Δεν υπάρχει σωτηρία: Καταπιάνεται με την πιο σοβαρή πτυχή του Κυπριακού γενικά και αόριστα
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Δένδιας για Τουρκία: Όσο διατηρεί στο τραπέζι το casus belli, οφείλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι για παν ενδεχόμενο * Αδιαπέραστος ο Ελληνικός Εναέριος Χώρος …
Οι «τροχονόμοι» της χούντας που πούλησαν την Κύπρο: Δεν δικάστηκαν ποτέ για την προδοσία κατά της Μεγαλονήσου, ο Καραμανλής δεν ήθελε να εκθέσει τους Δυτικούς συμμάχους
Του Πανίκου Παναγιώτου
Πότε θα τελειώσει αυτή η ιστορία των λεγόμενων «χαμένων ευκαιριών» στο Κυπριακό και πόσο «χαμένες» ήταν τελικά; Από την εποχή του Ευάγγελου Αβέρωφ έως τις τωρινές ημέρες αναδεικνύεται η εν λόγω θεωρία, αλλά πάντα με μισές αλήθειες.
Αν η διάσκεψη στο Κραν Μοντανά ήταν όντως μια «ιστορική ευκαιρία» για λύση, τότε γιατί χάθηκε; Και αν πράγματι «τα μέρη έφτασαν κοντά στο να καταλήξουν σε στρατηγική κατανόηση όσον αφορά την ασφάλεια και τις εγγυήσεις, καθώς και σε όλα τα υπόλοιπα εκκρεμή βασικά στοιχεία μιας συνολικής διευθέτησης», όπως ισχυρίζεται ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών στην έκθεσή του, τότε ποιος ευθύνεται που τινάχτηκαν όλα στον αέρα; Γιατί τους βάζει όλους στο ίδιο τσουβάλι -θύτες και θύματα- και σημειώνει γενικά ότι δεν υπήρξε «πολιτική βούληση» από τα μέρη; Και πώς μπόρεσε να δει ότι οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις μετέβησαν στην Ελβετία «δεσμευμένες», όπως αναφέρει, «να αναζητήσουν αμοιβαίες αποδεκτές λύσεις»;
Το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν θα πρέπει να του ζητήσει με βάση ποια στοιχεία στηρίζει αυτό το πολύ σοβαρό επιχείρημά του; Δηλαδή, είχε διαπιστώσει ότι η Τουρκία αποφάσισε να αφήσει την Κύπρο να γίνει «κανονικό κράτος» χωρίς τουρκικά στρατεύματα, εγγυήσεις, δικαιώματα μονομερούς επέμβασης ή διαπίστωσε ότι η Κύπρος και η Ελλάδα ήταν έτοιμες να αποδεχτούν και «ολίγον τουρκικό στρατό» και «ολίγες εγγυήσεις» και «ολίγη κατοχή»;
Σύμφωνα με τα όσα γράφει, ένα απ’ αυτά τα δυο θα είχε συμβεί ή ο ίδιος έτσι κατάλαβε. Αλλά, δεν μπορεί ένας Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ να καταπιάνεται με την πιο σοβαρή πτυχή του Κυπριακού γενικά και αόριστα, χωρίς συγκεκριμένα στοιχεία. Γιατί δεν λέει τα πράγματα με το όνομά τους ώστε να μάθουμε επιτέλους ποιοι λένε αλήθειες και ποιοι ψέματα; Και γιατί ο κ. Γκουτέρες υποδύεται τον Πόντιο Πιλάτο και δεν αναφέρει πουθενά ποιες θα πρέπει να είναι οι βασικές παράμετροι της λύσης του Κυπριακού, αφού είναι ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών;
Να του θυμίσουμε ότι στον Καταστατικό Χάρτη του Οργανισμού που εκπροσωπεί τονίζεται ότι «όλα τα μέλη στις διεθνείς τους σχέσεις θα απέχουν από την απειλή ή τη χρήση βίας, που εκδηλώνεται εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους είτε με οποιαδήποτε άλλη ενέργεια ασυμβίβαστη προς τους Σκοπούς των Ηνωμένων Εθνών».
Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη τα πιο πάνω ερωτήματα που προκύπτουν μέσα από την έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ, τις παρατηρήσεις και τα συμπεράσματά
του, το μεγάλο ερώτημα που τίθεται δεν αφορά μόνο τα όσα έγιναν, αλλά και τα όσα έπονται. Ο κ. Γκουτέρες σημειώνει ότι «στο μέλλον, θα πρέπει να επιτευχθεί συμφωνία σε στρατηγικό επίπεδο για τα βασικά εκκρεμή ζητήματα τα οποία θα αποτελέσουν τη βάση για τη συνολική διευθέτηση» και ότι «χάρη στις ακούραστες και αποφασιστικές προσπάθειες των ηγετών και των ομάδων τους και την ακλόνητη υποστήριξη που παρείχε η διεθνής κοινότητα, υπάρχει πρακτικά η ουσία μιας συνολικής διευθέτησης του κυπριακού προβλήματος». Άρα, κάποια στιγμή -μάλλον μετά τις προεδρικές εκλογές στην Κύπρο το Φεβρουάριο- τα Ηνωμένα Έθνη και ο διεθνής παράγοντας θα επιδιώξουν να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις από το σημείο που έχουν σταματήσει και με τελικό στόχο να συγκληθεί μια νέα διάσκεψη.
Δυο αντιλήψεις- δυο «στρατόπεδα»
Μετά από 43 χρόνια τουρκικής κατοχής -με ό,τι συμπεριλαμβάνει αυτή η μακρά περίοδος αδικίας και συνάμα αποτυχημένων συνομιλιών και συνεχών υποχωρήσεων από την ελληνοκυπριακή πλευρά- είναι πλέον ηλίου φαεινότερο ποια είναι η ωμή πραγματικότητα σε σχέση με τις θέσεις του κάθε κόμματος και του κάθε υποψηφίου για την Προεδρία, αλλά και σε σχέση με τις θέσεις της πλειοψηφίας του Κυπριακού Ελληνισμού από τη μια και την πάγια στρατηγική της Τουρκίας από την άλλη. Δεν μπορεί πια να συνεχίζεται για άλλα τόσα χρόνια το ίδιο «παραμύθι». Μπορεί στο Κραν Μοντανά να χάθηκε μια «ιστορική ευκαιρία», σύμφωνα με τον κ. Γκουτέρες, αλλά την ίδια στιγμή αποδείχτηκε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ανάμεσα στον πολιτικό κόσμο και στους πολίτες της Κύπρου υπάρχουν δυο αντιλήψεις και δυο «στρατόπεδα», που, αργά ή γρήγορα είναι πολύ πιθανό να «ξανασυγκρουστούν» σε ένα νέο δημοψήφισμα.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του ενός στρατοπέδου, παρά να μονιμοποιηθεί η σημερινή κατάσταση και η διχοτόμηση, με πλήρη τουρκοποίηση των κατεχομένων και επειδή δεν έχουμε τη δυνατότητα να ανατρέψουμε στρατιωτικά τα τετελεσμένα της τουρκικής κατοχής, η ελληνοκυπριακή πλευρά θα πρέπει να προχωρήσει σε «λύση με εκπτώσεις». Δηλαδή, να δημιουργηθεί ένα συνεταιρικό κράτος Ελληνοκυπρίων-Τουρκοκυπρίων, με εκ περιτροπής Προεδρία, με ίσες εξουσίες, με παραμονή ενός μικρού αριθμού τουρκικών και ελληνικών στρατευμάτων, με νομιμοποίηση όλων των εποίκων, με εφαρμογή των τεσσάρων βασικών ελευθεριών της ΕΕ και για τους Τούρκους υπηκόους, με αποδοχή δικαιωμάτων στους χρήστες-κλέφτες των σπιτιών και περιουσιών μας κλπ, κλπ. Επίσης, σύμφωνα με τη «λογική» αυτής της πλευράς, όσα αρνητικά και να έχει η μορφή της λύσης, μέσα από την ΕΕ όλα θα πάρουν το δρόμο τους και η Κύπρος θα γίνει πρότυπο ειρηνικής συνύπαρξης, αφού και οι αγωγοί φυσικού αερίου θα περνάνε από την κυπριακή ΑΟΖ στην Τουρκία και θα καταλήγουν στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του άλλου στρατοπέδου, τέτοιου είδους «εκπτώσεις» θα είναι καταστροφικές, θα οδηγήσουν στην τουρκοποίηση ολόκληρης της Κύπρου και ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί η ενίσχυση της κρατικής οντότητας και των θεσμών της Κυπριακής Δημοκρατίας, με στόχο ένα λειτουργικό, δημοκρατικό και βιώσιμο κράτος, όπου η Τουρκία δεν θα έχει καμία στρατιωτική παρουσία στο νησί και κανένα επεμβατικό ρόλο. Επίσης, σύμφωνα με τη «λογική» αυτής της πλευράς, αν γίνει αποδοχή του βέτο για κάθε σχεδόν απόφαση της εκτελεστικής, νομοθετικής και δικαστικής εξουσίας και αν το κράτος δεν στηθεί σε γερά θεμέλια, τότε θα είναι θέμα χρόνου η κατάρρευσή του και καμία ΕΕ και κανένας διεθνής οργανισμός δεν θα είναι σε θέση να διασφαλίσει την εφαρμογή της λύσης και την ενότητα της χώρας, με αποτέλεσμα η Τουρκία να ολοκληρώσει τα πάγια επεκτατικά σχέδιά της στο νησί.
Εκλογές και δημοψήφισμα
Με βάση λοιπόν τις δυο προαναφερθείσες διαφορετικές «σχολές σκέψης» και επειδή την Κύπρο δεν μπορούμε να τη δέσουμε με σχοινί και να τη μεταφέρουμε σε άλλες μακρινές θάλασσες, αλλά θα παραμείνει για πάντα δίπλα στην Τουρκία, οι επιλογές αναγκαστικά είναι δυο: είτε αντιστεκόμαστε (Λευκωσία και Αθήνα) με κάθε ειρηνικό μέσο για να μην αφήσουμε τον κατακτητή σε χλωρό κλαρί και με βασικό στόχο την αποτίναξη της τουρκικής κατοχής και την ουσιαστική επανένωση της Κύπρου, με όποιες επιπτώσεις -στον τόπο και το χρόνο- θα έχει αυτή η επιλογή, είτε αποδεχόμαστε ένα σκληρό συμβιβασμό, όπως υποστηρίζει η λεγόμενη «ρεαλιστική σχολή», αναλαμβάνοντας βέβαια τεράστιο ρίσκο. Μέσα απ’ όλα αυτά τα διλήμματα και ενόψει των επικείμενων εκλογών πηγάζει μια βασική υποχρέωση των υποψηφίων για την Προεδρία της Κύπρου: να μιλήσουν σταράτα στον κόσμο ποιες από τις δυο επιλογές στηρίζουν.
Αν, για παράδειγμα, θεωρούν ότι η συγκεκριμένη μορφή λύσης (για την οποία ο Αντόνιο Γκουτέρες αναφέρει ότι έχουν συμφωνηθεί τα περισσότερα και τα σημαντικότερα και βρίσκεται στο «τελευταίο μίλι» πριν την υπογραφή της) δεν πρόκειται να εγκριθεί από την πλειοψηφία του Κυπριακού λαού, έχουν ηθική και εθνική υποχρέωση να το πουν τώρα. Να πουν αυτά που πιστεύουν και όχι αυτά που θέλουν να ακούσουν οι πολίτες. Άλλωστε, οι πολίτες προβληματίζονται και αποφασίζουν όταν ακούν πειστικά επιχειρήματα και όχι κάποιοι υποψήφιοι να τους κοροϊδέψουν προεκλογικά με «πατριωτικές δεσμεύσεις» και στη συνέχεια -αν βρεθούν στο Προεδρικό- να αλλάξουν πρόσωπο και κατεύθυνση.
Αν το 2004 η συντριπτική πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων καταψήφισε το σχέδιο Ανάν δεν είναι επειδή το ζήτησε ο Τάσος Παπαδόπουλος, όπως λένε αρκετοί, αλλά επειδή ήταν μια πρόταση λύσης που δεν θα μπορούσε να εφαρμοστεί και ήταν άκρως επικίνδυνη για την ασφάλεια και το μέλλον του τόπου. Η ίδια άποψη παρουσιάζεται και σήμερα. Όπως λένε, εάν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποιοσδήποτε Πρόεδρος, υποστηρίξει σθεναρά ένα σχέδιο λύσης-μια συμφωνία, τότε θα περάσει στο δημοψήφισμα.
Οι προεδρικές εκλογές θα είναι και δημοψήφισμα
Οι επικείμενες εκλογές θα πρέπει να είναι ταυτόχρονα και δημοψήφισμα για την πορεία που θα πρέπει να ακολουθηθεί στο Κυπριακό και για τη μορφή της λύσης. Το θέμα δεν είναι ποιοι υποψήφιοι θα έχουν «σωστές» ή «λανθασμένες» θέσεις, αλλά ποιοι θα εμφανιστούν ειλικρινείς απέναντι στους εαυτούς τους και στους πολίτες. Να έχουν την τόλμη, το θάρρος και την «πολιτική βούληση», που ψάχνει και ο ΓΓ του ΟΗΕ, να πουν ξεκάθαρα στον κόσμο ποια από τις δυο επιλογές θα ακολουθήσουν αν εκλεγούν στην Προεδρία.
Ειδικά στον δεύτερο γύρο των εκλογών θα είναι προτιμότερο ο ένας υποψήφιος να έχει την «πολιτική μαγκιά» και την αξιοπρέπεια να πει με ειλικρίνεια ότι είναι έτοιμος να αποδεχτεί και να ολοκληρώσει αυτή τη λύση (με εκ περιτροπής Προεδρία, με ίσες εξουσίες, με δικαιώματα των Τούρκων πολιτών, με παραμονή μικρού αριθμού στρατευμάτων, με εγγυήσεις, με επιστροφή ενδεχομένως της μισής Μόρφου, με δικαιώματα στους χρήστες κ.λπ., κ.λπ.) και ο άλλος υποψήφιος να έχει εξίσου την «πολιτική μαγκιά» και την αξιοπρέπεια να πει με ειλικρίνεια στον κόσμο ότι δεν συμφωνεί με τα συμπεράσματα του ΓΓ του ΟΗΕ, ότι δεν αποδέχεται τίποτα απ’ όλα αυτά και ότι «νέα στρατηγική» δεν σημαίνει «παλιές συνταγές», αλλά σημαίνει ανατροπή σε όλα και στη μεθοδολογία των διαπραγματεύσεων και στη μορφή της λύσης και στο περιεχόμενό της και στους στόχους και στον τρόπο αντιμετώπισης της τουρκοκυπριακής ηγεσίας όσον συνεχίζει να ταυτίζεται απόλυτα με τις τουρκικές επιδιώξεις, με ό,τι αυτό θα συνεπάγεται σε μια «νέα κατάσταση πραγμάτων».
Μόνο έτσι οι πολίτες θα νιώσουν σιγουριά τι θα ψηφίσουν, μα προπάντων τι θα τους περιμένει, γιατί για 43 χρόνια οι περισσότεροι υποψήφιοι εμφανίζονται «μασκαρεμένοι» και για 43 χρόνια η σημαία της ντροπής στον Πενταδάκτυλο μας προκαλεί όλο και περισσότερο θυμό για πολλούς δικούς μας και ξένους που βλέπουν χαμένες και τελευταίες ευκαιρίες στο Κυπριακό, χωρίς να ξέρουμε γιατί.
