Τι συμβαίνει στη Βρετανία; Γιατί τo Εργατικό Κόμμα θα επανεκλέξει τον Τζέρεμι Κόρμπιν
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Steven Erlanger (*)
Ένα πρόσφατο υποτιθέμενο σκάνδαλο για τις θέσεις σε ένα τρένο δείχνει τα βαθιά προβλήματα που αντιμετωπίζει το Εργατικό Κόμμα στη Βρετανία.
Ο αρχηγός του Τζέρεμι Κόρμπιν γύρισε ένα βίντεο που τον δείχνει να κάθεται στο δάπεδο του τρένου, να διαμαρτύρεται ότι δεν υπήρχαν άδειες θέσεις και να ζητά την εθνικοποίηση των σιδηροδρόμων. Η Virgin Trains, που διαχειρίζεται τους σιδηροδρόμους, έδωσε στη συνέχεια στη δημοσιότητα εικόνες που δείχνουν ότι ο Κόρμπιν πέρασε μπροστά από πολλές άδειες θέσεις και, αφού γύρισε το βίντεό του, κάθισε σε μια από αυτές για το υπόλοιπο ταξίδι.
Το ότι επικρατεί πολυκοσμία σε πολλά από τα ιδιωτικοποιημένα τρένα της Βρετανίας, ιδιαίτερα στη νότια Αγγελία, είναι αδιαμφισβήτητο. Το επεισόδιο αυτό όμως αποτέλεσε άλλο ένα σύμπτωμα της κρίσης που αντιμετωπίζει το Εργατικό Κόμμα. Η δημοτικότητά του είναι πολύ χαμηλή και ανάμεσα στον αρχηγό και τους βουλευτές έχει ξεσπάσει εμφύλιος πόλεμος.
Παρ’ όλα αυτά, τα μέλη του κόμματος αυξάνονται. Τον τελευταίο χρόνο έχουν ενταχθεί στους Εργατικούς άλλα 300.000 μέλη. Το κόμμα έχει σήμερα 500.000 μέλη, περισσότερα από τα μέλη όλων των άλλων βρετανικών πολιτικών κομμάτων μαζί.
Αυτή η αντίφαση βρίσκεται στο επίκεντρο των διλημμάτων του Εργατικού Κόμματος. Ο Κόρμπιν, ένας άνθρωπος της άκρας Αριστεράς που θέλει να επανεθνικοποιήσει τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και να καταργήσει τα πυρηνικά όπλα της χώρας, αντιμετωπίζει με επιφύλαξη τις Ηνωμένες Πολιτείες και θεωρεί το ΝΑΤΟ μια επιθετική και ξεπερασμένη Συμμαχία. Με την αντισυστημική του ρητορική, έχει ξαναφέρει στο κόμμα πολλούς νέους και πολλούς σκληροπυρηνικούς της Αριστεράς που το είχαν εγκαταλείψει επί ηγεσίας Τόνι Μπλερ.
Οι δημοσκοπήσεις όμως δείχνουν ότι το Εργατικό Κόμμα του Κόρμπιν θα χάσει καθαρά στις επόμενες εκλογές και το ποσοστό του θα είναι μικρότερο από εκείνο του Μαϊου του 2015. Στις εκλογές εκείνες, το κόμμα σχεδόν εξαφανίστηκε στη Σκοτία, ενώ σε όλη τη Βρετανία κέρδισε μόλις 232 έδρες, έναντι 258 το 2010. Ηταν η χειρότερη επίδοση από το 1983, όταν ηγέτης του κόμματος ήταν ο Μάικλ Φουτ. Η πολιτική του τελευταίου μοιάζει πολύ μ?εκείνη του Κόρμπιν.
Οι βουλευτές που επέζησαν της καταστροφής του 2015 βλέπουν με μεγάλη ανησυχία την πορεία του κόμματος υπό τον 67χρονο Κόρμπιν, η εκλογή του οποίου στην ηγεσία ήταν απροσδόκητη. Ο Κόρμπιν είχε αδύναμους αντιπάλους και επωφελήθηκε της ψήφου των νέων μελών του κόμματος.
Ο ηγέτης των Εργατικών πρωτοεξελέγη βουλευτής το 1983 και βρισκόταν πάντα στο περιθώριο του κόμματος. Θερμός υποστηρικτής του Ούγκο Τσάβες και επίμονος επικριτής του Ισραήλ, ο Κόρμπιν ασκούσε πάντα πίεση για την αύξηση των δαπανών υπέρ των φτωχών. Και ενώ στην προεκλογική εκστρατεία για το πρόσφατο δημοψήφισμα το Εργατικό Κόμμα ήταν καθαρά υπέρ της παραμονής στην ΕΕ, ο Κόρμπιν κράτησε αμφιλεγόμενη στάση.
Σύμφωνα με τον πρώην σκιώδη υπουργό Οικονομικών Εντ Μπολς, η ηγεσία του Κόρμπιν είναι μια «αριστερή ουτοπική φαντασίωση, χωρίς καμιά σχέση με την πραγματικότητα των ανθρώπων». Όταν αρνείσαι να ακούς το εκλογικό σώμα, σημειώνει ο Μπολς στην αυτοβιογραφία του, δεν μπορείς να νικήσεις τις εκλογές. Το ίδιο συμβαίνει και όταν μπερδεύεις τις κραυγές των υποστηρικτών σου με τις απόψεις της κοινής γνώμης.
Πολλοί βουλευτές του Εργατικού Κόμματος διαμαρτύρονται επίσης για την έλλειψη οργάνωσης που χαρακτηρίζει τον Κόρμπιν, καθώς και για την άρνησή του να προσεγγίσει τους κεντρώους ψηφοφόρους. Στις κρίσιμες στιγμές, λένε, δεν είναι διαθέσιμος και προτιμά να ασχολείται με τα χόμπι του: να καλλιεργεί λαχανικά και να φτιάχνει μαρμελάδες.
Φοβούμενοι τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών μετά την παραίτηση του Ντέιβιντ Κάμερον, πολλοί Εργατικοί βουλευτές εξεγέρθηκαν και πίεσαν τον Κόρμπιν να παραιτηθεί. Αλλοι παραιτήθηκαν από τη σκιώδη κυβέρνηση κι άλλοι αρνήθηκαν να λάβουν μέρος. Όταν ο Κόρμπιν ξεκαθάρισε ότι μόνο τα μέλη του κόμματος μπορούν να αποφασίσουν για την τύχη του, οι αντάρτες οδήγησαν το κόμμα σε νέες εκλογές για την ηγεσία του. Και συσπειρώθηκαν πίσω από τον 46χρονο Οουεν Σμιθ, που πρωτοεξελέγη βουλευτής το 2010 ύστερα από μια καριέρα ως ραδιοφωνικός παραγωγός και μέλος ενός φαρμακευτικού λόμπι.
Ο Σμιθ θεωρείται ότι ανήκει στη «μετριοπαθή Αριστερά». Είναι όμως πιο αριστερός από τον Εντ Μίλιμπαντ, που έστρεψε το κόμμα προς τα αριστερά προτού χάσει τις περυσινές εκλογές και παραιτηθεί. Στα ντιμπέιτ με τον Κόρμπιν δεν τα πήγε άσχημα. Η εισροή νέων μελών, όμως, φαίνεται ότι θα εξασφαλίσει στον Κόρμπιν μια άνετη νίκη. Και οι βουλευτές ανησυχούν ότι μετά τις 24 Σεπτεμβρίου, οπότε θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα, θα δεχθούν πιέσεις στις περιφέρειές τους από πιο μαχητικούς υποστηρικτές του Κόρμπιν.
Η μεγαλύτερη απειλή για το κόμμα πάντως, και ιδιαίτερα για τη μετριοπαθή του πτέρυγα, προέρχεται από τον επανασχεδιασμό των εκλογικών περιφερειών, που μειώθηκαν σε 600 από 650. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η κίνηση αυτή μπορεί να επηρεάσει ακόμη και 200 έδρες των Εργατικών, καθώς πολλές έδρες στην Ουαλλία και τη βορειοανατολική Αγγλία έχουν μικρούς πληθυσμούς. Σε πολλές έδρες, οι υποψήφιοι θα αποφασιστούν από την αρχή. Και εκεί, οι μετριοπαθείς φοβούνται ότι θα εκτοπιστούν από τους εξτρεμιστές.
Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι βρίσκεται στα σκαριά ένα φιλοευρωπαϊκό, κεντρώο κόμμα, που θα μπορούσε να προσελκύσει τόσο συντηρητικούς όσο και φιλελεύθερους. Το βρετανικό πολιτικό σύστημα, όμως, τιμωρεί το τρίτο κόμμα. Και όλοι θυμούνται τι συνέβη με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, που ιδρύθηκε το 1981 σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αντιπυρηνική και αντιευρωπαϊκή πολιτική του Εργατικού Κόμματος. Ξεκίνησε καλά, στη συνέχεια συγχωνεύτηκε με τους Φιλελεύθερους και γρήγορα εξαφανίστηκε.
- Ο Στίβεν Ερλάνγκερ είναι ανταποκριτής των New York Times στη Βρετανία
Πηγή: New York Times