Δείπνο με μενού από την γειτονιά: Έντονη καχυποψία μεταξύ Αναστασιάδη-κατοχικού ηγέτη
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Τι ζήτησε ο κατοχικός ηγέτης από τον άβουλο Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ: Με σημαδεμένη τράπουλα θέλει να παίξει η κατοχική Τουρκία για να αλώσει την Κυπριακή Δημοκρατία
Ο Αμπάς απειλεί να επανεξετάσει τις σχέσεις με τις ΗΠΑ μετά το αμερικανικό βέτο για πλήρη ένταξη της Παλαιστίνης στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ
Του Κώστα Βενιζέλου
Στη σκιά των εξελίξεων στη Συρία, με τους διεθνείς παίκτες να έχουν εξ ολοκλήρου την προσοχή τους προς τη γειτονική χώρα, πραγματοποιείται αύριο το δείπνο του Προέδρου Αναστασιάδη με τον κατοχικό ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, με οικοδέσποινα την εκπρόσωπο του ΟΗΕ, Ελίζαμπεθ Σπέχαρντ.
Την ίδια ώρα, σε ό,τι αφορά τους δύο, Αναστασιάδη και Ακιντζί, διαπιστώνεται εκατέρωθεν έντονη καχυποψία, που εκ των πραγμάτων επηρεάζει περαιτέρω το ήδη βαρύ κλίμα. Βασικοί διεθνείς παράγοντες, οι οποίοι διαχρονικά διαδραμάτιζαν ρόλο στο Κυπριακό, έχουν χαμηλώσει τις προσδοκίες για το αποτέλεσμα του δείπνου, αφήνοντας παράλληλα να εννοηθεί πως δεν μπορούν αυτή την περίοδο να ασχοληθούν με το θέμα.
Την ίδια ώρα, καθίσταται σαφές πως καταβάλλεται προσπάθεια να διατηρηθούν κανάλια επικοινωνίας μεταξύ Αναστασιάδη και Ακιντζί για να αποτραπεί οριστικό αδιέξοδο. Στα πλαίσια αυτά δεν αποκλείεται να υπάρξουν ανακοινώσεις σε θέματα «χαμηλής πολιτικής», όπως είναι η λειτουργία των τεχνικών επιτροπών ή το άνοιγμα των δύο οδοφραγμάτων, της Δερύνειας και του Απλικίου. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι την περασμένη εβδομάδα, την Τετάρτη συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκε συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τους επικεφαλής των τεχνικών επιτροπών. Η συνάντηση έγινε μετά από καιρό και αφορούσε τη συζήτηση θεμάτων για «καλύτερο συντονισμό». Είναι σαφές πως σε περίπτωση που ανακοινωθεί επαναλειτουργία τους, θα παρουσιαστεί ως το πρώτο βήμα, έστω και μικρό, για επανέναρξη της διαδικασίας. Σε ό,τι αφορά το άνοιγμα οδοφραγμάτων, μέχρι τώρα αυτό σκόνταφτε στην τουρκική αξίωση για παράλληλη/ ταυτόχρονη λειτουργία τους.
Ξένοι διπλωμάτες στη Λευκωσία, που οργάνωσαν πρόσφατα, κεκλεισμένων των θυρών, ενημερωτική σύναξη και μεταξύ τους συζήτηση, υποστήριξαν πως θα μπορούσε να γίνει ένα πρώτο βήμα στο δείπνο με την επαναδραστηριοποίηση των τεχνικών επιτροπών (άρα κυκλοφορεί ευρέως). Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, διατυπώθηκαν απόψεις, κυρίως από μεγάλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως σταματήσουν οι όποιες δράσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας στο πεδίο της ενέργειας και δοθεί προτεραιότητα στο Κυπριακό. Είναι αρκούντως ανησυχητικό το γεγονός ότι τέτοιες απόψεις εκφράζονται από Ευρωπαίους διπλωμάτες, που προδήλως υποβαθμίζουν τις τουρκικές προκλήσεις και υπονομεύουν -έστω κι εάν ακόμη δεν το αντιλαμβάνονται- τα κυριαρχικά δικαιώματα ενός εταίρου τους στην Ε.Ε.
Πάντως, πριν από την κρίση στη Συρία, οι υποδείξεις των τρίτων ήταν πως «υπάρχει χρόνος μέχρι το φθινόπωρο για να επιτευχθεί συμφωνία στο Κυπριακό». Το χρονοδιάγραμμα καθορίζεται από την έναρξη των γεωτρήσεων από την αμερικανική ExxonMobil, στο τεμάχιο 10 της κυπριακής ΑΟΖ, το τέλος Σεπτεμβρίου αρχές Οκτωβρίου. Με βάση τους αρχικούς σχεδιασμούς που διαμορφώθηκαν στο παρασκήνιο και δεν φαίνεται να έχουν διαφοροποιηθεί, υπάρχουν δύο βασικοί σταθμοί κομβικής σημασίας:
- Πρώτος σταθμός οι συζητήσεις για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ τον Ιούνιο. Παρά το γεγονός ότι από πλευράς του Διεθνούς Οργανισμού το μήνυμα που στέλνεται είναι πως τίποτε δεν θα αλλάξει, ωστόσο, τρίτοι παράγοντες σπεύδουν να συντηρήσουν το θέμα και να δημιουργήσουν μοχλούς πίεσης.
- Δεύτερος σταθμός το φθινόπωρο, πριν αρχίσουν οι γεωτρήσεις της ExxonMobil στο τεμάχιο 10. Θα ασκηθούν πιέσεις προς τη Λευκωσία για να αποτραπούν εντάσεις από τουρκικής πλευράς, υποδεικνύοντας πως θα πρέπει να προωθηθεί μια συμφωνία στο Κυπριακό.
Και στους δύο σταθμούς αυτό που θα γίνει είναι να αξιοποιηθούν εργαλεία άσκησης πιέσεων, ώστε να προχωρήσουν «απερίσπαστα» οι ενεργειακοί σχεδιασμοί. Τούτο σημαίνει, όμως, πως θα βρεθεί και φόρμουλα εμπλοκής της Τουρκίας, η οποία και μέσω των εγκάθετών της στα κατεχόμενα, ζητά μερίδιο στο κυπριακό φυσικό αέριο, είτε λυθεί το Κυπριακό είτε όχι. Το θέμα του φυσικού αερίου αναμένεται ότι θα θέσει ο Μουσταφά Ακιντζί αύριο στο δείπνο, παρουσιάζοντας τη γνωστή φόρμουλα για δημιουργία τεχνικής επιτροπής για τους υδρογονάνθρακες.
Στον Διεθνή Οργανισμό, πέραν του γεγονότος ότι φιλοξενούν το δείπνο, δεν φαίνεται να έχουν υπόψη τους να προβούν σε παρέμβαση για σπάσιμο του αδιεξόδου. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τις χωριστές συναντήσεις που είχε η ειδική αντιπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρντ, με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον κατοχικό ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, την περασμένη εβδομάδα. Είναι, πάντως, ξεκάθαρο πως πριν από τη συζήτηση της έκθεσης για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, που χρονικά τοποθετείται τον Ιούνιο, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, θα ορίσει απεσταλμένο για να βολιδοσκοπήσει τους εμπλεκόμενους. Την ίδια ώρα, φαίνεται να… ωριμάζει η ιδέα στους ξένους διπλωματικούς κύκλους για αλλαγή της μεθοδολογίας στο Κυπριακό, που παραπέμπει στον καθορισμό χρονοδιαγράμματος.
Το «Μπαρμπαρός» προπομπός του DeepSea Metro 2
Στην περιοχή της Καρπασίας παραμένει το τουρκικό ερευνητικό πλοίο «Μπαρμπαρός», το οποίο θα βρίσκεται εκεί μέχρι και το τέλος Ιουλίου. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι οι έρευνες του «Μπαρμπαρός» θα διαρκέσουν (από τις 9 Απριλίου) μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου(!) και το ωκεανογραφικό σκάφος συνοδεύεται από τα πλοία υποστήριξης M/V TANUX-1 και R/V APOLLO MOON.
Εκτιμάται πως η κάθοδος του «Μπαρμπαρός» αποτελεί προπομπό του γεωτρύπανου, που αναμένεται τους επόμενους λίγους μήνες να φθάσει στην περιοχή για να προβεί σε γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Πού ακριβώς θα τρυπήσει το τουρκικό γεωτρύπανο αυτό δεν μπορεί κανείς να το αναφέρει με βεβαιότητα, είναι όμως προφανές πως η Άγκυρα, αναλόγως και των εξελίξεων στο πεδίο των ενεργειακών ερευνών της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα προχωρεί στην κυπριακή ΑΟΖ και στις δικές της ενέργειες στον ίδιο τομέα.
Πρέπει να θεωρείται δεδομένη, πάντως, η παρουσία του γεωτρύπανου DeepSea Metro 2, το οποίο αγοράστηκε έναντι 200 εκατομμυρίων δολαρίων από την τουρκική Ανώνυμη Εταιρεία Πετρελαίου (ΤΡΑΟ) για να διεξάγει έρευνες. Γι’ αυτό άλλωστε έχει αγοραστεί από την τουρκική πλευρά, για να αξιοποιηθεί και όχι να παραμένει δεμένο σε λιμάνι.
Ξένοι διπλωμάτες στη Λευκωσία εκφράζουν την εκτίμηση πως η Άγκυρα δεν πρόκειται να προβεί σε καμία ακραία κίνηση σε βάρος της ExxonMobil, όπως έπραξε με την ιταλική ΕΝΙ. Άλλωστε τα δεδομένα δεν είναι τα ίδια, ούτε οι εταιρείες έχουν την ίδια εμβέλεια και υποστήριξη. Ωστόσο, είναι σαφές πως η Άγκυρα προσανατολίζεται να προχωρήσει με ενέργειες που δεν επηρεάζουν τους Αμερικανούς και την ExxonMobil, αλλά την Κυπριακή Δημοκρατία.
ΤΡΙΜΕΡΕΙΣ ΕΝΟΨΕΙ ΜΕ ΙΣΡΑΗΛ, ΑΡΜΕΝΙΑ ΚΑΙ ΑΙΓΥΠΤΟ
Οι επαφές σε τριμερές και διμερές επίπεδο συνεχίζονται από τη Λευκωσία, σε μια προσπάθεια εμβάθυνσης των συνεργασιών.
Μετά την περιοδεία του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Χριστοδουλίδη σε χώρες της περιοχής, τώρα αναμένεται η συνέχεια με τις τριμερείς συνόδους. Πρώτη στη σειρά είναι αυτή με το Ισραήλ, σε επίπεδο κορυφής, Ελλάδος και Κύπρου, που θα φιλοξενηθεί στη Λευκωσία στις 8 Μαΐου.
Διεξάγονται συζητήσεις για τη σύγκληση τριμερούς συνόδου με την Αρμενία, σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, στις 7 Μαΐου, την προηγούμενη δηλαδή αυτής με το Ισραήλ. Θα φιλοξενηθεί στη Λευκωσία. Την ίδια ώρα αναμένεται η οριστικοποίηση της ημερομηνίας για τη σύνοδο κορυφής Ελλάδος, Κύπρου και Αιγύπτου που κατά πάσα πιθανότητα θα γίνει στην Κρήτη.