Προθέρμανση πριν τα δύσκολα στην Ελβετία: Σήμερα τελετουργικό, αύριο κουβεντιιάζουν το Εδαφικό




Του Κώστα Βενιζέλου

Με τα τέσσερα «κλασικά» κεφάλαια, της Διακυβέρνησης, Οικονομίας, Ε.Ε., Περιουσιακό, θα ξεκινήσουν σήμερα οι συζητήσεις επί ελβετικού εδάφους, μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη και του κατοχικού ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί. Το κεφάλαιο του Εδαφικού θα συζητηθεί σύμφωνα το πρόγραμμα αύριο Τρίτη.

Η διαμόρφωση του προγράμματος και η έναρξη των συζητήσεων επί των κεφαλαίων που απασχολούν τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων όλη την προηγούμενη περίοδο, έγινε σε μια προσπάθεια να κλείσουν κάποιες από τις εκκρεμότητες και γεφυρωθούν διαφορές. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», ο κατοχικός ηγέτης θα επιχειρήσει, πριν να αρχίσει η συζήτηση του εδαφικού, να ξεκαθαρίσει το ζήτημα της εκ περιτροπής προεδρίας.

Η τουρκική πλευρά θα επιμείνει στο θέμα αυτό, ωστόσο, σύμφωνα με τις δημόσιες δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας, η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν πρόκειται να αποδεχθεί πρόνοια για εκ περιτροπής προεδρία. Με βάση, λοιπόν, τον προγραμματισμό η μεγάλη ημέρα για το Εδαφικό είναι η αυριανή ενώ το… έδαφος θα προετοιμασθεί από σήμερα, με τις συζητήσεις σε θέματα που επηρεάζουν το κεφάλαιο αυτό, όπως είναι το Περιουσιακό.

Σύμφωνα με συναφείς πληροφορίες, η τουρκική πλευρά θα συνδέσει τη συζήτηση του Εδαφικού με αυτό της Ασφάλειας αλλά και με την εκ περιτροπής προεδρία. Σημειώνεται συναφώς πως ήδη ο κατοχικός ηγέτης αλλά και ο Τουρκοκύπριος διαπραγματευτής, Οζντίλ Ναμί, έχουν κατά τη διάρκεια συναντήσεων παρουσιάσει φόρμουλα που κωδικοποιείται ως εξής:

«Να επιστραφεί λιγότερο έδαφος με αντάλλαγμα την ασφάλεια».

Αυτή η φόρμουλα, που παρουσιάσθηκε αρκετές φορές κατά τη διάρκεια των συζητήσεων, αφορούσε περισσότερο τη Μόρφου, για την οποία η τουρκική πλευρά θεωρεί ως κόκκινη γραμμή. Κόκκινη γραμμή θεωρείται η Μόρφου και για την ελληνοκυπριακή πλευρά, που επιμένει στην επιστροφή της. Κι αυτό παρόλο που διατυπώθηκε από ε/κ πλευράς η… φαεινή ιδέα να θεωρηθεί η Μόρφου ως ομοσπονδιακό έδαφος, να μην ανήκει δηλαδή σε ελληνοκυπριακό συνιστών κρατίδιο, ενώ στην περιοχή αυτή να ισχύουν ως προς το περιουσιακό κριτήρια για χρήστες που θα εφαρμόζονται στο τ/κ κρατίδιο.

Πάντως, ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Μουσταφά Ακιντζί, οι οποίοι τα είπαν το απόγευμα του Σαββάτου, πριν ο κατοχικός ηγέτης μεταβεί στην Ελβετία, συμφώνησαν πως είναι σημαντικό να διατηρηθεί το σύστημα εγγυήσεων. Όπως μετέδωσε το Κυπριακό Πρακτορείο επικαλούμενο πληροφορίες από την τουρκική προεδρία, οι δυο ανέφεραν πως η διζωνική και δικοινοτική δομή στο νησί πρέπει να βρίσκεται κάτω από μια νομική ασφάλεια και είναι σημαντικό να διατηρηθεί το σύστημα εγγυήσεων.

Χωριά και αριθμοί
Όπως έχει αποκαλύψει ο «Φ» την Κυριακή30 Οκτωβρίου, η ελληνοκυπριακή θέση με βάση τα κριτήρια που έχει καταθέσει καταγράφεται ως εξής:

Πρώτο, η επιστροφή 60% εκτοπισμένων ή 100.000 να επιστρέψουν σε περιοχή που θα ελέγχεται από το ελληνοκυπριακό συνιστών κρατίδιο.

Δεύτερο, η εδαφική έκταση 75% ελληνοκυπριακό συνιστών και 25% το τουρκοκυπριακό.

Τρίτο, οι Ελληνοκύπριοι να ελέγξουν το 60% της ακτογραμμής από το 47% που κατέχουν τώρα.

Τέταρτο, επιστροφή σε ε/κ διοίκηση περιοχών υψηλής συναισθηματικής, ιστορικής, θρησκευτικής σημασίας και συγκεκριμένα οι περιοχές (Έγκωμη, Σαλαμίνα, Χερσόνησος Καρπασίας, Ι.Μ. Αγίου Βαρνάβα, Ι.Μ. Αποστόλου Ανδρέα, Βουνί-Σόλοι).

Πέμπτο, επιστροφή Μόρφου και περιοχής στα δυτικά αυτής προς την κατεύθυνση και του Συριανοχωρίου. Επίσης Έγκωμη, Άγιος Βαρνάβας, Στύλλοι, Λιμνιά, Άγιος Σέργιος με εκτίμηση επιστροφής προσφύγων 4.766. Το 80% της Αμμοχώστου, επιστροφή 24.000 περίπου. Επίσης, Γερόλακκος, Ζώδια, Αργάκι, Φιλιά, Κατωκοπιά, Μια Μηλιά, Άσσια, Βατυλή, Λύση, Κοντέα περίπου 25.000. Βορειοδυτική Λευκωσία περιλαμβανομένης και της νεκρής ζώνης(!) 3.000. Περιοχή Κυθρέας που περιλαμβάνει πέραν της Κυθρέας, Νέο Χωρίο, Τραχώνι, Βώννη, επιστροφή 5.530. Χερσόνησος Καρπασίας, επιστροφή 9.942.

Η τουρκική πλευρά, θέτει ως βασικά κριτήρια τα εξής:

Πρώτον, πρόσθετες ζώνες, ειδικές ζώνες, καντόνια και θύλακες ή μη συνεχόμενες ζώνες, θα πρέπει να αποκλείονται από κάθε εδαφική αναπροσαρμογή.

Δεύτερο, σημαντικές επενδύσεις και υποδομές δεν είναι διαπραγματεύσιμες.

Τρίτο, δεν πρέπει να υπάρξει σημαντική αλλαγή στην ακτογραμμή.

Τέταρτο, να δημιουργηθεί ευθεία γραμμή και να είναι περιορισμένες οι μετακινήσεις πληθυσμού.

Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ ως guest star
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Μπαν Κι Μουν, αν και παραδίδει σε ενάμιση μήνα τα ηνία του Διεθνούς Οργανισμού στο διάδοχό του, αποδέχθηκε να παίξει το ρόλο του guest star στη νέα φάση της διαπραγματευτικής διαδικασίας για το Κυπριακό.

Στην σημερινή ομιλία του, στο τελετουργικό, αναμένεται να εξυμνήσει τους ηγέτες και το ρόλο τους στην προσπάθεια για επίτευξη συμφωνίας.

Ο μπαμπούλας των συνομιλιών
Η πρόοδος είναι μετρήσιμη, τις πλείστες φορές, με υποκειμενικούς όρους. Είναι, όμως, σαφές σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, πως η αξιολόγηση της πορείας των συζητήσεων επηρεάζει και την ουσία και τη διαδικασία.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε δηλώσει πριν να αποφασισθεί η… μετανάστευση της διαδικασίας σε ελβετικό έδαφος, πως δεν θα αποδεχόταν τούτο χωρίς να υπάρξουν συγκλίσεις στα υπόλοιπα θέματα.

Αυτό, με όσα δημόσια αναφέρει, δεν ισχύει. Γι αυτό πριν δεσμευθεί για την πολυμερή, θα πρέπει να αξιολογήσει την επόμενη ημέρα. Ο μπαμπούλας της επίρριψης ευθυνών δεν μπορεί και δεν πρέπει να καθορίζει την τακτική αλλά και τις επιλογές.

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: