Μι μινόρε και φύγαμε! Το τραγούδι είναι ταξίδι ψυχής, είναι ένα αόρατο χέρι που μας πάει παραπέρα…
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Πού θα κάτσει το «Ζάρι»: Εθνικός… διχασμός για τη φετινή ελληνική συμμετοχή στη Eurovision: Οι αντιδράσεις, τα νεύρα της Εύης Δρούτσα και η υπόσχεση της Μαρίνας Σάττι [videos]
Η δίκη του «Hotel California»: Οι «κλεμμένοι» στίχοι του διάσημου τραγουδιού των “Eagles” που κατηγορήθηκε ως ύμνος στον σατανά και η ανήλικη πόρνη στο δωμάτιο[video]
Του ΠΟΛΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ
Τι είναι τραγούδι, αναρωτιέται κανείς! Τι είναι αυτά τα λόγια, αυτή η μουσική που βάζουμε στο στόμα μας κάθε μέρα; Τι είναι αυτό που γαληνεύει και μαλακώνει το μέσα μας; Τραγούδι είναι δυο κουπλέ κι ένα ρεφρέν μέσα σε τρία λεπτά της ώρας, το πολύ τέσσερα;
Είναι ένα ξέσπασμα ενός στιχουργού, το οποίο παίρνει στα χέρια του ένας συνθέτης και στη συνέχεια κάποιος ερμηνευτής το διεκπεραιώνει; Το τραγούδι είναι μια σκέψη; Γιατί άραγε υπάρχει, ζει, παραμένει και βασιλεύει το τραγούδι στη ζωή μας; Το τραγούδι δεν είναι απλώς ένα μελοποιημένο ποίημα ή ένας μελοποιημένος στίχος. Το τραγούδι (και μιλώντας για τραγούδι υπονοούμε πάντοτε το είδος αυτό της τέχνης που κουβαλά ένα νόημα, μια ουσία και μια αξιοπρέπεια – σε αντίθεση με το ευτελές του είδους), είναι κάτι περισσότερο απ’ όλα αυτά.
Το τραγούδι είναι μια βαθύτερη ανάγκη. Ένα ταξίδι ψυχής. Ποτάμι που περνά από ατέλειωτες στεριές και θάλασσες για να ριζώσει μέσα μας. Ήχοι, λέξεις, ψίθυροι, μελωδίες, νότες. Με κύριο χαρακτηριστικό, με κοινό παρονομαστή την αίσθηση, την ευαισθησία, την εικόνα, το συναίσθημα. Ναι, το συναίσθημα. Η λέξη «συναίσθημα» είναι το κλειδί, το εισιτήριο, το διαβατήριο για την επικοινωνία. Ποια επικοινωνία; Την επικοινωνία της ψυχής. Αυτής της ανάγκης που μέσα στους αιώνες ο άνθρωπος χρειάζεται για να αντέξει τη μοναξιά, τις δυσκολίες, τα χρόνια που εγκαταλείπουν, μα κυρίως να αντέξει τον ίδιο του τον εαυτό: Ετούτο το άγριο θηρίο που πασκίζει μέρα νύχτα να μας πολεμά με νύχια και με δόντια. Κι έρχεται λοιπόν η στιγμή, στο τέλος, ίσως, της μέρας, εκεί που πριν παρκάρεις το αμάξι σου έξω απ’ το σπίτι σου κι ακούς ξαφνικά ένα παλιό τραγούδι.
Ένα τραγούδι που το άκουσες πρώτη φορά στα είκοσί σου χρόνια, φοιτητής τότε στην Αθήνα. Σε άγγιξε, σου μίλησε, διαπέρασε σαν ρεύμα το σώμα σου. Το έγραψε και το τραγούδησε ο Σαββόπουλος. Είχα, είχα μι’ αγάπη, αχ καρδούλα μου, που ‘μοιαζε συννεφάκι, συννεφούλα μου.
Όταν το πρωτοάκουσες έγινε το θαύμα. Ποιο θαύμα; Πολύ απλό! Το τραγούδι τούτο έγινε δικό σου. Εσύ έγραψες τα λόγια, εσύ έγραψες τη μουσική, εσύ το τραγούδησες. Κι από τότε κάθε φορά που το ακούς είναι σαν να το ακούς πρώτη φορά! Ήταν και η Ελένη, τότε, το κορίτσι από τη φοιτητική εστία, που της το αφιέρωνες στους πειρατικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς της Αθήνας κι αυτή όλο καμάρωνε…
Τι είναι τραγούδι, ρωτάω μια φίλη τραγουδοποιό… Μεταφέρω αυτούσια την απάντησή της:
«Τραγούδι είναι η ζωή ολόκληρη. Η κάθε μέρα μου. Όλες οι αισθήσεις μαζί! Οι έξι αισθήσεις! Ακούω! Βλέπω μέσα από τον λόγο τις εικόνες! Αγγίζω τα σύμφωνα. Γεύομαι την ηδονή. Νιώθω τη χαρά, τη λύπη, το τρέμουλο. Οσφραίνομαι τον παλμό απ’ τη χροιά της φωνής της».
Θαρρώ άμα ρωτήσω τον καθένα από σας θα έχετε μια υπέροχη, μια συγκινητική ιστορία να πείτε για κάποια μελωδία, για κάποιους στίχους που έχουν γίνει πια ένα με σας. Με ένα ρεφρέν, με ένα κουπλέ. Ίσως και με μια λέξη ενός τραγουδιού. Σίγουρα, άμα ακούσετε τον Νίκο Παπάζογλου να λέει το «Μα γιατί το τραγούδι να ‘ναι λυπητερό», θα χαθείτε έστω και για μερικά δευτερόλεπτα…
Σίγουρα άμα ακούσετε το «Όλα σε θυμίζουν, απλά κι αγαπημένα» του Ρασούλη και του Λοΐζου, θα περάσετε σε έναν άλλο κόσμο, κόσμο μαγικό μέσα σε δυο δευτερόλεπτα. Σίγουρα άμα ακούσετε το «Η ομίχλη μπαίνει από παντού στο σπίτι», με την Αρλέτα (του Σπανού και του Λεοντάρη), θα αναρωτηθείτε πόση ομορφιά υπάρχει μέσα σε μιαν αράδα λέξεις… Και πάει λέγοντας.
Προσδεθείτε, λοιπόν. Το ταξίδι αρχίζει. Μι μινόρε και φύγαμε! Γιατί η ζωή χωρίς τραγούδι, χωρίς μουσική, είναι φορτίο ασήκωτο. Και το τραγούδι είναι ένα αόρατο χέρι που μας πάει παραπέρα…
- Ο Πόλυς Κυριάκου είναι αρθρογράφος της εφημερίδας Σημερινή