Ενστάσεις Λευκωσίας για τη Συνθήκη Εφαρμογής και τον ρόλο Τουρκίας
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η κατοχική δύναμη δεν μπορεί να είναι και εγγυητής της εφαρμογής της λύσης του Κυπριακού, διαμηνύει η Κυβέρνηση προς τον Έσπεν Μπαρθ Άιντε, μέσα από τις παρατηρήσεις της επί του εγγράφου του ειδικού συμβούλου του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ.
Όπως από την πρώτη στιγμή είχε επισημάνει ο «Φιλελεύθερος», ένα από τα σημεία στο έγγραφο Άιντε που κρίθηκε προβληματικό ήταν η Συνθήκη Εφαρμογής της λύσης. Οι χθεσινές εξελίξεις και οι κινήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς ήρθαν να επιβεβαιώσουν πλήρως τον «Φ», παρά την έντονη προσπάθεια που είχε καταβληθεί από συγκεκριμένους κύκλους.
Σύμφωνα με πληροφορίες του “Φιλελεύθερου” από πηγές που γνωρίζουν τα τεκταινόμενα στις διαπραγματεύσεις, οι παρατηρήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς επί του εγγράφου Άιντε ήταν αρκετές, πιο συγκεκριμένα ανέρχονται σε διψήφιο αριθμό.
Πληροφορίες έφεραν την ελληνοκυπριακή πλευρά να παρέδιδε χθες βράδυ το κείμενο με τις παρατηρήσεις της επί του εγγράφου Άιντε.
Φαίνεται πως ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δεν πάτησε τελικά τη νάρκη που πήγε να βάλει ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε σ’ ό,τι αφορά τη Συνθήκη Εφαρμογής της λύσης. Μια συνθήκη η οποία, σύμφωνα με το κείμενο, θα την υπογράψουν οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις –Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία– και η Ενωμένη Κύπρος.
Αυτό που επισημαίνεται στην απάντηση της ελληνοκυπριακής πλευράς είναι πως «η κατοχική δύναμη (δηλαδή η Τουρκία) δεν μπορεί να αποτελέσει εγγυήτρια της εφαρμογής της λύσης».
Τοποθέτηση που εμφανώς δείχνει μια προδιάθεση από μέρους του Προέδρου Αναστασιάδη να αποτρέψει τη διατήρηση τέτοιων προνομίων στην Τουρκία, που στο τέλος θα εγείρουν ανησυχίες ανάμεσα στους Ελληνοκύπριους.
Η αναφορά στο έγγραφο ότι τη Συνθήκη Εφαρμογής της λύσης θα την υπογράψουν οι τρεις εγγυήτριες μαζί με την Ενωμένη Κύπρο εγείρει και πρόσθετους προβληματισμούς. Η απουσία αναφοράς σε Κυπριακή Δημοκρατία δημιουργεί κινδύνους παρθενογένεσης.
Στην απάντηση της Λευκωσίας σημειώνεται ακόμα πως η κατοχική δύναμη δεν μπορεί να είναι εγγυήτρια της συνταγματικής τάξης. Ως γνωστόν, στο έγγραφό του είχε καταγράψει τέσσερις πυλώνες ασφάλειας: Συνταγματική, Εσωτερική, Εξωτερική και Συνθήκη Εφαρμογής της λύσης.
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες η ελληνοκυπριακή πλευρά ζητά όπως οι παρατηρήσεις καταγραφούν στο έγγραφο. Μια άλλη παρατήρηση που σημειώνεται από την ελληνοκυπριακή πλευρά είναι το τι θα γίνουν οι υφιστάμενες συνθήκες. Κι αυτό γιατί στο έγγραφο Άιντε υπάρχει αναφορά για κατάργηση των υφιστάμενων συνθηκών.
Ο Κύπριος Πρόεδρος προτιμά τη χρήση του όρου αντικατάσταση. Κι αυτό γιατί με την κατάργηση των υφιστάμενων Συνθηκών ουσιαστικά παραπέμπουν σε παρθενογένεση, ενώ αντίθετα αντικατάσταση διασφαλίζει και αυτό που διαχρονικά απαιτεί η ελληνοκυπριακή πλευρά, τη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ακόμα η ελληνοκυπριακή πλευρά ζητά διευκρινίσεις επί διαδικαστικών ζητημάτων όπως είναι συζήτηση των άλλων θεμάτων.
Γιατί δεν φαίνεται να είναι ξεκάθαρο εάν η διαπραγμάτευση θα διεξαχθεί σε δύο παράλληλες και χωριστές διαδικασίες ή εάν θα πάμε σε μιαν εφ’ όλης της ύλης διαπραγμάτευση όπως το επιθυμεί η τουρκική πλευρά. Προκειμένου να επιδιώξει ένα πάρε δώσε επί όλων των θεμάτων.
Θα ζητηθούν διευκρινίσεις
Η ελληνοκυπριακή πλευρά φαίνεται πως δεν είναι ικανοποιημένη από τις εξηγήσεις που της έχουν δοθεί σ’ ό,τι αφορά την προέλευση του πυλώνα
«Συνθήκη Εφαρμογής της λύσης» που εγείρει αρκετούς προβληματισμούς στη Λευκωσία. Κάποιες πληροφορίες φέρουν τον Άιντε να επεδίωξε την εισαγωγή του πυλώνα αυτού με ό,τι άλλο αναφέρεται στο έγγραφο, εξασφαλίζοντας τη συνεργασία των Βρετανών για να καταγραφεί. Άλλες πληροφορίες υποστηρίζουν πως αυτό προέκυψε από τον ίδιο τον κ. Άιντε και όχι από τους Βρετανούς.
Κάτι που εάν ισχύει δημιουργεί θέμα για τον Νορβηγό διπλωμάτη λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ίδιος είχε διαβεβαιώσει τους πάντες ότι δεν προτίθεται να βάλει δικές του ιδέες, απόψεις ή θέσεις. Γι’ αυτό και θα ζητηθούν πιο ξεκάθαρες απαντήσεις επί του θέματος αυτού.
Ο στρατός μετά τη λύση
Επίμαχο σημείο και το τι θα γίνει με τον κατοχικό στρατό μετά τη λύση. Φαίνεται πως στο έγγραφό του ο κ. Άιντε δεν αναφέρθηκε σε αποχώρηση του κατοχικού στρατού, αλλά κάνει λόγο για προσαρμογή του τουρκικού στρατού. Αυτό φαίνεται να έχει σχέση με το άγημα που αναφέρεται και από συγκεκριμένο πολιτικό αρχηγό.
Επιδίωξη της Λευκωσίας είναι να διαγραφεί η συγκεκριμένη αναφορά καθώς αφήνει να αιωρείται η πιθανότητα αποδοχής παραμονής αριθμού στρατευμάτων μετά τη λύση. Και ως γνωστόν, η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν έχει αποδεχθεί τη μόνιμη παρουσία ξένων στρατευμάτων στο νησί.