Ψυχραιμία, μαξιμαλισμός και “δεν διεκδικούμε”: Η Ελλάδα παραδομένη σε στρατηγική άμυνα
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Παντελή Δ. Καρύκα
Σε τι συνίσταται η ψυχραιμία; Καλή ερώτηση. Η Ελλάδα έχει επιδείξει ψυχραιμία και στο παρελθόν. Το 1940 ο τορπιλισμός του «Έλλη» αντιμετωπίστηκε με ψυχραιμία.
Βέβαια τότε βρισκόταν εν εξελίξει ένας ολόκληρος Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και εν δυνάμει αντίπαλος ήταν η Ιταλία, σύμμαχος της χιτλερικής Γερμανίας οπότε οποιαδήποτε άλλη κίνηση θα ήταν εξαρχής καταστροφική εξέλιξη με την Ελλάδα να εμφανίζεται ως επιτιθέμενη.
Αν υπάρχει ανάλογο με το σήμερα και με τις τουρκικές προκλήσεις δεν είμαστε αρμόδιοι να απαντήσουμε. Ωστόσο είναι δεδομένο ότι η ελληνική ψυχραιμία από το 1974 και έπειτα έχει αποθρασύνει την Άγκυρα.
Η Τουρκία γνωρίζει ότι παίζει μόνη και το εκμεταλλεύεται δεόντως ειδικά τώρα στην εποχή της παντοδυναμίας του Ταγίπ Ερντογάν. Ο ισλαμιστής, κυριολεκτικά, δεν έχει τον Αλλάχ του και δεν πρόκειται να συγκινηθεί. Η ελληνική ψυχραιμία δεν είναι στάση αποτροπής είναι στάση αδυναμίας και δυστυχώς ο σουλτάνος το γνωρίζει καλά.
Εδώ και πολλές δεκαετίες οι ελληνικές κυβερνήσεις, στο σύνολό τους, πολιτεύτηκαν τραγικά έναντι της Άγκυρας. Αποκορύφωμα της αβελτηρίας ήταν η κρίση των Ιμίων το 1996 όταν δόθηκε το δικαίωμα στους απέναντι να «γκριζάρουν» ελληνικές περιοχές.
Και το γρι είναι χρώμα δύσκολο. Δεν σβήνει εύκολα. Από τότε η Ελλάδα ακολούθησε πιστά την πολιτική του κατευνασμού η οποία την έφερε στην σημερινή θέση καθιστώντας της αδύναμη διπλωματικά και μονίμως αμυνόμενη.
Τι θα μπορούσε όμως να πράξει η Ελλάδα; Κατά την ταπεινή γνώμη του γράφοντος πολλά. Τουλάχιστον πολύ περισσότερα από όσα πράττει. Θέλει η Ελλάδα το άνοιγμα της θύρας του τρελοκομείου; Φυσικά και όχι. Θα μπορεί να αμύνεται για πάντα στις ολοένα και εντεινόμενες τουρκικές αξιώσεις; Φυσικά και όχι.
Η διπλωματία είναι βασικά παζάρι. Μαξιμαλίζεις ζητώντας 100 για να πάρεις 10. Η Τουρκία του ξέρει καλά το παιχνίδι αυτό. Η Ελλάδα δεν έχει ιδέα. Οχυρωμένη πίσω από τους τόμους της Συνθήκης της Λωζάννης, η Αθήνα νομίζει ότι κάτι επιτυγχάνει έναντι ενός αντιπάλου που έχει τις συνθήκες γενικώς γραμμένες στα παλαιά του υποδήματα, εκτός αν τον συμφέρουν ή δεν μπορεί να τις αλλάξει.
Και εδώ είναι το μυστικό. Η Τουρκία σήμερα γνωρίζει ότι είναι σε θέση να αλλάξει την Συνθήκη της Λωζάννης υπέρ της. Αυτό συμβαίνει για λόγους πραγματικής ισχύος, αλλά και λόγω γεωπολιτικών συγκυριών και συμμαχιών, ειδικά δε λόγω της προσέγγισής της με τη Ρωσία και την αδυναμία της Δύσης να αντέξει στο ενδεχόμενο προσχώρησης της Άγκυρας στο ρωσικό στρατόπεδο.
Οι Αμερικανοί δεν τρέμουν αδικαιολόγητα ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Φυσικά το λάθος τους ήταν που δεν σκότωσαν το φίδι όσο ήταν μικρό. Τώρα όμως το φίδι μεγάλωσε και κατέστη εξαιρετικά επικίνδυνο.
Η Ελλάδα από την πλευρά της, ακολουθώντας μια χαζοχαρούμενη εξωτερική πολιτική κατέστησε Λυδία Λίθο της στρατηγικής της το ηλίθιο δόγμα του «δεν διεκδικούμε». Η ρήση αυτή θυμίζει λίγο από το ρομαντικό Σύμφωνο Κέλογκ-Μπριάν του 1928 περί καταδίκης του πολέμου. Δυστυχώς για τους υπογράφοντες ο πόλεμος δεν αντελήφθη την υπογραφή και 11 χρόνια αργότερα επανήλθε δριμύτερος στη Γηραιά Ήπειρο και τον κόσμο ολόκληρο.
Έτσι και η Ελλάδα νομίζοντας ότι εξοβελίζει τον πόλεμο απλώς τον φέρνει πιο κοντά. Το «δεν διεκδικούμε» δε αποτελεί την καλύτερη συνταγή καταστροφής που έχει υπάρξει στην ιστορία. Πρόταση; Διεκδικούμε και μάλιστα πολλά από αυτούς που διεκδικούν από εμάς.
Προκαλούμε θόρυβο και φέρνουμε τις διεκδικήσεις μας στα διεθνή Φόρα. Σχηματίζουμε συμμαχίες με περιφερειακούς παίκτες με τους οποίους έχουμε κοινά συμφέροντα και θα μας βοηθήσουν σε περίπτωση κρίσης. Δεν τους «πουλάμε» όμως ψηφίζοντας τουρκικές εναντίος τους προτάσεις στον ΟΗΕ, ούτε κυκλοφορούμε με μαντήλες για να πάρουμε αριστερούς ψήφους.
Αν η Τουρκία θέλει 18 νησίδες, αμφισβητεί τα ελληνικά σύνορα και προκαλεί και η Ελλάδα μπορεί να διεκδικήσει ότι της αρέσει, κυριολεκτικά, από την Ίμβρο και την Τένεδο μέχρι την Πόλη. Αντί να παίζει τον ρόλο του αδικημένου, Νίκου Ξανθόπουλου των παλαιών ταινιών, πρέπει να δείξει στα κέντρα αποφάσεων, κυρίως πέραν του Ατλαντικού, ότι μπορεί και αυτή να ανοίξει την πόρτα του φρενοκομείου αν ζοριστεί πολύ.
Αυτό είναι αποτροπή, όχι τα μεγάλα λόγια που δεν έχουν αντίκρισμα. Η ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων που υποφέρουν είναι αποτροπή, όχι οι παρελάσεις επίδειξης. Μήπως οι Τούρκοι δεν ήξεραν και δεν ξέρουν, ακριβώς, τα προβλήματα των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων;
Δεν υπάρχουν λύσεις λόγω κρίσης; Δεν είναι αλήθεια. Πρωτίστως χρειάζεται πρωτοβουλία. Λύσεις υπάρχουν και συνεργασίες μπορούν να εξασφαλιστούν. Θέληση δεν υπάρχει. Την έφαγε η ψυχραιμία, η επανάπαυση και μια κακώς εννούμενη φιλειρηνική προσέγγιση.
- Τα κείμενα που φιλοξενούνται στη στήλη “Γνώμες, Σχόλια και Παραπολιτικά” της ιστοσελίδας μας, δημοσιεύονται αυτούσια και χωρίς λογοκρισία. Απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων και όχι της ιστοσελίδας.