Η Συρία (πάλι) φλέγεται: Το παιγνίδι που παίζεται για τη χώρα του Άσαντ, οι ΗΠΑ και η Ρωσία




Γράφει ο Κωνσταντίνος Φίλης

Η κατάρρευση της συμφωνίας εκεχειρίας μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ επιβεβαιώνει τις δυσκολίες του εγχειρήματος εξομάλυνσης της κατάστασης στη Συρία.

Πράγματι η παρουσία τόσων πολλών παικτών με αποκλίνοντα συμφέροντα καθιστά την εξεύρεση λύσης σχεδόν αδύνατη, εφόσον δεν προκύψουν συμβιβασμοί. Ακόμη και αν Μόσχα-Ουάσιγκτον βρουν κοινό βηματισμό, χωρίς συμφωνία Ριάντ-Τεχεράνης ο φαύλος κύκλος της βίας θα συνεχιστεί. Η εγχώρια κατάσταση στη Σαουδική Αραβία είναι εξόχως προβληματική.

Δεν είναι μόνο η μετάβαση σε ένα νέο οικονομικό μοντέλο και ο αντίκτυπος των χαμηλών τιμών πετρελαίου αλλά και η κλονισμένη υγεία του ηγέτη και οι υπέρμετρες φιλοδοξίες του γιου του. Από την άλλη, το Ιράν (που κινείται με μεγαλύτερη μεθοδικότητα) είναι υποχρεωμένο να στηρίζει τον Ασαντ, διότι σε διαφορετική περίπτωση ο σιιτικός άξονας θα μπει σε σοβαρό κίνδυνο. Η Ρωσία ναι μεν τοποθετείται στο ίδιο στρατόπεδο, ωστόσο δεν θα διστάσει να ανταλλάξει τον Σύρο πρόεδρο σε περίπτωση που κατοχυρωθούν τα συμφέροντά της.

Προς ώρας, πάντως, βοηθάει το μπααθικό καθεστώς να επανακάμψει εδαφικά και κατ’ επέκταση διπλωματικά. Φαίνεται, μάλιστα, να επιζητά τη σύναψη καταρχήν συμφωνίας με τις ΗΠΑ μέχρι το τέλος του χρόνου, προκειμένου να μη χρειαστεί να διαπραγματευθεί από μηδενική βάση με την Κλίντον σε περίπτωση εκλογής της. Η Ουάσιγκτον, από την πλευρά της, δεν εμπιστεύεται την αντιπολίτευση και αδυνατεί να βρει μια προσωπικότητα που θα μπορούσε να την ενώσει. Μέχρι να γίνει κάτι τέτοιο, η παρουσία Ασαντ είναι σχετικά βολική, εφόσον η κατάσταση δεν εκτρέπεται περαιτέρω. Εντούτοις η ενδυνάμωσή του στο πεδίο των μαχών, με το Χαλέπι να αποτελεί το κλειδί των εξελίξεων, πονοκεφαλιάζει τις ΗΠΑ, διότι στο πρόσωπό του προβαίνουν σε έναν προσωρινό και μόνο συμβιβασμό, αλλά μεσοπρόθεσμα επιθυμούν την ανατροπή του.

Αλλωστε ο Λευκός Οίκος έχει ακόμη μία πρόκληση να διαχειριστεί: Τουρκία και Κούρδους της Συρίας. Η πρώτη αξιοποιεί το περιβάλλον αστάθειας για να ισχυροποιήσει τις θέσεις της. Ρίχνει μεν γέφυρες προς το ασαντικό καθεστώς, συνεπιχειρεί δε με τις αντικυβερνητικές δυνάμεις και θέτει όρους για να συνδράμει τους Αμερικανούς στην ανακατάληψη της Ράκα, έχοντας ως απόλυτη προτεραιότητα τη μεγαλύτερη δυνατή αποδυνάμωση του κουρδικού στοιχείου. Το τελευταίο ίσως χρειαστεί να αναθεωρήσει τη στρατηγική του, εφόσον η Ουάσιγκτον αμφιταλαντεύεται, πιεζόμενη από την επανακάμπτουσα Αγκυρα. Ούτως ή άλλως η διευθέτηση πολλών περιφερειακών εκκρεμοτήτων συνδέεται με τη λύση του συριακού και την ακεραιότητα της χώρας, που σήμερα μόνο διασφαλισμένη δεν πρέπει να θεωρείται.

  • Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: