Τα συλλαλητήρια για το Σκοπιανό και το δίλημμα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής




Γράφει ο  Γιώργος Χατζηθεοφάνους

Διχασμένος και πάλι ελληνικός λαός. Οι μεν υποστηρίζουν τη λύση της σύνθετης ονομασίας με ένα γεωγραφικό επιθετικό προσδιορισμό και υπό την προϋπόθεση της επίλυσης των άλλων ζητημάτων ταυτότητας, γλώσσας κλπ, οι δε, δεν αποδέχονται ονομασία που να εμπεριέχει τον όρο «Μακεδονία».

Οι μεν παίρνουν θέση κατά οι δε υπέρ των συλλαλητηρίων. Και οι μεν και οι δε επικαλούνται το εθνικό συμφέρον. Φυσική και αναμενόμενη εξέλιξη σε μια Χώρα, χωρίς εθνική στρατηγική, χωρίς επίσημα θεσμικά κείμενα, με προσδιορισμένα τα εθνικά συμφέροντα, εκπόνηση ενός σχεδίου και εξασφάλιση της απαραίτητης εσωτερικής νομιμοποίησης, για την προώθηση-υποστήριξή τους στο διεθνές περιβάλλον . Από την στιγμή που τα εθνικά συμφέροντα δεν είναι προσδιορισμένα από τους έχοντες τη σχετική ευθύνη-αρμοδιότητα και δεν έχουν κοινοποιηθεί όπως πρέπει, είναι λογικό ο καθένας να τα προσδιορίζει μόνος του. Αυτός είναι ο λόγος που συχνά ακούμε τους πάντες να επικαλούνται το εθνικό συμφέρον για να υποστηρίξουν τις θέσεις τους και ειδικά τους πολιτικούς για να δικαιολογήσουν πράξεις και συμπεριφορές.

Εικοσιπέντε και πλέον χρόνια μετά την εμφάνιση του προβλήματος δεν έχει εκπονηθεί μια εθνική στρατηγική, αυτό που στο management ονομάζουμε στρατηγικό σχεδιασμό, για την επίλυσή του,  με αποτέλεσμα να τρέχουμε, κατά την προσφιλή μας πρακτική, ασθμαίνοντας, για άλλη μια φορά πίσω από τις εξελίξεις, υποχρεωμένοι να αντιμετωπίσουμε άλλη μια κρίση. Εικοσιπέντε χρόνια μετά, ουσιαστικά, και πάλι στο σημείο μηδέν.

Με απουσία εθνικής στρατηγικής και με ένα ΚΥΣΕΑ ουσιαστικά ανύπαρκτο, μη δυνάμενο να ανταπεξέλθει στο θεσμικό του ρόλο, αυτόν της λήψης αποφάσεων για θέματα εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής, λόγω κακού-ανεπαρκούς θεσμικού πλαισίου, με αποτέλεσμα καμιά αναφορά κι από κανέναν να μη γίνεται σ αυτό ούτε αυτές τις στιγμές,   η εξωτερική πολιτική έχει μετατραπεί σε one man show με τον εκάστοτε Υπουργό των Εξωτερικών στο ρόλο αυτό.

Στο project management υπάρχει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο που λέγεται stakeholder management. Stakeholders είναι όλοι όσοι με κάποιο τρόπο εμπλέκονται στο project, ενδιαφέρονται, επηρεάζουν και επηρεάζονται από αυτό. Πρώτο μέλημα του project manager είναι να εντοπίσει και να καταγράψει όλους τους stakeholders καθώς επίσης να συγκεντρώσει τις απαιτήσεις τους, τις οποίες πρέπει να λάβει υπόψη και να ικανοποιήσει με βάση τους περιορισμούς και τις προϋποθέσεις, που έχουν τεθεί-διαμορφωθεί. Αν δεν συμβεί αυτό είναι πέρα από βέβαιο πως όλοι ή κάποιοι από αυτούς θα ανατρέψουν το σχεδιασμό στην πορεία με τελικό αποτέλεσμα έως και την ακύρωση του project.

Στην προκειμένη περίπτωση στο project που λέγεται επίλυση του προβλήματος της ονομασίας του κράτους των Σκοπίων, stakeholders στο εσωτερικό της Χώρας είναι όλοι πλην αυτών που δεν παίρνουν θέση και παρακολουθούν από μακριά το ζήτημα. Αυτούς λοιπόν, όπως η εκκλησία της Ελλάδας αλλά κι άλλους φορείς (συμπεριλαμβανομένης φυσικά της ομογένειας),  θα έπρεπε να αναζητήσει έγκαιρα ο Υπουργός Εξωτερικών και να ακούσει τις θέσεις τους, να καταγράψει τις απαιτήσεις τους και να τους ενημερώσει για τους περιορισμούς και τις προϋποθέσεις στο βαθμό που δεν τίθεται φυσικά ζήτημα ασφάλειας πληροφοριών στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης και φυσικά να διατηρεί ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας μαζί τους για συνεχή ενημέρωση.

Το πλέον πιθανόν μέσα από αυτήν την διαδικασία, πέρα των άλλων, θα αποφευγόταν τα συλλαλητήρια, οι εικόνες των οποίων στις τηλεοράσεις της γείτονος, θα τροφοδοτήσουν γι άλλη μια φορά τον εθνικισμό, αυτή τη μάστιγα των Βαλκανίων (κι όχι το θρησκευτικό φονταμενταλισμό όπως λανθασμένα κάποιοι πιστεύουν), όπου οι λαοί δεν έμαθαν να ζουν ο ένας δίπλα στον άλλο, και θα απομακρύνουν τη Χώρα από τον πρωταγωνιστικό ρόλο που πρέπει να έχει στα Βαλκάνια, παραχωρώντας ουσιαστικά το ρόλο αυτό στη Βουλγαρία αλλά και στην Τουρκία με ότι αυτό συνεπάγεται. Εάν ο ΥΠΕΞ ακολουθούσε αυτήν την επιλογή τα συλλαλητήρια δεν θα είχαν τίποτα να προσφέρουν πέρα από τη δυνατότητα σε κάποιους να στήσουν και πάλι πολιτικές καριέρες εκμεταλλευόμενοι τα αγνά πατριωτικά αισθήματα των πολιτών.

Την πρακτική του stakeholder management δεν επιβάλουν όμως μόνο τα εργαλεία του σύγχρονου management  αλλά και η ίδια η δημοκρατία.  Η ελιτίστικη άποψη του για τη διαμόρφωση της  εξωτερικής πολιτικής, σύμφωνα με την οποία τα ζητήματα αυτά είναι τόσο σύνθετα και πολύπλοκα που μόνο ικανοί πολιτικοί και διπλωμάτες μπορούν και πρέπει να χειρίζονται, δεν σημαίνει πως ο λαός δεν είναι τελικά αυτός που αποφασίζει (εσωτερική νομιμοποίηση) και στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να είναι κατάλληλα ενημερωμένος και προετοιμασμένος μέσα από έναν στρατηγικό σχεδιασμό.

Αντί αυτών παρακολουθούμε μια απαράδεκτη ανακοίνωση του ΥΠΕΞ προς την εκκλησία της Ελλάδας, στην οποία διακρίνω στοιχεία αλαζονικής συμπεριφοράς, που τροφοδοτεί την ένταση και την αντιπαράθεση όχι μόνο με την εκκλησία αλλά με όλους όσους υποστηρίζουν και επιμένουν σε μια λύση χωρίς το συνθετικό «Μακεδονία» και ετοιμάζονται για δυναμικά συλλαλητήρια τις επόμενες ημέρες και πολύ φοβάμαι πως το project ήδη έχει εκτραπεί. Μακάρι να κάνω λάθος.

  • Γιώργος Χατζηθεοφάνους
  • ΣΣΕ, ΣΕΘΑ, ΝΟΕ/ΑΠΘ, PMP/PMI
  • Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων ΑΠΘ
  • Συγγραφέας του βιβλίου «Εθνική Στρατηγική-Πρόταση για ένα νέο θεσμικό πλαίσιο»

 

 

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: