Ο μεγάλος πλούτος της Ελλάδας: Να διαμορφωθεί νέο πλαίσιο βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Tου Μενέλαου Μποκέα (*)
Ακόμη μια τουριστική σαιζόν έφτασε, αισίως, στο τέλος της. Τα αποτελέσματα, αν και δεν έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία των δεδομένων του 2016, φαίνεται να καταδεικνύουν μια αναντιστοιχία μεταξύ αφίξεων και εσόδων.
Παρά την αύξηση των επισκεπτών κατά 8,5 % συνολικά στα αεροδρόμια της χώρας – αύξηση 12,9 % στο αεροδρόμιο Ηρακλείου1 – παρατηρείται σημαντική μείωση στα έσοδα που σύμφωνα με τα στοιχεία που μας δίνει η Τράπεζα της Ελλάδος, για το διάστημα Ιανουαρίου- Αυγούστου, φτάνει το 7,1%.
Τα αίτια αυτής της δυσαναλογίας μπορεί κανείς να τα αναζητήσει είτε στην αύξηση της φορολογίας, είτε στις προσφορές των ξενοδοχείων μετά το κάπως μουδιασμένο ξεκίνημα, είτε στη φοροδιαφυγή, είτε στην δυναμική εμφάνιση του airbnb στη χώρα μας και στο ελλειμματικό πλαίσιο ελέγχου και φορολόγησης του. Βεβαίως, τεράστια ευθύνη για όλα τα παραπάνω έχει η Κυβέρνηση η οποία λειτουργεί , κυρίως, ως ανασταλτικός παράγοντας σε οτιδήποτε αναπτυξιακό και δημιουργικό μπορεί να οδηγήσει τη χώρα σε έξοδο από τη παρατεταμένη κρίση (αύξηση ΦΠΑ, κατάργηση μειωμένων συντελεστών φορολόγησης, Ρώσικη Visa)
Δεν είμαι, πάντως, μεταξύ αυτών που ισχυρίζονται ότι η Κυβέρνηση δεν έχει σχέδιο ανάπτυξης για τον τουρισμό. Αντιθέτως, πιστεύω ότι oι επιλογές της είναι πολύ συγκεκριμένες και αρκετά νεοφιλελεύθερες . Επί των ημερών της θα πωληθούν αρκετά ξενοδοχεία σε funds του εξωτερικού και σε μεγάλες πολυεθνικές αλυσίδες, καθώς δεν έγινε καμία ρύθμιση για τα κόκκινα δάνεια ξενοδοχειακών και τουριστικών επιχειρήσεων που θα μπορούσαν να εξυγιανθούν και να παραμείνουν στα χέρια ελληνικών επιχειρήσεων. Στον τομέα των εργασιακών σχέσεων η κυβέρνηση υποστήριξε ,σιωπηλά, την πρακτική της διάλυσης εργοδοτικών ενώσεων, που δίνει τη δυνατότητα αποδέσμευσης από συλλογικές συμβάσεις εργασίας και οδηγεί στην πλήρη ελαστικότητα σε μισθούς, επιδόματα και όρους εργασίας. Καμία έγνοια για τους ποιοτικούς δείκτες του τουριστικού μας προϊόντος. Μοναδική επωδός η αύξηση των αφίξεων και για τις οποίες ,χαριτολογώντας, στοιχηματίζει και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός. Αλήθεια, με ποιους ποιοτικούς δείκτες και με ποιες προοδευτικές πολιτικές συνδέονται τα «στοιχήματα» αυτής της κυβέρνησης;
Για ένα προοδευτικό πολιτικό χώρο, τα «στοιχήματα» για τη τουριστική ανάπτυξη , πέρα προφανώς από τη βελτίωση των ποσοτικών μεγεθών, σχετίζονται και με μια σειρά από επί μέρους τομείς, κοινωνικούς και οικονομικούς. Κυρίως κάθε προοδευτικός χώρος καλείται να απαντήσει, και κυρίως να δώσει λύσεις, σε μια σειρά από ερωτήματα:
Μπορούμε συνδέσουμε το all-inclusive ξενοδοχείο με τις τοπικές οικονομίες και πιο συγκεκριμένα με τον πρωτογενή τομέα; Υπάρχει τρόπος επέκτασης της τουριστικής περιόδου; Χρειάζονται νέες υποδομές και επενδύσεις για την αναβάθμιση των υπαρχόντων; Είναι αντιπροσωπευτικές των δυνατοτήτων και των προκλήσεων οι τουριστικές μας σχολές; Μπορούμε να αναπτύξουμε εναλλακτικό τουρισμό -νέες υπηρεσίες και να τις συνδέσουμε με την επέκταση της τουριστικής μας περιόδου; Οι εργασιακές σχέσεις στο τουρισμό, πρέπει να αντιμετωπίζονται με τον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι εργασιακές σχέσεις σε βιομηχανίες που βρίσκονται ακόμη σε οικονομική κρίση; Μπορούμε να διαμορφώσουμε ένα νέο πλαίσιο βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, προστατεύοντας το περιβάλλον και τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής;
Αυτά είναι, κάποια από τα -πολλά ακόμη- ερωτήματα που καλούμαστε να απαντήσουμε και να συμπεριλάβουμε στις πολιτικές μας προτάσεις. Ως Δημοκρατική Συμπαράταξη το έχουμε ήδη πράξει και συνεχίζουμε τον διάλογο με τους φορείς και τις τοπικές κοινωνίες για την περαιτέρω επεξεργασία του πολιτικού μας πλαισίου, έχοντας την ανησυχία ότι αν δεν ενισχύσουμε ποιοτικά και δεν συνδέσουμε τον τουρισμό μας με μια γενικότερη στρατηγική προοδευτικής ανάπτυξης, θα ψάχνουμε σε λίγα χρόνια τις αιτίες παρακμής της σημαντικότερης έως τώρα βιομηχανίας μας.
- Ο Μενέλαος Μποκέας είναι Γραμματέας του τομέα Τουρισμού του ΠΑΣΟΚ.