Το Πεκίνο θα πονέσει από τον εμπορικό πόλεμο με την Αμερική: Μύθος και πραγματικότητα,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
«Κάποιοι προσπαθούν να προκαλέσουν το Ιράν και τις ΗΠΑ για να ξεσπάσει ολοκληρωτικός πόλεμος στη Μέση Ανατολή»: Δήλωση Λαβρόφ με αιχμές κατά του Ισραήλ, καταδίκασε τη δολοφονία Νασράλα η Ρωσία
«Εγκαταλείψτε αμέσως τον Λίβανο»: Εντολή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε υπαλλήλους της αμερικανικής πρεσβείας στη Βηρυτό
Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Από την ημέρα που ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τράμπ, ανακοίνωσε δασμούς ύψους 50 με 60 δις δολαρίων σε κινεζικές εξαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει χυθεί άπλετο μελάνι και έχουν γίνει χιλιάδες αναλύσεις για τον εμπορικό πόλεμο που έρχεται μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ.
Για μια ακόμη φορά τα αμερικανικά και τα διεθνή μέσα ενημέρωσης βρήκαν ευκαιρία να φέρουν το τέλος του κόσμου, γύρω από μια απόφαση του Προέδρου Τράμπ, και στο συγκεκριμένο θέμα, αυτό συνοδεύτηκε και από μεγάλη αναταραχή, στις διεθνείς αγορές, με μεγάλες πτώσεις στα χρηματιστήρια.
Το ζήτημα είναι ότι δεν πρόκειται για “απλά” 60 δισεκατομμύρια δολάρια σε αγαθά. Το κινεζικό αναπτυξιακό μοντέλο βασίζεται στην υπερκατασκευή, στην επιδότηση, στο ντάμπινγκ των προϊόντων, στην έλλειψη αμοιβαιότητας και στην κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας. Οποιαδήποτε σοβαρή προσπάθεια από τους Αμερικανούς για αντιμετώπιση και αντιστροφή όλων αυτών, κτυπά τον πυρήνα της κινεζικής οικονομικής ανάπτυξης, της απασχόλησης, της κυριαρχίας του Κομμουνιστικού Κόμματος και της πολιτικής σταθερότητας ολόκληρου του κινεζικού συστήματος.
Και, όσο και να ακούγεται παράξενο, το Πεκίνο έχει πολύ μικρό περιθώριο αντίδρασης. Και υπάρχουν μια σειρά λόγοι για αυτό.
- Η Κίνα είναι ένας τεράστιος εξαγωγέας στην αμερικανική αγορά, αλλά το αντίστροφο δεν είναι αλήθεια. Σε οποιαδήποτε εμπορική σύγκρουση, οι Κινέζοι έχουν μεγαλύτερο κόστος.
Η διατήρηση και στήριξη του παγκόσμιου εμπορικού και οικονομικού συστήματος από τους Αμερικανούς είναι αυτό που επιτρέπει στους Κινέζους να εξάγουν σε όλους τους άλλους. Ακριβώς όπως οι Γερμανοί συνειδητοποιούν πλήρως ότι ένας αγώνας με τις ΗΠΑ για το εμπόριο είναι ένας αγώνας στον οποίο δεν έχουν καμία ελπίδα, το ίδιο ισχύει και για τους Κινέζους, τουλάχιστον σε επίπεδο ηγεσίας και το λένε στο παρασκήνιο.
Ακόμα και χωρίς το διεθνές εμπορικό και οικονομικό σύστημα που στηρίζουν οι ΗΠΑ, το Αμερικανικό Ναυτικό, ελέγχει τους ωκεανούς σε μεγάλο βαθμό. Ακόμη και με τις πρόσφατες επεκτάσεις, το Κινεζικό Ναυτικό δεν υπερβαίνει το 3% της ισχύος του Αμερικανικού Ναυτικού σε παγκόσμια βάση. Εάν ένας διμερής εμπορικός πόλεμος εξελιχθεί σε κάτι πιο σοβαρό, οι Κινέζοι θα χάσουν σχεδόν όλες τις εξαγωγές τους και όλες τις εισαγωγές τους, συμπεριλαμβανομένων περίπου τριών τετάρτων των πετρελαϊκών τους αναγκών.
Η Βόρεια Κορέα δεν είναι πλέον ένα χαρτί το οποίο μπορεί να παίξει το Πεκίνο. Η απερισκεψία της Πιόνγκ Γιάνγκ με το πρόγραμμα πυρηνικών και πυραύλων έχει προσελκύσει τώρα την προσοχή του Προέδρου Τράμπ, ενός άνδρα που δεν είναι γνωστός για την λεπτότητα του.
Υπάρχουν μόνο τρεις επιλογές για τη Βόρεια Κορέα αυτή τη στιγμή.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες προχωρούν σε πυρηνικό κτύπημα το οποίο εξαλείφει τον μοναδικό “σύμμαχο” της Κίνας.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες την περικυκλώνουν με συστήματα πυραυλικής άμυνας, γεγονός που αχρηστεύει την στρατηγική αποτροπή της Κίνας.
- Και τέλος η επιλογή μιας συμφωνίας με την οποία μπορούν να ζήσουν και η Ουάσιγκτον και η Πιόνγκ Γιάνγκ.
Η τελευταία επιλογή είναι μακράν η προτιμώμενη επιλογή της Κίνας, και το Πεκίνο παρασκηνιακά (όπως έδειξε και η μυστική επίσκεψη του Κίμ εκεί), διευκολύνει την εκκρεμή σύνοδο κορυφής μεταξύ του Προέδρου Τράμπ και του ηγέτη της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιόνγκ Ούν.
Η βόμβα T-bill (Αμερικανικά Κρατικά Ομόλογα) που πολλοί επικαλούνται ότι αποτελεί τον άσο στο μανίκι της Κίνας είναι ένα πραγματικά αστείο επιχείρημα. Η λογική είναι ότι σε ένα εμπορικό πόλεμο, οι Κινέζοι, ο δεύτερος μεγαλύτερος ξένος κάτοχος κρατικού χρέους των ΗΠΑ, θα μπορούσαν απλώς να πουλήσουν μερικά από τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα που κατέχουν, στην αγορά, και να οδηγήσουν την οικονομία των ΗΠΑ σε κατάρρευση. Μακάρι για κάποιους τα πράγματα να ήταν έτσι απλά.
Δεν μπορείς, έτσι απλά, να εμφανιστείς στο Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ και να απαιτήσεις τα χρήματά σου πίσω. Για να γίνει προσωρινή αγοραπωλησία T-bill με άλλον, θα πρέπει να υπάρχει αγοραστής. Χωρίς αγοραστή, δεν υπάρχει αγοραπωλησία. Θεωρητικά η Κίνα θα μπορούσε να προσπαθήσει να πουλήσει τα T-bill που κατέχει, σε στιγμή που οι ΗΠΑ θα προσπαθούν να πουλήσουν νέο χρέος, και αυτό θα αυξήσει το κόστος της χρηματοδότησης των ΗΠΑ.
Αλλά, πέρα από το γεγονός ότι η αγορά για τα T-bill είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο, οπότε θα πρέπει να πρόκειται για μεγάλη αγοραπωλησία, αλλά τι θα φέρει αυτή η “μεγάλη”, επιτυχία; Θα οδηγήσει σε πτώση το αμερικανικό δολάριο. Με δεδομένο ότι το Πεκίνο συνεχώς παρεμβαίνει στις αγορές για να ενισχύσει το δολάριο, έτσι ώστε να πουλήσει περισσότερα προϊόντα στις ΗΠΑ, κάτι τέτοιο θα λειτουργήσει αντίστροφα στο πλαίσιο πολιτικής της Κίνας, που καθιστά εφικτή την κινεζική οικονομία. Και φυσικά η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ(FED), μπορεί να στηρίξει την αγορά T-bill, επιλέγοντας να τυπώσει δολάρια. Αυτό είναι το πλεονέκτημα του να είσαι αυτός που διαχειρίζεται το παγκόσμιο νόμισμα.
- Δεν είναι, βέβαια, ότι η Κίνα δεν μπορεί να πονέσει τις ΗΠΑ στο εμπόριο. Απλά δεν μπορεί να το κάνει, χωρίς να προκαλέσει καταστροφική ζημιά στον ίδιο της τον εαυτό. Για να το πούμε στη γλώσσα του πεζοδρομίου, εάν η Αμερική φταρνιστεί, προκαλεί στη Κίνα, τον υιό Έμπολα.
Στις 22 Μαρτίου ο Πρόεδρος Τράμπ, ανακοινώνει τους δασμούς για την Κίνα, τα κινεζικά μέσα μαζικής ενημέρωσης τρελαίνονται και απειλούν με αντίποινα, οι Ευρωπαίοι κάνουν συμφωνία με τον Αμερικανό Πρόεδρο για αποφυγή των δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο, συμμετέχοντας στις προσπάθειες εναντίον της Κίνας, ο Πρόεδρος Τράμπ, ανακοινώνει την αντικατάσταση του Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας, Στρατηγού ΜακΜάστερ, με τον Τζόν Μπόλτον, και η κυβέρνηση της Κίνας αναγκάζει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Κίνας, να επέμβουν δυναμικά στα κινεζικά χρηματιστήρια, για να προλάβει μια επική κρίση.
Το Πεκίνο αντιλαμβάνεται πολύ καλά τι συμβαίνει. Εάν πραγματικά ο Πρόεδρος Τράμπ, έχει αποφασίσει να σπάσει τη ραχοκοκαλιά του κινεζικού συστήματος, με την επιλογή του Μπόλτον έχει τον εκτελεστή, και οι δασμοί είναι το μαχαίρι που θα χρησιμοποιηθεί κατ’ επανάληψη και με πολύ αιματηρό και κυνικό τρόπο, για να το καταφέρει.
Καλό θα είναι λοιπόν κάποιοι να αρχίσουν να αντιλαμβάνονται ή να σταματήσουν να κάνουν πως δεν αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει και τι έρχεται.
- Ο Δημήτρης Απόκης, είναι Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, Απόφοιτος του The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University, μέλος του The International Institute of Strategic Studies, και διετέλεσε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, το Στέητ Ντιπάρτμεντ, και το Πεντάγωνο, στην Ουάσιγκτον.