Δεν μπορεί να αλλάξει τίποτα στην Κύπρο χωρίς την Τουρκία… Ψευδοεκλογές και ψευδαισθήσεις
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Κώστα Βενιζέλου
Δεν μπορεί να αξιολογηθεί το αποτέλεσμα των λεγόμενων εκλογών στα κατεχόμενα στη λογική του άσπρου-μαύρου. Ότι, δηλαδή, με βάση το «εκλογικό» αποτέλεσμα, η νίκη της Δεξιάς σημαίνει πως κέρδισε η Τουρκία, η σκληρή γραμμή στο Κυπριακό.
Εάν, δηλαδή, κέρδιζαν οι άλλες πολιτικές δυνάμεις θα άλλαζε οτιδήποτε στο Κυπριακό, πλην της ρητορικής; Θα ήταν ήττα για την Τουρκία; Διαχρονικά επιβεβαιώνεται πως κουμάντο στα κατεχόμενα κάνει η Τουρκία και όσοι επιλέγονται ως διαχειριστές δεν μπορούν να ξεφύγουν από τις οδηγίες/εντολές της Άγκυρας. Αυτός που πληρώνει τον λογαριασμό, αυτός αποφασίζει και ισχύει τούτο για όλες τις περιπτώσεις.
Την ίδια ώρα είναι σαφές πως οι Τουρκοκύπριοι στη μεγάλη πλειοψηφία τους υποστηρίζουν την εσαεί παρουσία της Τουρκίας (εγγυήσεις και στρατεύματα), ανεξαρτήτως σε ποιο κόμμα ανήκουν ή ψηφίζουν. Συνεπώς, στο μεγάλο ζήτημα, που είναι η παρουσία της Τουρκίας, φαίνεται να υπάρχει σύγκλιση. Υπήρξε πριν τη ψηφοφορία συζήτηση και καταγράφηκαν αντιδράσεις για κινήσεις της Τουρκίας για ισλαμοποίηση των κατεχομένων. Αυτή η αντίδραση πώς καταγράφεται στο «εκλογικό» αποτέλεσμα; Μήπως με την αποχή; Είναι ενδιαφέρον να αναλυθεί.
Ένα αποτέλεσμα «εκλογών» κρίνεται και από πολλούς άλλους παράγοντες. Στα κατεχόμενα τα κόμματα του κατεστημένου είχαν κατηγορηθεί για διαπλοκή, διαφθορά, σκάνδαλα. Δεν φαίνεται πως αυτό τους έχει κοστίσει, ιδιαίτερα του Κόμματος Εθνικής Ενότητας (να μια ομοιότητα με τις ελεύθερες περιοχές, οι διαπλεκόμενοι πολιτικοί/κόμματα δεν έχουν συνήθως κόστος). Το δεύτερο μήνυμα είναι πως όσοι κατά καιρούς προβάλλουν μια άλλη πολιτική, διαφοροποιούνται από την Τουρκία, απέτυχαν. Έχουν κερδίσει την ετικέτα των περιθωριακών.
Είναι προφανές πως όσοι συμμετείχαν στην ψηφοφορία, Τουρκοκύπριοι και έποικοι, έχουν κάνει τις επιλογές τους. Έστειλαν μηνύματα, που δεν μπορεί παρά να αξιολογηθούν, κυρίως οι τάσεις που διαμορφώνονται στο εσωτερικό των κατεχομένων. Ωστόσο, ένα παράνομο καθεστώς υπό την επιτήρηση της κατοχικής δύναμης δεν έχει πολλά περιθώρια ελιγμών και άσκησης αυτόνομα πολιτικής. Τούτο αποδείχθηκε και όταν στην ηγεσία του ήταν λεγόμενοι προοδευτικοί ηγέτες, όπως οι Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και Μουσταφά Ακιντζί. Η είσοδος του κόμματος των εποίκων, που δεν προβλεπόταν, έστω και με μικρό σχετικά ποσοστό, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη ως γεγονός, ούτε και η παρουσία του ανερχόμενου πολιτικού της Δεξιάς Κουτρέτ Οζερσάι. Ο τελευταίος θεωρείται άνθρωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών. Τα δυο αυτά γεγονότα αποτελούν νέα δεδομένα, που επίσης πρέπει να αξιολογηθούν.
Το αποτέλεσμα των ψευδοεκλογών έχει τη σημασία του. Δεν έχει, ωστόσο, μεγάλη σημασία. Αυτό που μπορεί να αναφερθεί είναι πως είναι υποβοηθητικό στη διαχείριση και στις επιλογές του Ερντογάν, που επιχειρεί να παγιώσει νέα τετελεσμένα στα κατεχόμενα.
Υπενθυμίζεται συναφώς ότι η Άγκυρα, στα πλαίσια της αποποίησης των ευθυνών της, ως κατοχικής δύναμης, πολλές φορές επικαλείται «τη βούληση των Τουρκοκυπρίων» για εγγυήσεις και στρατεύματα. Σε αυτό που θα πρέπει να επικεντρωθεί η προσοχή τώρα είναι στα εσωτερικά της Τουρκίας ενόψει και των εκλογών του 2019. Η αντιπολίτευση στη χώρα προβάλλει ακραίες θέσεις αναγκάζοντας τον Ερντογάν είτε να μείνει ο ίδιος ή να γίνει χειρότερος. Ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου παραπέμπει το μοντέλο Κύπρου για τις επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας στην περιοχή, ενώ κατηγορεί τον Ερντογάν για υποχωρητικότητα. Παράλληλα η Πρόεδρος του Καλού Κόμματος, Iyi Parti, Μεράλ Ακσενέρ, ζήτησε δημοψήφισμα για την προσάρτηση των κατεχομένων στην Τουρκία το 2019, ταυτόχρονα με τις προεδρικές εκλογές στην Τουρκία.
- Η απάντηση στις ακραίες εκφάνσεις της τουρκικής πλευράς δεν είναι το σενάριο, που εσχάτως προβάλλεται από διάφορους, για δυο κράτη. Αυτό δεν είναι επιλογή, είναι αυτοχειρία.