Βρε συμπατριώτες, ένας Κύπριος να επισημοποιήσει την διάλεκτο μας! Εννά σβήσει τζιαι εννά βουρούμεν!




Του Νίκου Αντωνιάδη* – Νέα Υόρκη

Η Κυπριακή διάλεκτος (Κυπριακή Ελληνική ή Κυπριακά) είναι η διάλεκτος της Ελληνικής γλώσσας που χρησιμοποιείται από περίπου επτακόσιες χιλιάδες Ελληνοκυπρίους στην Κύπρο και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνοκυπρίους της διασποράς. Σχεδόν ποτέ δεν χρησιμοποιείται ως επίσημος γραπτός λόγος, αλλά είναι η κοινή ομιλουμένη των περισσοτέρων Ελληνοκυπρίων.

Είναι επίσης η πρώτη γλώσσα πιο ηλικιωμένων Τουρκοκυπρίων από χωριά όπως η Λουρουτζίνα και από την περιοχή της Τυλληρίας. Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι Τουρκοκύπριοι μιλούν τα Ελληνικά με Κυπριακή Διάλεκτο ως δεύτερη γλώσσα.

Σε επίσημο περιβάλλον θεωρείται πιο αποδεκτή η χρήση της Κοινής Νέας Ελληνικής (όπως στα σχολεία, στο κοινοβούλιο, στα μέσα ενημέρωσης, κ.ο.κ.) και σύμφωνα με το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας επίσημες γλώσσες είναι η Ελληνική και η Τουρκική. Η έντονη επίδραση της Κοινής Νέας Ελληνικής διαμέσου των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, της Εκπαίδευσης, του τύπου και της λογοτεχνίας, έχει ως αποτέλεσμα να υποχωρεί σταδιακά η διάλεκτος έναντι της επίσημης Ελληνικής ή/και να απλοποιείται, γεγονός που παρατηρείται και στις υπόλοιπες διαλέκτους της Ελληνικής Γλώσσας.

Στη νεότερη εποχή σημαντικοί ποιητές όπως ο Βασίλης Μιχαηλίδης (1849-1917) και ο Δημήτρης Λιπέρτης (1866-1937) και ακόμα νεότεροι όπως ο Παύλος Λιασίδης (1901-1985) χρησιμοποιούν τη διάλεκτο σε γραπτή μορφή. Πολλοί άλλοι λογοτέχνες, συνήθως ποιητές αλλά και πεζογράφοι, χρησιμοποιούν ακόμα την Κυπριακή διάλεκτο. Υπάρχει επίσης πληθώρα κυπριακών τραγουδιών (παραδοσιακά, δημοτικά και σύγχρονα), αλλά και σκετς, θεατρικά και τηλεοπτικές σειρές που χρησιμοποιούν τη διάλεκτο.

Ήντα που λαλώ τζιαι εγώ ο γέριμος; Γιατί κάθομαι τζιαι αγχώνουμε για τον Μιχαηλίδη, τον Λιπέρτη, τον Λιασίδη τζιαι τόσους άλλους;

Αγχώνομαι γιατί νιώθω την ταυτότητα μου να σβήνει. Στεναχωριέμαι γιατί στη σύγχρονη εποχή, η Κυπριακή διάλεκτος αποτελεί τη μεγαλύτερη ελληνική διάλεκτο αλλά στην εποχή των εγγονιών μου θα αποτελεί “κωμωδία” σε PlayStation την ίδια ώρα που το Χάρβαρντ θα συνεχίσει να διδάσκει Αρχαία Ελληνικά. Θυμώνω και διερωτώμαι: Γιατί τόσα χρόνια, κανένας, μα κανένας, μα κανένας δεν βρέθηκε να κάνει μια πρόταση στη βουλή και να την εντάξει ως επίσημη γλώσσα της Κυπριακής Δημοκρατίας;

Συνειδητοποιούμε πως σε μια πιθανή πιθανή απομάκρυνση των εγγυητών (μακάρι), σε μια πιθανή λύση (όποια κι αν είναι αυτή η λύση) η Κυπριακή διάλεκτος δεν υπάρχει πουθενά για να προστατευτεί; Συνειδοτοποιούμε πως η γλώσσα του κάθε λαού είναι η καρδιά του, η περηφάνια του, ειδικά όταν αυτός ο λαός μπορεί να περηφανευτεί πως αποτελεί την μεγαλύτερη ελληνική διάλεκτο;

Μάλλον όχι, δεν καταλάβουμε Χριστό! Γιατί όπως λέει και μια κρητική ματινάδα:

Ποτέ μια δυνατή καρδιά στον πόνο δεν λυγίζει, ακόμα και αν πληγωθεί κατέχει να ελπίζει!

Και αν για τους εορτασμούς στα σχολεία, σε σχέση με το ενωτικό δημοψήφισμα τα κάναμε/τε μαντάρα, τουλάχιστον ας κάνουμε αυτό σωστά.

Τζιαι ούλλοι μαζί!

Βιβλιογραφία:
1) Μοσχονάς, Σπύρος Α. (Μάϊος 2002). [ΕΔΩ «Κοινή γλώσσα και διάλεκτος.Το ζήτηµα της “γλωσσικής διµορφίας” στην Κύπρο»]. Νέα Εστία, τόµος 151ος, τεύχος 1745 (Μάιος 2002), 898-928. Ανακτήθηκε στις 17/12/2016 τόµος 151ος, τεύχος 1745 (Μάιος 2002), 898-928. Ανακτήθηκε στις 17/12/2016.

2) Σημαντικές πληροφορίες για όποιον πολιτικό ενδιαφέρεται να πράξει κάτι τέτοιο, μπορεί να αντλήσει πατώντας τον σύνδεσμο: ΕΔΩ

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: