Πάλι για τα Θρησκευτικά: Η ανάγκη για διαχωρισμό του κράτους από την Ορθόδοξη Εκκλησία
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Κοσσυφοπέδιο, Κύπρος, Αιγαίο, Μακεδονία, Θράκη, Ήπειρος και Ουκρανία: Μια ολιστική γεωπολιτική θεώρηση, ο στόχος είναι οι ορθόδοξοι λαοί των Βαλκανίων
Σοκ στην Αθήνα από την αντίδραση της Τουρκίας για τα θαλάσσια πάρκα: Το πρόβλημα είναι πραγματικό και τεράστιο και δυστυχώς θα το βρίσκει πάντα μπροστά της η Ελλάδα
Γράφει η ΛΙΝΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
Το ότι τα Θρησκευτικά διδάσκονται στο (δημόσιο) σχολείο ως μάθημα κατήχησης στην ορθόδοξη χριστιανική πίστη εξηγείται ιστορικά βάσει της άμεσης σχέσης της «ελληνικής» Ορθόδοξης Εκκλησίας με την Ελλάδα ως εθνικό κράτος.
Το ότι δύο αιώνες μετά τη συγκρότησή του το τελευταίο δεν έχει απογαλακτιστεί από την πρώτη και δεν έχει μετατραπεί σε ένα σύγχρονο κοσμικό κράτος είναι προφανώς μια ενσυνείδητη επιλογή των κυβερνητικών πολιτικών ελίτ και κατ’ επέκταση του ελληνικού λαού. Αυτό υπονοεί εξάλλου και η παραίνεση του προκαθήμενου της ελληνικής Εκκλησίας προς τον πρωθυπουργό να αποταθεί στον λαό με το ερώτημα περί χωρισμού Κράτους – Εκκλησίας. Από εκεί και πέρα, βέβαια, δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε το έλλειμμα φιλελευθερισμού που ο στενός αυτός εναγκαλισμός προϋποθέτει και συνεπάγεται.
Σε άρρηκτη συνάφεια με τον βαθιά αντιφιλελεύθερο και αντιδικαιωματικό νηπιοβαπτισμό, η κατήχηση στα δημόσια σχολεία με έξοδα του συνολικού πληθυσμού αποτελεί μια ελληνική ιδιαιτερότητα -χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι μόνη της πανευρωπαϊκά στην πρακτική αυτή. Αποτελεί μία ακόμη έκφανση της σχετικοποίησης του κοσμικού κράτους μέσα από τη συνταγματική αναγνώριση κρατούσας θρησκείας. Αν κανείς τάσσεται πάντως υπέρ της ολοκλήρωσης του συνταγματισμού ως δημοκρατικού και φιλελεύθερου και της ανόθευτης προστασίας της θρησκευτικής ελευθερίας, ως ίσης ελευθερίας όλων ανεξαρτήτως θρησκεύματος και της ουδετερότητας του κράτους απέναντι στο θρησκευτικό πιστεύω των πολιτών και κατοίκων του, τότε είναι πολλά αυτά που πρέπει να αλλάξουν, από την αναγνώριση της θρησκευτικής τελετής του γάμου, τη δήλωση του θρησκεύματος ακόμη σε μερικά δημόσια έγγραφα, μέχρι τη διδασκαλία των Θρησκευτικών με έμφαση στην ορθόδοξη χριστιανική πίστη.
Πραγματικά προοδευτική, δηλαδή φιλελεύθερη, υπό την έννοια του σεβασμού της θρησκευτικής ελευθερίας των μαθητών και των γονιών τους, και της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους, θα ήταν η συνολική κατάργηση των Θρησκευτικών και η αντικατάστασή τους από ένα υποχρεωτικό για όλους μάθημα θρησκειολογίας, όπου θέση θα είχαν όχι μόνο οι μονοθεϊστικές θρησκείες, όπως διαφαίνεται να είναι η πρόθεση του υπουργείου Παιδείας εσχάτως, αλλά και η αθεΐα και το θρησκευτικό φαινόμενο κοινωνιολογικά. Αυτό και μόνο θα επέτρεπε την υποχρεωτικότητα του μαθήματος για όλους τους μαθητές. Αν, αντίθετα, ισχύσει τελικά η υποχρεωτικότητα με τα υπάρχοντα βιβλία και απλώς με μια υπουργική εγκύκλιο που προτρέπει σε συζήτηση και για τις άλλες δύο μονοθεϊστικές θρησκείες, τότε η εξέλιξη αυτή θα αποτελεί οπισθοχώρηση από το μέχρι σήμερα ισχύον.
- Επίκουρη καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο Τμήμα Νομικής του ΑΠΘ