Το Πανεπιστήμιο Αθηνών ανοίγει τα 14 Μουσεία του στο ευρύ κοινό: Μία μεγάλη ιστορία




Η παρέα ήταν διεθνής, από Έλληνες και ξένους φοιτητές από τα προγράμματα Erasmus, περπατούσε ανέμελα, χωρίς κάποιο προορισμό, στη βόρεια πλευρά της Ακρόπολης. Λίγα μέτρα πάνω από τους Αέρηδες στην Πλάκα, βρέθηκε μπροστά σε ένα λιτό αλλά ιδιαίτερα καλαίσθητο και προσεγμένο κτήριο. Αμέσως τους προξένησε το ενδιαφέρον. Ποιος να μένει σε αυτήν την κατοικία; Θα ανήκει σε κάποια παλαιά αθηναϊκή οικογένεια αναρωτήθηκαν, καθώς έβγαζαν σέλφι φωτογραφίες με φόντο το κτήριο.

Ένας κύριος που έκανε την βόλτα του και άκουσε την συζήτηση τους, μπήκε και αυτός στην παρέα τους. «Βρίσκεστε μπροστά στο ιστορικό κτήριο της οικίας Κλεάνθους, γνωστότερης ως το «Παλιό Πανεπιστήμιο», που στεγάζεται το Μουσείο Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών», τους αναφέρει, λέγοντας του ότι γεννήθηκε και πέρασε τα πρώτα παιδικά του χρόνια σε αυτή την υπέροχη γειτονία της Αθήνας, για να επιστρέψει ξανά σε αυτή μόλις ένα χρόνο πριν μετά έξι και πλέον δεκαετίες παραμονής στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.

Η παρέα έδειξε ενδιαφέρον και «περικύκλωσε» τον συνταξιούχο πλέον επαναπατρισμένο κάτοικο της γειτονίας των Θεών. «Στο κτήριο αυτό φιλοξενήθηκε το πρώτο Πανεπιστήμιο του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους τα τέσσερα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του (1837-1841) και αποτελεί ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα δείγματα προ-οθωνικής αρχιτεκτονικής της Αθήνας. Στις 3 Μαΐου του 1837 έγιναν τα εγκαίνια του Πανεπιστημίου με τη λειτουργία τεσσάρων σχολών: Θεολογίας, Νομικής, Ιατρικής και Φιλοσοφικής, με 52 φοιτητές και 27 Έλληνες καθηγητές, που προέρχονταν κυρίως από γαλλικά και γερμανικά πανεπιστήμια, καθώς και έξι Βαυαρούς. Τα μαθήματα παρακολουθούσαν και 75 εγγεγραμμένοι ακροατές, κυρίως δημόσιοι υπάλληλοι. Μεταξύ των ακροατών ήταν και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης».

Τους είχε δώσει κίνητρο και αμέσως αποφάσισαν να περιηγηθούν οι ίδιοι στη μακρόχρονη ιστορία του Πανεπιστημίου, και επισκέφθηκαν αμέσως το Μουσείο.

Περιηγήθηκαν έτσι στην ιστορία του Πανεπιστημίου, μέσα από σπάνια βιβλία και εκδόσεις, συγγράμματα καθηγητών, προσωπογραφίες καθηγητών, χειρόγραφα, επιστολές, διπλώματα, χειρόγραφα βιβλία, παλαιά επιστημονικά όργανα Ιατρικής, Φυσικής, Χημείας, Φαρμακολογίας, μετάλλια και διάφορα αναμνηστικά του Πανεπιστημίου. Στην πρώτη αίθουσα του Μουσείου εκτίθεται το Λάβαρο του Πανεπιστημίου, έργο του Νικόλαου Γύζη, που κατασκευάστηκε στο Μόναχο για τα πενήντα χρόνια του ιδρύματος το 1887.

Στέκονται μπροστά στα παράθυρα του Μουσείου όπου η θέα είναι εκπληκτική, με την Πλάκα και τα σοκάκια της να βρίσκονται σε πρώτο πλάνο και να τους «παρακινούν» να συνεχίσουν την βόλτα τους, ανακαλύπτοντας και άλλες γωνιές της.

Καθώς η παρέα ολοκληρώνει την επίσκεψη της στο Μουσείο ενημερώνεται για κάτι που ίσως λίγοι Αθηναίοι το γνωρίζουν: Το Πανεπιστήμιο Αθηνών διαθέτει ευρύ δίκτυο 14 εξειδικευμένων μουσείων, τα εκθέματα των οποίων παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον από επιστημονικής και μορφωτικής άποψης και καλύπτουν ευρύτατο πεδίο επιστημονικών αντικειμένων.

Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης φέτος των 180 χρόνια αδιάλειπτης λειτουργίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθούν, το Σάββατο 6 Μαΐου 2017, το ΕΚΠΑ ανοίγει στο ευρύ κοινό από τις 11:00 π.μ. έως τις 3:00 μ.μ. τα Πανεπιστημιακά Μουσεία.

Οι υπεύθυνοι Καθηγητές και Διευθυντές των Μουσείων καθώς και το προσωπικό τους θα προσφέρουν στους επισκέπτες την εμπειρία της γνωριμίας του σπάνιου θησαυρού που διαθέτουν τα τμήματα στις μουσειακές τους συλλογές.

Το «Πρακτορείο» αναφέρει δύο λόγια για κάθε ένα από τα Μουσεία ώστε να σας διευκολύνει να επιλέξετε:

Μουσείο Ανατομίας / Συλλογή Γεωργίου Παπανικολάου

Αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του Εργαστηρίου Περιγραφικής Ανατομικής, που ανήκει και λειτουργεί στο Τμήμα της Ιατρικής και τα εκθέματα του αποτελούνται από συλλογές ανατομικών παρασκευασμάτων, παλαιών και νέων (φυσικών, τεχνητών, ξηρών, νωπών, πλαστικοποιημένων), καθώς και παλιών οργάνων και ανατομικών εργαλείων. Στο μουσείο ανήκει και η συλλογή Γεωργίου Παπανικολάου στην οποία υπάρχουν σπάνιες φωτογραφίες, επιστολές και άλλα εκθέματα σχετικά με το επιστημονικό έργο του Γ. Παπανικολάου.

Ανθρωπολογικό Μουσείο του Τμήματος Ιατρικής

Ιδρύθηκε το 1886 και είναι ένα από τα αρχαιότερα Μουσεία για την ιστορία του Ανθρώπου στην Ευρώπη. Η ίδρυσή του αποσκοπούσε στην προώθηση επιστημονικών στόχων του νεαρού τότε κλάδου της Φυσικής Ανθρωπολογίας και αποτελούσε πρωτοποριακή ενέργεια για τα ελληνικά δεδομένα.

Εγκληματολογικό Μουσείο

Ανήκει και λειτουργεί στο Τμήμα Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας καταγράφοντας την ιστορία του εγκλήματος στον ελληνικό χώρο κατά τον 19ο και τον 20ό αιώνα, μέσω της συλλογής, ταξινόμησης, σχολιασμού, ανάδειξης και δημοσίευσης πειστηρίων εγκλήματος, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν κατά το παρελθόν για την άσκηση βίας.

Μουσείο Φαρμακολογίας του Τμήματος Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας

Ιδρύθηκε το 1998 από μια μικρή ομάδα του Διδακτικού και Επιστημονικού Προσωπικού του Εργαστηρίου Φαρμακολογίας και στεγάζεται στο ίδιο Εργαστήριο.

Μουσείο Οδοντιατρικής

Ο κεντρικός πυρήνας των εκθεμάτων προέρχεται εκ δωρεάς κοινωνικών φορέων (κυρίως της Εταιρείας Οδοντοστοματολογικής Ερεύνης και ορισμένων εργαστηρίων του Τμήματος Οδοντιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας) αλλά και ιδιωτών. Επιπλέον εκθέματα βρίσκονται σε κατάλληλα διαμορφωμένους χώρους στις αίθουσες αναμονής, στην είσοδο του Αμφιθεάτρου και στον χώρο του Σπουδαστηρίου.

Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης / Αρχαιολογικό Πάρκο Πανεπιστημιούπολης Περιλαμβάνει συλλογές της Προϊστορικής και Κλασικής Αρχαιολογίας, αξιόλογη Συλλογή Εκμαγείων, Συλλογές Βυζαντινής Ζωγραφικής και Κεραμικής, Διαχρονική και Διαμεσογειακή Συλλογή Κεραμικής, Συλλογή Περιβαλλοντικής Αρχαιολογίας και Συλλογή Πετρωμάτων, Μεταλλευμάτων και Αρχαίας Τεχνολογίας. Η νεότερη τέχνη εκπροσωπείται από πίνακες σημαντικών νεοελλήνων ζωγράφων, οι οποίοι κατά καιρούς δανείζονται σε εκθέσεις που διοργανώνονται στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σε πρόσφατη δωρεά οφείλεται και η Συλλογή έργων Λαϊκής Αιθιοπικής Τέχνης. Το αρχαιολογικό πάρκο αποτελεί πρωτοποριακό στην σύλληψη έργο ανάδειξης ανασκαφικού υλικού καθώς περιλαμβάνει ανασκαφικά ευρήματα και εκθέματα από το σταθμό του Συντάγματος κατά την διάρκεια εκτέλεσης του έργου του ΜΕΤΡΟ της Αθήνας.

Μουσείο της Παιδείας

Οι συλλογές του Μουσείου αποτελούνται από ποικίλα αντικείμενα, βιβλία, όργανα σωματοψυχικών μετρήσεων της επιστημονικής Παιδαγωγικής, φωτογραφικό υλικό, σχολικά είδη, στολές μαθητών, τίτλους σπουδών, παιχνίδια, ηλεκτρονικά προγράμματα κλπ.

Βιβλικό Αρχαιολογικό Μουσείο Θεολογικής Σχολής

Τα εκθέματα αποτελούνται από μακέτες, εκμαγεία και αντίγραφα αντικειμένων του θρησκευτικού και καθημερινού βίου των λαών της Βίβλου. Σημαντικά εκμαγεία τα οποία προέρχονται από το μουσείο του Λούβρου: ο Κώδικας του Χαμουραμπί, η Στήλη του Μεσά και ο οβελίσκος του Σαλμανάσαρ Γ. Εκτίθεται σημαντικός αριθμός από αντίγραφα αντικείμενων καθημερινής χρήσης ή λατρευτικών (αγγεία, νομίσματα, ειδώλια, είδη οπλισμού).

Βοτανικό Μουσείο / Βοτανικός Κήπος

Από τις παλαιές συλλογές του Μουσείου ως σημαντικότερες θεωρούνται τα αποξηραμένα δείγματα φυτών των T. von Heldreich, Θ. Γ. Ορφανίδη και Β. Τούντα. Σημειώνεται ότι επίσημη και αξιόπιστη καταγραφή των δειγμάτων δεν έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα για τις περισσότερες ομάδες φυτών, το δε πλήθος τους είναι μεγαλύτερο από το επισήμως αναφερόμενο (117.000 δείγματα αναφέρονται στο Indexherbariorum). Στις νεότερες συλλογές του Μουσείου περιλαμβάνονται μυκητολογικό υλικό, καθώς και δείγματα σπερματοφύτων και φυκών από συνεργαζόμενους ερευνητές βοτανικούς κυρίως του Τομέα Οικολογίας και Ταξινομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στο μουσείο εκτίθεται η μόνιμη έκθεση: «Η Έκθεση για το Αττικό Τοπίο» που είχε πραγματοποιηθεί στον Πειραιά στα μέσα της δεκαετίας του 80. Στον Βοτανικό Κήπο καλλιεργούνται 200 είδη φυτών.

Ζωολογικό Μουσείο

Με ζωή 130 περίπου ετών. Είναι το πρώτο και πληρέστερο του είδους του στην Ελλάδα. Αρχικά, αποτέλεσε τον πυρήνα ενός ευρύτερου Φυσιογραφικού Μουσείου, που εγκαταστάθηκε από τα μέσα του 19ου αιώνα, στον πρώτο όροφο της προς την οδό Ακαδημίας πτέρυγας του κεντρικού κτηρίου του Πανεπιστημίου. Αργότερα, αποσπάστηκαν από αυτό οι βοτανικές, παλαιοντολογικές, ορυκτολογικές και ανθρωπολογικές συλλογές και αυτονομήθηκαν στο Βοτανικό, το Παλαιοντολογικό, το Ορυκτολογικό και το Ανθρωπολογικό Μουσείο.

Μουσείο Ορυκτολογίας και Πετρολογίας

Το 1908 δημιουργήθηκε το Πανεπιστημιακό Μουσείο Ορυκτολογίας – Πετρογραφίας, και από τότε λειτουργεί ως ανεξάρτητο παράρτημα. Τα έτη 1980 – 2000, το Μουσείο παρέμεινε ανενεργό λόγω μεταφοράς και ανασύστασης. Επαναλειτουργεί από την 7η Φεβρουαρίου 2000, υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Αθανάσιου Κατερινόπουλου.

Μουσείο Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας

Στο Μουσείο φυλάσσονται όργανα του Εθνικού Γραφείου Μέτρων και Σταθμών, πρότυπα μεγέθη, η πρώτη γεννήτρια ακτινών Roentgen στην Ελλάδα (από το 1897), η γεννήτρια Alexanderson του ασυρμάτου που συνέδεε το Χημείο με το εκστρατευτικό σώμα στη Μικρά Ασία και οι μυστικοί πομποί της κατοχής.

Μουσείο Παλαιοντολογίας και Γεωλογίας

Διαθέτει πλούσιες συλλογές σπονδυλωτών και ασπόνδυλων ζώων, φυτικών απολιθωμάτων και άλλων παλαιοντολογικών ευρημάτων και γεωλογικών δειγμάτων, από τη χώρα μας και το εξωτερικό, οι οποίες διαρκώς εμπλουτίζονται. Διεξάγει επιστημονικές έρευνες καθώς και ανασκαφές σε όλη την επικράτεια.

Κείμενο-Φωτογραφία Αλέκος Λιδωρίκης , ΑΠΕ-ΜΠΕ

 

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: