Το Μοντ Πελεράν δεν είναι Μπούργκενστοκ: Η προσπάθεια εξωραϊσμού της αδιαλλαξίας του Ερντογάν




Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΕΤΡΑΚΗ

Η Ελβετία γράφει την ιστορία του Κυπριακού, αλλά η προσπάθεια σύνδεσης του Μπουργκενστοκ του 2004 με το Μοντ Πελεραν του 2016 είναι όχι μόνο άστοχη αλλά και αρκετά …«παράξενη».

Στο Μπουργκενστοκ το 2004 στην λίμνη της Λουκέρνης οι συνθήκες αλλά και το αντικείμενο των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δυο κοινοτήτων και η Πολυμερής Διάσκεψη που οργανώθηκε εκεί, ηταν εντελώς διαφορετικά από αυτό που συμβαίνει από σήμερα και μέχρι την Παρασκευή στο Μοντ Πελεράν στην λίμνη της Γενεύης.

Πιθανότατα βεβαίως η σύγχυση δεν καλλιεργείται τυχαία. Όσοι επιχειρούν σήμερα να εξωραΐσουν τον Ακιντζι και να εμφανίσουν ως δικαιολογημένες τις παράλογες απαιτήσεις που προβάλει η τουρκοκυπριακή πλευρά με τις ευλογίες του κ. Ερντογάν, πολύ εύκολα παραπέμπουν στο Μπουργκενστοκ, λέγοντας ότι και τότε, ακόμη και ο Τάσσος Παπαδόπουλος συνομίλησε με τους Τουρκοκυπρίους και την Τουρκία, οπότε και ο κ. Αναστασιάδης δεν κάνει τίποτε διαφορετικό.

Το 2004 στις συνομιλίες στο Μπουργκενστοκ όμως η διαδικασία ηταν εντελώς διαφορετική. Η Κύπρος είχε εγκλωβισθεί από την προηγούμενη διακυβέρνηση του Γλαύκου Κληρίδη στην διαδικασία του Σχεδίου Ανάν, το οποίο ελάχιστα βελτιώθηκε με την διαπραγμάτευση από την επόμενη κυπριακή διακυβέρνηση του Τάσσου Παπαδόπουλου. Έχοντας όμως μπροστά της η Λευκωσία το ιστορικό ορόσημο του Μαΐου του 2004 όπου η Κύπρος θα εισέρχονταν ακόμη και με άλυτο το Κυπριακό πρόβλημα στην Ε.Ε. ηταν μια ιστορική ευκαιρία που δεν μπορούσε να αγνοήσει κανείς.

Ηταν ένα ιστορικό επίτευγμα του Ελληνισμού (και στη επιτυχία αυτή είχαν σημαντικό μερίδιο ανεξαρτήτως τελικών προθέσεων τόσο η κυβέρνηση Σημίτη και Κώστα Καραμανλή στην Ελλάδα όσο και οι κυβερνήσεις Κληρίδη και Παπαδοπούλου στην Κύπρο, συγχρόνως όμως το ορόσημο αυτό χρησιμοποιήθηκε ως μέσο πίεσης και εκβιασμού των Ελληνοκυπρίων, ώστε να αποδεχτούν με κάθε τρόπο το προϊόν της επιδιαιτησίας των Ηνωμένων Εθνών και του περίφημου Αλβάρο ντε Σοτο.

Η ιστορία του Μπουργκενστοκ είναι γνωστή: επιβλήθηκε η επιδιαιτησία, ορίσθηκε το χρονοδιάγραμμα για τα δημοψηφίσματα ευθέως συνδεδεμένο με την ημερομηνία ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε. και απέμεινε τελικά στον Τασσο Παπαδόπουλο η ιστορική ευθύνη, να μιλήσει απευθείας στον Ελληνισμό και να πει όσα δεν είχε την δυνατότητα να δηλώσει στους διεθνείς μεσολαβητές και σε όσους είχαν προδιαγράψει την πορεια της διαδικασίας του Σχεδίου Ανάν.

Το Μπουργκενστοκ ήταν η προδιαγεγραμμένη κατάληξη και το προτελευταίο εμπόδιο (το τελευταίο ηταν τα δημοψηφίσματα) που έπρεπε να υπερπηδήσουν οι Ελληνοκύπριοι, προκειμένου να φθασουν στην συγκεκριμένη ημερομηνία του Μαΐου του 2004 όπου η Κύπρος θα γίνονταν μέλος της Ε.Ε.

Αντιθέτως το Μοντ Πελεράν, δεν έχει καμία σχέση με την διαδικασία που περιγράψαμε.

Ο κ. Αναστασιάδης από τους πλέον συνεπείς και ένθερμους υποστηρικτές της εξεύρεσης (πάση θυσία) λύσης του Κυπριακού, από την πρώτη στιγμή εγκλωβίστηκε σε μια διαδικασία η οποία όχι μόνο δεν προσέφερε οφέλη στους ελληνοκύπριους, τουλάχιστον μεγαλύτερα από όσα τους προσέφερε το Σχέδιο Ανάν, αλλά συγχρόνως άφηνε σε μια σκοτεινή γκρίζα ζώνη κρίσιμα ζητήματα που θα σφραγίσουν και θα καθορίσουν την τύχη της ειρηνευτικής προσπάθειας αλλά και την επιβίωση του επανενωμένου νησιού.

Η τουρκική πλευρά παγίως και διαχρονικώς επιδιώκει την μετατροπή του Κυπριακού από ζήτημα κατοχής, παραβίασης του Διεθνούς Δικαίου και των αποφάσεων του ΣΑ του ΟΗΕ, σε ένα θέμα μεταξύ των δυο κοινοτήτων και μεταξύ των δυο «μητέρων-πατρίδων». Η επισημοποίηση της εμπλοκής της Τουρκίας στο Κυπριακό (που προώθησαν οι Βρετανοί στις Συνθήκες Ζυρίχης –Λονδίνου), που μετέτρεψε την ανεξαρτησία της Κύπρου, σε περιορισμένη κυριαρχία υπό την «εγγύηση» των μητέρων πατρίδων, ώστε και η Βρετανία να διατηρήσει τις βάσεις της στο νησί, αποτέλεσε τραγική για τα συμφέροντα του Ελληνισμού εξέλιξη, τις συνέπειες της οποίας πληρώνει μέχρι και σήμερα η Κύπρος.

Με βάση όμως αύτη την «παράδοση» η Άγκυρα είναι που θέλει να επαναφέρει σε αυτή την βάση την διαπραγμάτευση του κυπριακού, όπου με όρους ισχύος θα επιδιώξει να επιβάλλει τις διαχωριστικές θέσεις που μεταφέρει κατ’ εντολή της στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ο εκάστοτε κατοχικός ηγέτης.

Ο στόχος της Τουρκίας και ειδικά του καθεστώτος Ερντογαν στο Κυπριακό είναι σαφής και προφανής: η Τουρκία στο κυπριακό πρέπει και θα επιδιώξει με κάθε τρόπο να έχει μια σημαντική επιτυχία στην εξωτερική πολιτική της, μετα τα όσα συμβαίνουν στις Νοτιοανατολικές επαρχίες, στην Βόρειο Συρία, στο Βόρειο Ιράκ…

Αυτό μπορεί να το εξασφαλίσει η Τουρκία με μια λύση η οποία θα της προσφέρει εμμέσως, μέσω ενός διζωνικού χάλαρου ομοσπονδιακού μοντέλου, τον έλεγχο και του νοτίου τμήματος του νησιού.

Διαφορετικά η Τουρκία θα επιδιώξει να αναβαθμίσει το ψευδοκράτος και ταυτόχρονα να το αφομοιώνει οικονομικά και πολιτικά , ώστε πλέον να «νομιμοποιείται» να απαιτεί διμερή διαπραγμάτευση με την Κύπρο τουλάχιστον για την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων στην κυπριακή ΑΟΖ…

Από το καλοκαίρι ακόμη όταν διαφαίνονταν οι σοβαρές δυσκολίες στην διαπραγμάτευση και η όλο και πιο ανελαστική διαπραγματευτική στάση του κ. Ακιντζι, ο κ. Αναστασιάδης ενώ δημοσίως το απέρριπτε, τελικά στη Νέα Υόρκη δέχθηκε το χρονοδιάγραμμα που επεδίωκαν από την αρχή τόσο η τουρκική πλευρά όσο και ο μεσολαβητής του ΟΗΕ, κ. Άϊντα.

Ο κ. Αναστασιαδης δέχθηκε να μεταβεί στο Μοντ Πελεράν, κατ αρχήν για την συζήτηση του Εδαφικού, αλλά η ανακοίνωση του ΟΗΕ, αναφέρει ότι θα συζητηθούν και εκκρεμή ζητήματα. Στα οποία αύτη την στιγμή κανείς δεν γνωρίζει ποια θα είναι και εάν θα περιοριστούν π.χ. στην εκ περιτροπής προεδρία ή θα ανοίξουν και άλλα ζητήματα στα οποία είχε επιτευχθεί στοιχειώδης συναντίληψη.

Όμως και στο Εδαφικό η συζήτηση είναι απολύτως προβληματική καθώς ενώ η ελληνοκυπριακή πλευρά (που άργησε με τραγικό τρόπο να συζητήσει το Εδαφικό) επιμένει και ορθά ότι η συζήτηση και η όποια σύγκλιση θα πρέπει να γίνει επί συγκεκριμένων χαρτών. Οι Τουρκοκύπριοι κάνουν λόγο για συζήτηση των κριτηρίων που θα καθορίσουν το Εδαφικό.

Όμως η συζήτηση των κριτηρίων απλώς και μόνο θα δώσει την ευκαιρία για ερμηνείες και παρερμηνείες όταν έλθει η ώρα αποτύπωσης των εδαφικών ρυθμίσεων επί χάρτου οποίος και θα έχει γνωστοποιηθεί στους πολίτες πριν το Δημοψήφισμα.

Το Εδαφικό δεν αφορά απλώς την «συνοριακή γραμμή» που θα τραβηχτεί και θα διαχωρίσει τα δυο συνιστώντα κρατίδια: Το εδαφικό είναι αλληλένδετο με το Περιουσιακό καθώς και με το πόσοι ελληνοκύπριοι θα επιστρέψουν στις περιουσίες τους υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση και τα δυο αυτά Κεφάλαια αποτελούν τα δυο ουσιαστικά και σημαντικά κριτήρια βάσει των οποίων θα αποφασίσουν οι ελληνοκύπριοι στο Δημοψήφισμα.

Οι τουρκοκύπριοι σε έναν από τους γνωστούς διαπραγματευτικούς ελιγμούς, δηλώνουν ότι θα πρέπει αφού βρεθεί σύγκλιση στο Εδαφικό παράλληλα να συζητηθεί και το θέμα της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων όπου φυσικά δεν αποφασίζει ο Ακιντζί αλλά ο Ταγιπ Ερντογάν, που δηλώνει ότι δεν πρόκειται να δεχθεί αλλαγή του υπάρχοντος συστήματος των Εγγυήσεων.

Η επιδίωξη της τουρκικής πλευράς και των μεσολαβητών είναι να εμπλέξουν, υπό την πίεση της χρέωσης του αδιεξόδου, τον Ν. Αναστασιάδη σε μια διαπραγμάτευση όπου θα συνδεθεί το Εδαφικό/Περιουσιακό με τα θέματα Ασφάλειας…

Όπου η ελληνοκυπριακή πλευρά θα καλείται να καταβάλλει νέα ανταλλάγματα για κάτι για το οποίο έχει ήδη προβεί σε μείζονες παραχωρήσεις (Διακυβέρνηση, διαμοιρασμός των εξουσιών , εκ περιτροπής προεδρία κλπ)

Ο κύπριος πρόεδρος πήγε στο ελβετικό θέρετρο, μόνος με την διαπραγματευτική ομάδα του, χωρίς να συνοδεύεται από το Εθνικό Συμβούλιο, όπως είχε συμβεί στο Μπουργκενστοκ.

Τότε το 2004 ο Τάσσος Παπαδόπουλος ήξερε την παγίδα που του είχαν στήσει, αλλά περίμενε την κατάλληλη στιγμή για να τινάξει στον αέρα το σχέδιο αυτό και να οδηγήσει την Κύπρο στην Ε.Ε. ,αποφεύγοντας ένα σχέδιο που θα την μετέτρεπε εμμέσως σε προτεκτοράτο της Τουρκίας.

Δώδεκα χρόνια μετά, ο κ. Αναστασιαδης ξαναπηγαίνει στην Ελβετία, γνωρίζοντας πόσο δύσκολα είναι πια τα πράγματα, καθώς παρά τις παραχωρήσεις και τις συναινέσεις που με καλή πίστη προσέφερε, η τουρκοκυπριακή πλευρά είναι απολύτως προσηλωμένη στην εξυπηρέτηση των στρατηγικών συμφερόντων της Τουρκίας.

Και δυστυχώς δεν διαφαίνεται ασφαλής οδός διαφυγής…

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: