τα συν και τα πλην μιας συμφωνίας




ΓΡΑΦΕΙ Ο ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

Το θεμα της ονoμασίας της ΠΓΔΜ εχει αναδειχθεί εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες σε ένα κρίσιμο, για την ελληνικη εξωτερική πολιτική, και τοξικό για την εσωτερική  πολιτική, ζήτημα.

Η επίλυση του είναι κρίσιμη και αποφασιστικής σημασίας για την χώρα για λόγους που είναι από ολους αντιληπτοί.

Όμως η έξοδος της Ελλαδας απο το προβλημα αυτό δεν μπορεί να γίνει  άρον-άρον και χωρις μια αξιοπρεπή λυση που θα διασφαλίζει απολύτως τα εθνικά συμφέροντα και θα δικαιώνει εστω και συμβολικά μια εθνική προσπαθεια που με τα καλά και τα κακά της διήρκεσε 27 χρόνια και απορρόφησε τεράστιο πολιτικο και διπλωματικό κεφάλαιο.

Πολύ απλά: να κλεισει το σκοπιανό, αλλα όχι με κάθε κόστος, καθώς η Ελλαδα πρέπει να βγει με το κεφάλι ψηλά.

Με αυτή την προσέγγιση πρεπει να προσεγγίσουμε την συμφωνια την οποία παρουσίασε χθες η κυβερνηση, μια συμφωνια που στηρίχθηκε σε μια μεθοδολογία και σε ένα νέο αξίωμα που εισήγαγαν οι δυο υπουργοί εξωτερικών:  αφαιρούμε από τον κατάλογο με τις απαιτήσεις μας ένα-ένα τα θεματα τα οποία δεν είναι στην κορυφή των προτεραιοτήτων μας και ετσι καταλήγουμε σε μια short list που αποτελεί για την κάθε πλευρά την κορυφαία επιδίωξη της.

Όταν κατέληξαν οι κ. Κοτζιάς και Ντιμιτρόφ σε αυτή την διαδικασία, με την ελληνική πλευρά να θέτει το erga omnes και την συνταγματική αλλαγή και την άλλη πλευρά να θέτει την ταυτότητα και την γλώσσα, οι δυο υπουργοί προσπάθησαν να βρουν τροπο ικανοποίησης αυτών των εκατέρωθεν απαιτήσεων. Και με σοβαρές αμοιβαίες παραχωρήσεις κατέληξαν σ’ έναν συμβιβασμό.

Συμβιβασμός ο οποίος δεν ειναι ισορροπημένος και δεν μπορεί να ειναι ισορροπημένος καθως τελικά βρέθηκαν οι δυο πλευρές να επιχειρούν να βρουν μια win-win λυση σε ένα παρε-δώσε, μεταξυ κορυφαίων θεμάτων υψίστης σημασίας και για τις δυο.

  • Και ετσι ηρθε ο συμβιβασμός: ο κ. Ζάεφ επέλεξε μια λυση που για τον πρόεδρο της χώρας του είναι ντροπιαστική, καθώς υποχρεώνεται να αλλάξει το ονομα και το σύνταγμα της χώρας του αλλα από την άλλη κερδίζει «παράθυρα» στην εφαρμογή του erga omnes και κυρίως κερδίζει το μείζον σε αυτά που ειχε θέσει: την αναγνώριση της «μακεδονικής» ταυτότητας μεσω της γλώσσας, της εθνικότητας, των εξαιρέσεων χρησης του όρου «Μακεδονια»-«Μακεδόνας» και μακρές και ασαφείς  μεταβατικές περιόδους για την πλήρη εφαρμογή του erga omnes.

Από την άλλη ο Αλ. Τσίπρας μπορεί να δηλώσει ότι έθεσε τελος σε ένα από τα λιμνάζοντα πλεον προβλήματα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, ότι πέτυχε να υποχρεώσει μια χώρα την οποία ηδη εχουν αναγνωρίσει ως «Μακεδονία»140 χώρες να αλλαξει το ονομα της, αυτό να ισχύει για τις περισσότερες χρήσεις, βάζει τα θεμέλια για μια καλη σχεση και με προοπτική με την ΠΓΔΜ, και ως αντάλλαγμα προσφέρει «από ολίγη» “Μακεδονική ταυτότητα”.

Όμως δεν πρεπει να ξεχνάμε ότι η «μακεδονική ταυτότητα» είναι ο πυρήνας της διαφοράς για το ονομα, και συγχρόνως ότι η υποθεση έδειχνε χαμένη εδώ και χρόνια..

Το αρθρο 7 που διαφοροποιεί την αρχαία ελληνικη ιστορια και την Αρχαία Μακεδονια, από την χρήση του όρου Μακεδονια από την άλλη πλευρά, αναδεικνύεται σε κολυμβήθρα του Σιλωάμ, μια και κάθε αναφορα σε Μακεδονια, που διατηρείται και επισημοποιείται θα δικαιολογείται με παραπομπή στο αρθρο 7.

Πολύ απλά, όταν θα υπαρχει διαμαρτυρία για την χρήση του όρου «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» η απαντηση θα είναι ότι υπαρχει ένα αρθρο 7 το οποίο εξηγεί την διαφορετική αντίληψη για την προέλευση του όρου αυτού…

Η συνταγή είναι «Ολοι Μακεδονία θα ακούμε και θα λέμε, αλλα θα το εκλαμβάνουμε …αλλιως βάσει του άρθρου 7» (το οποίο όμως ελάχιστοι θα γνωρίζουν).

Ο κ. Κοτζιάς ολο αυτό τον καιρο στις δηλωσεις του  ελεγε κατι σωστο το οποίο οσοι εκπλήσσονται σημερα από το περιεχόμενο της συμφωνίας, ειχαν υποβαθμίσει.

Ελεγε ο ΥΠΕΞ ότι μονο μετα απο πολεμο μπορεις να επιβάλεις τους ορούς σου στον ηττημένο και αφου αυτό δεν ειχε συμβεί με τα Σκοπια, το μονο που απέμενε ηταν ενας συμβιβασμός.

Στην ωρα αυτή ο κάθε Έλληνα πολιτης, εστω κι αν δεν του ζητηθεί η αποψη του, θα πρέπει να βαλει μια ζυγαριά μπροστά με τα υπερ και τα κατά της λυσης.

Στην συμφωνια στις 20 σελίδες της:

-ορίζεται ότι το επίσημο ονομα της χώρας θα είναι το «Δημοκρατία  της Βόρειας Μακεδονίας» το οποίο ως συνταγματικό ονομα θα χρησιμοποιείται erga omnes

  • -η Ιθαγένεια θα είναι «Μακεδονική/πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας»
  • – η επίσημη γλώσσα θα είναι η «Μακεδονική γλώσσα» ενώ υπαρχει μια παραπομπή στο Αρθρο 7
  • -οι όροι  «Μακεδονια» και Μακεδόνας «εχουν την έννοια που αποδίδεται στο αρθρο 7»
  • -η ελληνικη πλευρά αποδεχεται την διατήρηση των διεθνών κωδικών ISO MK και MKD που εχουν ως αναφορα το «Makedonija», ενώ μονο οι κωδικοί των πινακίδων των αυτοκινήτων θα ακολουθήσουν την νεα ονομασία και θα είναι NM και ΝΜΚ (North Macedonia)
  • -με μια ασαφή διάταξη δίνεται το πράσινο φως σε φορείς, οργανισμούς και συλλόγους (που δεν εχουν κρατική επιχορήγηση) η χρήση του όρου «Μακεδονία» και «Μακεδονας-ικος» οπου θα ερμηνεύεται κατά το δοκούν από την κάθε πλευρά και παλι με βαση το αρθρο 7

Η συνταγματικά αλλαγή θα γίνει εως το τελος του 2018 και θα υιοθετηθεί η νεα ονομασια και θα υπάρξουν αλλαγες των άρθρων 3 και 49 που αφορούν τα σύνορα και την υποτιθέμενη ύπαρξη μακεδονικών μειονοτήτων σε γειτονικές χώρες.

  • Το πολύ σοβαρό ζητημα των εμπορικών χρήσεων, ονομασιών και σημάτων παραπέμπεται για το μέλλον και παντως μετα την επικύρωση της Συμφωνιας από την Ελληνικη Βουλή, καθως προβλέπεται η συγκρότηση επιτροπής με συμμετοχή και ξένων ειδικών με στόχο την εξεύρεση λυσης το 2022. Ετσι πετάει το μπαλάκι στο μέλλον μια και το θεμα της εμπορικής χρησης του όρου «Μακεδονια-ικός» είναι καυτό.

Μεχρι να ολοκληρωθεί η κυρωτική διαδικασία, περιλαμβανομένου και του δημοψηφίσματος και των συνταγματικών αλλαγών η συμφωνια δεν θα εχει τεθεί σε ισχύ και μόνον όταν ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία και κυρωθεί και από την ελληνικη Βουλή θα αρχίσει να χρησιμοποιείται το νέο ονομα, με την γειτονική χώρα να ζητά από τον ΟΗΕ, τα κρατη μέλη και τους διεθνείς οργανισμούς να υιοθετηθεί το νέο ονομα αντι του  «Δημοκρατία της Μακεδονίας» ή του FYROM.

Στο αρθρο 1 παρ. 10  υπεισέρχεται η πιο σημαντική εξαίρεση του erga omnes μεσω δυο «μεταβατικών περιόδων»:

  • -η «τεχνική» μεταβατική περίοδος που θα αφορα στα έγγραφα και υλικο της δημόσιας διοίκησης για διεθνή χρήση και οσα μπορουν να χρησιμοποιηθούν στο εξωτερικό  θα είναι 5 (πεντε) ετών.
  • -η «πολιτικη» μεταβατική περίοδος θα αφορά όλα τα έγγραφα και υλικο αποκλειστικά για εσωτερική χρήση στην χώρα οπου το χρονοδιάγραμμα θα ξεκινά με το άνοιγμα του κάθε Κεφαλαίου (εκ των 35) ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. σχετικού με τα συγκεκριμένα έγγραφα και με προθεσμία  ολοκλήρωσης τα πεντε (5) έτη από τότε. Αν και υποστηρίζεται ότι με την «πολιτικη» μεταβατική περίοδο, δίνεται κίνητρο στην άλλη πλευρά να εφαρμόζει την αλλαγη των εσωτερικών εγγράφων προκειμένου να ανοίγουν διαπραγματευτικά κεφάλαια με την Ε.Ε., λειτουργεί και αντίστροφα καθως το erga omnes το οποίο θα έπρεπε να απαιτηθεί να ισχύσει τωρα ως μέρος της συμφωνίας και του συμβιβασμού, συνδέεται με ένα άσχετο χρονοδιάγραμμά, στο οποίο δεν εχει λογο ουτε η Ελλαδα, ουτε η ΠΓΔΜ.

Και ετσι εάν για λόγους που αφορούν την εσωτερική κατασταση την Ε.Ε. δεν προχωρήσει καθόλου ή τουλάχιστον με τους ρυθμούς που θα επιθυμούσε η Αθηνα, η ενταξιακή διαδικασία της ΠΓΔΜ, η Ελλαδα θα μένει να αναμένει την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής αυτής διαδικασίας για να παρει μέρος αυτού που αποτελεί στοιχείο του erga omnes και επρεπε να ειχε «εισπράξει» με το «καλημέρα» της συμφωνίας.

Κρίσιμο αρθρο της Συμφωνιας είναι το αρθρο 7 βάσει του οποίου τα «μέρη αναγνωρίζουν ότι η εκατέρωθεν αντίληψη τους ως προς τους όρους «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» αναφέρεται σε διαφορετικό ιστορικό πλαισιο και πολιτιστική κληρονομιά.

Με το αρθρο αυτό επίσης (αρθρο7 παρ. 4) σημειώνεται ότι η «επίσημη γλώσσα του κρατους η Μακεδονική γλώσσα ανήκει στην ομάδα των Νοτίων σλάβικων χωρών …και δεν εχει σχέση με τον αρχαίο ελληνικο πολιτισμό».

Η Συμφωνία προβλέπει 6 μηνες (αρθρο 8 -παρ 2) προθεσμία 6 μηνών  απο όταν τεθεί σε ισχύ η συμφωνια για «να επανεξετάσουν (τα Σκόπια)  το καθεστως των μνημείων, δημοσίων κτιρίων και υποδομών στην επικράτεια τους στο μέτρο που αυτά αναφέρονται καθ’ οιονδήποτε τροπο  στην αρχαιά ελληνικη ιστορια και πολιτισμό..»

Στο πλαισιο αυτό εχει γινει γνωστό από το κυβερνητικό non paper κατι που επιβεβαιώθηκε και από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο στα Σκοπια ότι  τα αγάλματα στα Σκόπια οχι μονο δεν θα φύγουν, αλλα και το αγαλμα του «Έφιππου Πολεμιστή» θα ειναι πλεον το αγαλμα του «Μεγάλου Αλέξανδρου» με την υποχρέωση τοποθέτησης ειδικής μικρής (δεν εχει συμφωνηθεί το μέγεθος) πλακέτας που θα αναφέρει ότι το αγαλμα εχει  σχεση με την ελληνιστική ιστορια και ότι αποτελεί σύμβολο της φιλίας των δυο χωρών.

  • -Η πρόβλεψή  της συμφωνίας, ότι η ιθαγένεια/υπηκοότητα (Nationality) θα είναι: «Macedonian / citizen of the Republic of North Macedonia», υποδηλώνει αναγνώριση «Μακεδονικής» ταυτότητας καθως σύμφωνα με τον ορισμό της υπηκοότητας θα επρεπε να υπαρχει μόνον ο προσδιορισμός της βάσει του ονόματος του κρατους (of North Macedonia- Северна Македонија).

Παρουσιάζοντας ως υπηκοότητα και εκείνη του «Macedonian», που όμως δεν συνδέεται πλεον με κράτος υπό αυτή την ονομασια ειναι σαφές ότι θα αναφέρεται όχι πλεον σε υπηκοότητα, αλλα σε εθνότητα βάζοντας ετσι τις βάσεις για την θεμελίωση «μακεδονικής ταυτότητας».

  • -Σε ότι αφορά στην γλώσσα συνεχίζει να λεγεται «μακεδονική» και ετσι θα συνεχίσει να καταγράφεται διεθνως, καθως η αναφορα στο αρθρο 7 της συμφωνίας ότι ‘ανήκει στην ομάδα των νότιων σλαβικών γλωσσών  θα υπαρχει μονο στην διμερή συμφωνία, η οποια προφανως θα είναι ψιλά γράμματα ηδη από την επομένη της συμφωνίας.

Στην συμφωνια υπάρχουν αναφορές στην εγκατάλειψη της αλυτρωτικής προπαγάνδας, στην αποφυγή αλλα και αντιμετώπιση των εχθρικών και αλυτρωτικών ενεργειών και κινήσεων, η αλλαγή των σχολικών βιβλίων  και ο έλεγχος τους από ειδική επιτροπή που θα συνέρχεται δυο φορές τον χρονο (προβληματική είναι η αναφορα σε «αμοιβαία» εφαρμογή αυτού του μέτρου κατι που ενοχοποιεί και προσδίδει αυτομάτως την κατηγορία  του εθνικισμού και αλυτρωτισμου, σε κείμενα της εποχής  της Πηνελόπης Δέλτα, του Ιωνα Δραγούμη κ.α., ενώ τοτε τουλάχιστον εξέφραζαν το πατριωτικό όραμα της απελευθέρωσης των εδαφών της ελληνικής Μακεδονίας.

Αυτά είναι τα ζητήματα που μπαίνουν στα δυο καντάρια της ζυγαριάς. Τουλάχιστον αφου οι πολίτες δεν θα εχουν την ευκαιρια να αποφασίσουν με την ψήφο τους, τουλάχιστον οφείλουν να γνωρίζουν… Και πριν αντιδράσουν να εχουν κανει ηδη την επιλογή τους.

  • Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες των συνεργατών της. Επίσης απαγορεύεται δια νόμου η αναδημοσίευση των σχολίων χωρίς τη γραπτή έγκριση της ιστοσελίδας.

Οι “εθνομηδενιστές”, οι “προδότες”, οι “πατριώτες” και το δικαίωμα του λαού να εκφράζεται

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: