Ο δρόμος για την ελληνική κεντροαριστερά: Το ΠΑΣΟΚ παραμένει και σήμερα “πολιτική αξία”
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Όσα δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών στους βουλευτές της Ν.Δ. αποτελούν δέσμευση που «δένει» την κυβέρνηση: Να κοπεί με το μαχαίρι η απέραντη δειλία απέναντι στην Τουρκία…
Ο κυβερνήτης ανησυχεί για το ξέσπασμα βίαιων επεισοδίων ενόψει των Προεδρικών Εκλογών: Η πολιτεία της Ουάσιγκτον έθεσε σε επιφυλακή την Εθνοφρουρά
Του ΠΑΥΛΟΥ ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΥ*
Το πιο σκληρό συναίσθημα που επέβαλε η κρίση στον Έλληνα είναι η μοναξιά. Η αίσθηση ότι ο καθένας μας παλεύει μόνος. Νέοι αναζητούν μόνοι δουλειά, οικογενειάρχες αγωνιούν μόνοι πώς θα βγάλουν το μήνα, συνταξιούχοι ψάχνουν μόνοι λίγη ασφάλεια, υπάλληλοι παλεύουν μόνοι ένα νέο εργασιακό μεσαίωνα, επιχειρηματίες αγκομαχούν μόνοι να δώσουν στις εταιρίες τους λίγη προοπτική.
Η απομόνωση που νιώθει ο καθένας μας δεν υπήρξε ποτέ τόσο απόλυτη, ο αγώνας του καθενός μας δεν έμοιαζε ποτέ τόσο μάταιος.
Η Πολιτεία είναι άφαντη, ή απέναντι. Το κράτος, ταγμένο να υπηρετήσει δανειστές, δημιουργεί προβλήματα αντί να λύνει, αλλάζοντας συνέχεια τους κανόνες. Οι πολιτικοί, απόμακροι και αποξενωμένοι, ανήμποροι να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν ένα σχέδιο για τη χώρα, ασχολούνται με την επιβίωσή τους.
Αυτό που αναρωτιόμαστε όλοι είναι αν μας αποκρύπτουν την αλήθεια ή δεν την ξέρουν ούτε εκείνοι. Η επιλογή μας γεμίζει φόβο και θυμό που πολλοί εκφράζουν με αντί-συστημικές επιλογές. «Όχι» στο δημοψήφισμα, «Μπρέξιτ» στην Αγγλία, Τραμπ στην Αμερική, Λεπέν στη Γαλλία. Κάθε επιλογή που εκφράζει οργή και αγανάκτηση επικρατεί.
Ύπουλα, ένα νέο δίλημμα αναδεικνύεται στις δημοκρατίες μας: «Μήπως, τελικά, χρειαζόμαστε λιγότερη δημοκρατία;» Το ερώτημα γίνεται ακόμα πιο εξοργιστικό και επικίνδυνο όταν δεν εκφράζεται από τους συνήθης εκφραστές αυταρχικών πολιτευμάτων αλλά τη λεγόμενη «ελίτ» των δημοκρατιών μας.
«Οι ιδεολογίες πέθαναν», «όλοι ίδιοι είναι», «όλοι οι καλοί να πάνε σε ένα κόμμα», «να χωριστούμε σε μεταρρυθμιστές και λαϊκιστές». Κάθε τέτοια φράση ακρωτηριάζει τη δημοκρατία διότι υποκρύπτει την πεποίθηση ότι μόνο κάποιοι πολίτες έχουν την ωριμότητα να εκφέρουν σωστή γνώμη.
Πολιτικοί, ανίκανοι να αφουγκραστούν και να εκφράσουν την κοινωνία, πετούν σε εμάς το μπαλάκι της δικής τους ανικανότητας. Τα βάζουν με τον πολίτη, αμφισβητούν τη δημοκρατία και σκαρφίζονται κάθε επιλογή για να παραμείνουν στις καρέκλες τους. Δείτε τον χώρο μας.
Το ΠΑΣΟΚ προσπαθεί να επανακτήσει την εμπιστοσύνη του πολίτη. Θα περίμενε κανείς να μιλήσει τη γλώσσα της αλήθειας, να παρουσιάσει προτάσεις που θα δώσουν διέξοδο στην κρίση και να χτίσει νέες συλλογικότητες μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες. Δεν κάνει, τουλάχιστον για την ώρα, τίποτα από αυτά.
Δεν λέει την αλήθεια διότι παρουσιάζεται ως Δημοκρατική Συμπαράταξη ενώ όλα τα στελέχη των συνεργαζόμενων φορέων υπηρέτησαν το ΠΑΣΟΚ και τις επιλογές του. Οι ηγεσίες τους διατηρούν φορείς κενού ή ελλειμματικού πολιτικού περιεχομένου για να διαπραγματευτούν εξουσία ενώ όλοι γνωρίζουμε ότι είναι το ΠΑΣΟΚ με άλλο περιτύλιγμα.
Ούτε θέσεις παρουσιάζει. Αντί να εκφράσει όραμα για την Ελλάδα προσπαθεί με εκπτώσεις και μπαλώματα να χτίσει πρόγραμμα. Στη βιαστική συνδιάσκεψη, εκτός από μια γενικόλογη ιδρυτική διακήρυξη, προϊόν συμβιβασμού κορυφής, η ΔΗΣΥ κατέγραψε αποσπασματικές προτάσεις. Το σχέδιό της για τη χώρα αποτελείται από προτάσεις που έχουν κενά, επικαλύψεις και αντιφάσεις. Το χειρότερο, γράφτηκε μακριά από τον πολίτη, χωρίς τον πολίτη.
Τέλος, δεν είναι δημοκρατική. Τα στελέχη της διορίζονται. Και το κακό μεγαλώνει όσο προσελκύει ηγεσίες κομμάτων, ομάδων ή δικτύων η δημοκρατική νομιμοποίηση των οποίων πηγάζει από τη μικρότερη δυνατή ομάδα οπαδών που μπορούν να εμπνεύσουν, τα προστατεύει από την κρίση του πολίτη και τα ανάγει σε ισότιμους συνομιλητές άσχετα από τη δυνατότητά τους να εκφράζουν κοινωνικές απόψεις και ανησυχίες.
Αυτή η παράταξη δεν μπορεί να εκφράσει τον χώρο. Πόσο μάλλον να δώσει βήμα και διέξοδο στον Έλληνα και την κοινωνία. Κρατώντας τον πολίτη σε απόσταση συμμετέχει στην απομόνωση και την αποξένωσή του. Και έτσι παραμένει πολιτική λύση απόγνωσης.
Αν η ΔΗΣΥ θέλει να αλλάξει τη σχέση της με τον πολίτη θα πρέπει να λειτουργήσει διαφορετικά. Πρώτα να εκφράσει θέσεις μέσα από μια διαδικασία που θα τον φέρει κοντά. Μετά να δημιουργήσει δομές που θα του δώσουν τη δύναμη να συμμετέχει και να ελέγχει την ηγεσία της. Τρίτον, μέσα από αυτές τις δομές να χτίσει συλλογικότητες που θα του δώσουν εργαλεία να πάρει την κατάσταση στα χέρια του. Να κάνει δηλαδή ότι είναι δυνατόν για να αναγνωρίσει και να αναδείξει την αξία του Έλληνα.
Πρώτο βήμα, να σχεδιάσει, να οργανώσει και να υλοποιηθεί ένα συνέδριο θέσεων. Μόνο θέσεων, χωρίς εκλογές οργάνων, χωρίς αποκλεισμούς, χωρίς ποσοστώσεις και αριστίνδην συνέδρους που θα οδηγήσουν σε ανταγωνισμούς ετεροχρονισμένων φατριών.
Ένα συνέδριο που θα ξεκινήσει έξι μήνες πριν με την σύνταξη σύγχρονων κειμένων που αποτυπώνουν την κατάσταση στην Ελληνική κοινωνία και τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν. Να ακολουθήσει ένας ουσιαστικός διάλογος με την κοινωνία τόσο σε γεωγραφικό όσο και σε κλαδικό επίπεδο. Προϊόν του διαλόγου να είναι κείμενα που θα συζητηθούν και θα ψηφιστούν στο συνέδριο.
Δεύτερον, μετά το συνέδριο, να ακολουθήσει εκλογή του Προέδρου από τη βάση με δέσμευση να σεβαστεί τις θέσεις του κόμματος.
Τρίτον, να παρουσιαστεί έγκαιρα ένα σύγχρονο καταστατικό που διασφαλίζει δημοκρατικές διαδικασίες συμμετοχής των μελών και λογοδοσίας των οργάνων. Το καταστατικό να συζητηθεί στη βάση και να κατατεθούν προτάσεις.
Τέταρτον, να οργανωθεί συνέδριο για την ψήφιση του καταστατικού και την εκλογή οργάνων. Οι σύνεδροι σε αυτό το συνέδριο μπορούν να είναι ίδιοι με τους εκλεγμένους συνέδρους του συνεδρίου θέσεων.
Πέμπτο, αν χρειαστεί, να ανοίξει το θέμα των συμβόλων. Υπάρχουν δύο επιλογές: Η πιο ειλικρινής είναι να ενταχθούμε όλοι στο ΠΑΣΟΚ. Η άλλη είναι να δημιουργήσουμε κάτι μεγαλύτερο το οποίο όμως να χτίζει πάνω στα θεμέλια του ΠΑΣΟΚ, πάνω στο αξιακό του πλαίσιο, πάνω στην ιστορία και την παράδοσή του, και πάνω σε πραγματικές δημοκρατικές δομές που θα δώσουν φωνή στον πολίτη.
Και στις δύο επιλογές, πρώτο βήμα είναι η δέσμευση όλων των πολιτικών κομμάτων και μορφωμάτων που στηρίζουν την ΔΗΣΥ να διαλυθούν.
Προσωπική μου φιλοδοξία είναι όλα αυτά να γίνουν μέσα σε ένα σύγχρονο και βαθιά δημοκρατικό ΠΑΣΟΚ μιας που είναι ο μόνος φορέας του χώρου που ακόμα διατηρεί θετικές μνήμες και άρα κάποια πολιτική αξία. Αν αυτό φοβίζει μια σεβαστή ομάδα συντρόφων το καταλαβαίνω. Και προφανώς θα σεβαστώ την όποια άλλη απόφαση.
Αυτό που κανείς μας δεν μπορεί πια να σεβαστεί είναι η δικαιολογία των πρόωρων εκλογών να σταματήσει ξανά την επίπονη αλλά ουσιαστική διαδικασία που οφείλουμε στην παράταξη, στη χώρα και κυρίως στον πολίτη.
- Το κείμενο του Παύλου Γερουλάνου δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών