Ο Μπαν κι Μουν δεν πήρε το ρίσκο: Ο καθένας και το χρονοδιάγραμμα του (στην Κύπρο)
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Κώστα Βενιζέλου
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών ανέγνωσε ανακοίνωση μετά τη συνάντηση της Νέας Υόρκης με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον κατοχικό ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, την περασμένη Κυριακή, με την οποία τήρησε αποστάσεις από τα διαδραματιζόμενα στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων.
Στις «παρατηρήσεις» όπως τιτλοφορήθηκε το κείμενο, τις οποίες διάβασε, περιέγραψε επιγραμματικά την πορεία των διαπραγματεύσεων και έστειλε την μπάλα στους «ιδιοκτήτες» της διαδικασίας. Κι όλα αυτά, ενώ στην «κοινή δήλωση για τον Τύπο» της 14ης Σεπτεμβρίου, που εκδόθηκε μετά το τέλος της φάσης των εντατικών διαπραγματεύσεων, αναδεικνυόταν ο νέος ρόλος που σ’ αυτές θα είχε ο Γενικός Γραμματέας. Αυτό δεν έγινε. Ούτε στον απεσταλμένο του, Έσπεν Μπαρθ Άιντα, δόθηκε κάποια συμπληρωματική εντολή ή ενισχυμένος ρόλος (όλες οι κινήσεις του τελευταίου συνηγορούν στην προσπάθεια του να διατηρήσει τη θέση του και με τον νέο Γ.Γ.).
Ο κ. Μπαν Κι Μουν αποχωρεί από τη θέση του (στο τέλος Οκτωβρίου θα ξέρουμε το όνομά του νέου ΓΓ) και δεν ήταν διατεθειμένος να αναλάβει ρίσκο αποτυχίας ακολουθώντας τις παραινέσεις συνεργατών του και τρίτων. Γι΄ αυτό και το κείμενο που ανέγνωσε ήταν βασικά δήλωση-εξόδου.
Ο Αμερικανός Αντιπρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, ανέλαβε πρωτοβουλία στη Νέα Υόρκη πραγματοποιώντας επαφές με όλους τους εμπλεκόμενους. Οι παρεμβάσεις του δεν απέφεραν αποτελέσματα. Δεν έπεισε τους Τούρκους, με τους οποίους συζητά πολλά και διαφορετικά ζητήματα. Σε κάποια υπάρχουν συγκλίσεις, σε άλλα διαφωνίες και στο βάθος Κυπριακό. Ο κ. Μπάιντεν αποχωρεί από τη θέση του ως αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ. Πάει κι αυτός.
Ο Μουσταφά Ακιντζί, έχει το δικό του χρονοδιάγραμμα, το οποίο του φόρτωσε ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Μέχρι το τέλος του χρόνου, εάν δεν υπάρξει συμφωνία θα αρχίσουν μαζικές «πολιτογραφήσεις» εποίκων. Στη συνάντηση, ο κ. Ακιντζί ζήτησε να γίνει πενταμερής συνάντηση στο τέλος Οκτωβρίου, θεωρώντας πως οι εκκρεμότητες μπορούν να παραπεμφθούν για αργότερα. Υπενθυμίζεται συναφώς πως η τουρκική πλευρά ζητούσε επίμονα όπως το θέμα της ασφάλειας συζητηθεί στο τέλος και η Ε/κ πλευρά το αποδέχθηκε.
Για διαφορετικούς λόγους, οι παίκτες, προσήλθαν στη συνάντηση της Νέας Υόρκης έχοντας ο καθένας το δικό του χρονοδιάγραμμα. Τα ΗΕ όμως δεν δεσμεύθηκαν από χρονοδιάγραμμα και η διαδικασία θα συνεχιστεί επί κυπριακού εδάφους. Άρχισε, ωστόσο, η προσπάθεια απόδοσης ευθυνών και φάνηκε από πριν τη Νέα Υόρκη, πως η τουρκική πλευρά κινείται για να φορτώσει την όποια αποτυχία στη ε/κ πλευρά.
Ο Πρόεδρος επιστρέφει στην Κύπρο τηρώντας τα όσα συμφωνήθηκαν στο Εθνικό Συμβούλιο. Παραμένουν όμως οι δεσμεύσεις που έκανε με την Κοινή Δήλωση της 14 Σεπτεμβρίου περιλαμβανομένου του στόχου για λύση μέχρι το τέλος του 2016, αν και όλοι γνωρίζουν πως είναι ανέφικτος.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει μια επιλογή: Να συνεχίσει να διαπραγματεύεται, επιδιώκοντας να πείσει την τ/κ πλευρά να συζητήσει σοβαρά για συμφωνία και να πείσει τους διεθνείς παίκτες πως η συμφωνία είναι εφικτή, μόνο αν η Τουρκία δεν θα είναι μέρος του σκηνικού της επόμενης ημέρας.