Με την πεπατημένη εδραιώνεται η κατοχή: Η αποχώρηση Ακιντζί επιβεβαιώνει κατάρρευση πολιτικής
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Κώστα Βενιζέλου
Η αποχώρηση του κατοχικού ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, από την προχθεσινή συνάντηση, προφανώς δεν αποτελεί το τέλος της παρούσας διαδικασίας, καθώς είναι βέβαιο ότι θα αναζητηθούν τρόποι συντήρησής της.
Η αποχώρηση Ακιντζί αποτελεί, ωστόσο, μιαν ακόμη επιβεβαίωση αποτυχίας και κατάρρευσης μιας πολιτικής που ακολουθείτο από το 1974 και εντεύθεν στο Κυπριακό. Μια πολιτική που δεν απέδωσε καθώς επιδίωκε κοντόφθαλμα και επιδερμικά να επιτύχει μια συμφωνία ακολουθώντας πρακτικές τιθάσευσης του θηρίου με δώρα. Αυτή η προσέγγιση δοκιμάστηκε και κάθε φορά που εφαρμοζόταν, η ε/κ πλευρά εκχωρούσε και νέα δικαιώματα στην κατοχική δύναμη. Η Τουρκία, όμως, δεν καταλαβαίνει από αυτά.
Κερδίζει πόντους και διεκδικεί κι άλλους. Αφού μάλιστα αντιλαμβάνεται πως στην αντίπερα όχθη είναι διατεθειμένοι να συνεχίσουν τη γενναιοδωρία τους, δεν έχει κίνητρο να συνεργαστεί. Οι μακρόσυρτες συζητήσεις στο πλαίσιο ενός ατελέσφορου διακοινοτικού διαλόγου αποδεικνύονται ξανά αδιέξοδες.
Η Τουρκία διά των εγκάθετών της διαιώνιζε τις συζητήσεις, δημιουργούσε νέα τετελεσμένα, αναδείκνυε και αναδεικνύει το ψευδοκράτος σαν ξεχωριστή οντότητα και γενικά διαπραγματεύεται από θέση ισχύος. Την ίδια ώρα, η ε/κ πλευρά παραμένει δογματικά αμετακίνητη σε μια μεθοδολογία, που επί της ουσίας εδραιώνει τα κατοχικά δεδομένα. Το Κυπριακό δεν μπορεί να λυθεί παρά μόνο μέσω διαπραγματεύσεων. Όμως, διαχρονικά στο διεθνές πεδίο, κανένα πρόβλημα δεν έχει επιλυθεί μόνο μέσω διαπραγματεύσεων. Γι’ αυτό και χρειάζονται δημιουργική σκέψη, πολιτική τόλμη και πρωτοβουλίες. Οι πρωτοβουλίες αυτές θα πρέπει να συνδυαστούν και με κάποιες διαπιστώσεις.
Πρώτο, η ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. ενίσχυσε αναμφισβήτητα τη θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Κυπριακό. Όμως, με ευθύνη της Λευκωσίας, που δεν προσπάθησε καν, δεν ανατράπηκε το πλαίσιο που διαμόρφωσε το σχέδιο Ανάν. Όλες οι συζητήσεις, μετά την ένταξη και μετά την απόρριψη του σχεδίου Ανάν, διεξήχθησαν σε αυτό το πλαίσιο. Γι’ αυτό και το Κυπριακό δεν λύνεται.
Δεύτερο, τα τελευταία χρόνια η γεωστρατηγική σημασία της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει αναβαθμιστεί λόγω κυρίως του φυσικού αερίου και των αλλαγών στον συσχετισμό δυνάμεων στη γειτονιά μας. Τούτο αξιοποιήθηκε, σ’ ένα βαθμό, με τη διαμόρφωση στρατηγικών πολιτικο-οικονομικών συμμαχιών (τριμερείς συνεργασίες), δεν «άγγιξε» όμως τη διαχείριση του Κυπριακού που επιμένει στην πεπατημένη. Γι’ αυτό και το Κυπριακό δεν λύνεται.
Τρίτο, τη δεκαετία του ’90 διαμορφώθηκε από Αθήνα και Λευκωσία, η στρατηγική της ένταξης της Κύπρου και της Τουρκίας στην Ε.Ε. Ο καταλύτης δεν λειτούργησε. Συνιστά μέγιστη επιτυχία η ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε., πλην όμως η πορεία της Τουρκίας βάλτωσε. Δεν μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης. Η Τουρκία δεν θα ενταχθεί ποτέ. Γι’ αυτό, πρέπει να αναθεωρηθεί αυτή η στρατηγική.
Είναι προφανές πως το αδιέξοδο δεν είναι λύση. Η μη λύση δεν συμφέρει στην πλευρά μας. Υπάρχει, όμως, ανάγκη οι διαπραγματεύσεις να προσανατολιστούν προς την επίτευξη συμφέρουσας συμφωνίας. Για να επιτευχθεί αυτό πρέπει να αλλάξουμε στρατηγική. Έτοιμες συνταγές δεν υπάρχουν. Χρειάζονται, συνεπώς, πρωτοβουλίες που να κατευθύνουν και να υποβοηθούν τις διαπραγματεύσεις. Κι αυτό μπορεί να γίνει από τη Λευκωσία και την Αθήνα σε πανεθνικό επίπεδο. Τα επικοινωνιακά τεχνάσματα δεν αντέχουν στον χρόνο. Η ακολουθούμενη πολιτική απέτυχε. Όσο δεν γίνεται τούτο αντιληπτό, η κατοχή θα διαιωνίζεται και θα εδραιώνεται. Καιρός για αλλαγή. Αλλιώς, χανόμαστε!