Θα υπάρχει Κύπρος και μετά τις προεδρικές εκλογές του 2018; Ποιος θα διαχειριστεί το Κυπριακό;
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ο Ρούμπιν εκθέτει και εγκαλεί τον Πρόεδρο Μπάιντεν: Γιατί επιβραβεύεις τους εχθρούς μας και αγνοείς τους συμμάχους μας; Γιατί καλείς τον Ερντογάν και όχι τον Νίκο Χριστοδουλίδη;
«Γλυκομίλητος»… ξαφνικά σήμερα ο Ερντογάν για την επίσκεψη Μητσοτάκη στην Τουρκία: «Σημαντικό στάδιο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις»
ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΑΥΡΙΔΗ
Παρά τις έντονες διαφωνίες, όποιο νάναι το αποτέλεσμα στις προεδρικές, ο νέος Πρόεδρος θα διαχειριστεί και το Κυπριακό. Ωστόσο, μερικούς μήνες πριν τις εκλογές, διαμορφώνεται ένα ασυγχώρητο σενάριο του 2004. Δυστυχώς, στις δύο περιπτώσεις (2004 ενόψει δημοψηφίσματος και τώρα ενόψει προεδρικών), το πρόσκαιρο πολιτικό κέρδος επικρατεί θυσιάζοντας κάτι πολύ σοβαρό.
Από το 1974 και για δεκαετίες, επικράτησε η κοινή θέση των Κυβερνήσεων Κύπρου-Ελλάδας ότι η Τουρκία απώλεσε το όποιο επεμβατικό δικαίωμα, όπως τεκμηριώνεται σε πρόσφατο έγγραφο του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών: Η Τουρκία συστηματικά παραβιάζει με την εισβολή και συνεχιζόμενη κατοχή με παρουσία τουρκικών στρατευμάτων τις Συνθήκες του 1960, περιλαμβανομένης της Συνθήκης Εγγυήσεως που η Τουρκία επικαλέστηκε για να επέμβει. Λόγω της ωμής παραβίασης των Συνθηκών από την Τουρκία, η ίδια απώλεσε τυχόν εγγυητικό δικαίωμα («έχει καταργηθεί ντε φάκτο»). Την θέση που επανέλαβε ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών υιοθετούν ουσιαστικά τα πλείστα κόμματα (ΑΚΕΛ, ΕΔΕΚ, ΔΗΚΟ κ.ά.) και ο Κύπριος Υπ. Εξωτερικών.
Το 2004 ενόψει του δημοψηφίσματος στο Σχέδιο Ανάν, προηγήθηκε έντονη αντιπαράθεση με πρωτοστάτη υπέρ του Σχεδίου -πριν και μετά την συντριπτική απόρριψη του, ζητώντας επαναφορά του- το Νίκο Αναστασιάδη και δεύτερο ρόλο στον Αβέρωφ Νεοφύτου. Το Σχέδιο απέδιδε επεμβατικό δικαίωμα στην Τουρκία και η Κύπρος θα ήταν όμηρος της Τουρκίας, όπως ανέφερε τις προάλλες ο σημερινός διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης.
Η απόδοση επεμβατικού δικαιώματος στην Τουρκία εύλογα τρόμαζε τους Ελληνοκύπριους. Τότε ήταν που οι προωθητές του Σχεδίου Ανάν «ανακάλυψαν» ότι η Τουρκία είχε μονομερές επεμβατικό/εγγυητικό δικαίωμα σε όλη την Κύπρο και πλέον επιχειρηματολογούσαν ότι το Σχέδιο δεν χειροτέρευε την κατάσταση αλλά την διατηρούσε ως είχε. Εν ολίγοις, Αναστασιάδης-Αβ. Νεοφύτου επέμεναν ότι η Τουρκία είχε «μονομερές εγγυητικό δικαίωμα» στην Κύπρο, παρά την ωμή παραβίαση της Συμφωνίας Εγγυήσεως του 1960 και επομένως όσοι απέρριπταν το Σχ. Ανάν, θα έπρεπε να το ξανασκεφτούν διότι η Τουρκία είχε επεμβατικό δικαίωμα είτε το απέρριπταν είτε όχι!!!
Τότε, επιχείρησα με παρεμβάσεις μου να πείσω ότι αυτή η επικοινωνιακή «ανακάλυψη» για πλασάρισμα του Σχεδίου Ανάν, ήταν φοβερό λάθος που θα ετύγχανε εκμετάλλευσης από την Τουρκία την επομένη της απόρριψης του Σχεδίου Ανάν. Δυστυχώς έτσι έγινε. Έκτοτε η Τουρκία επιμένει για επεμβατικό δικαίωμα στην Κύπρο και στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Η επιδίωξη για ένα πρόσκαιρο επικοινωνιακό κέρδος, τελικά επέφερε σοβαρή ζημιά. Άλλο να διαπραγματεύεσαι για επίσημη κατάργηση του συστήματος εγγυήσεων -με δεδομένο ότι τυχόν εγγυητικό δικαίωμα της Τουρκίας έχει καταργηθεί- και άλλο να διαπραγματεύεσαι αναγνωρίζοντας στην Τουρκία σήμερα μονομερές εγγυητικό δικαίωμα.
Στο ερώτημα σήμερα, αν συνεχίζουν οι δύο τους να αναγνωρίζουν εγγυητικό δικαίωμα στην Τουρκία, σιωπούν, αλλά η Τουρκία δεν σιωπά. Κατανοώ τις έντονες διαφωνίες αλλά δεν κατανοώ την έλλειψη σοβαρότητας πολιτικών ηγετών που διαχειρίζονται το Κυπριακό, με δεδομένο ότι η δική τους πολιτική δοκιμάστηκε και απέτυχε.
Δυστυχώς, όπως αναγνώρισαν στην Τουρκία επεμβατικό δικαίωμα το 2004 και το βρίσκουμε μπροστά μας έκτοτε -παρά την σιωπή τους-, πάλιν χάριν πρόσκαιρου επικοινωνιακού τεχνάσματος και σκοπιμοτήτων επιδιώκουν να φορτώσουν στον Κυπριακό Ελληνισμό όλες τις δικές του υποχωρήσεις, ώστε τον Φεβρουάριο, όποιος είναι Πρόεδρος να είναι δεσμευμένος. Το θέμα λοιπόν δεν είναι οι θεμιτές διαφωνίες, αλλά κάτι πολύ σοβαρότερο.
- Ο Κώστας Μαυρίδης είναι Ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ (S&D) – [email protected]
