Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Apple: Απαιτούνται σκληρές λογικές εναντίον της φοροαποφυγής
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Αρθρο του Holger Steltzner
στην εφημερίδα «Frankfurter Allgemeine Zeitung»
Αυτό που συνέβη είναι πρωτοφανές για τα δεδομένα της ΕΕ: η Κομισιόν ζητά 13 δισ. ευρώ από την Apple. Στη μάχη εναντίον της επιθετικής φοροαποφυγής από τις πολυεθνικές, χρειάζονται σκληρές λογικές και αποτρεπτικά πρόστιμα.
Η αγανάκτηση από πλευράς ΗΠΑ, που, όχι άδικα, κατηγορούν την ΕΕ για την αναδρομική ισχύ των νέων μέτρων χωρίς να υπάρξει προειδοποίηση, δεν αγγίζει απαραίτητα τις Βρυξέλλες. Εάν η διαδικασία που ακολουθεί η Κομισιόν παραβιάζει νομικές αρχές, αυτό είναι κάτι για το οποίο θα αποφανθούν τα δικαστήρια.
Σε τελική ανάλυση, η μονόπλευρη αμερικανική φορολογική νομοθεσία ήταν που επέτρεψε τη συσσώρευση ενός τεράστιου και ραγδαία αυξανόμενου “βουνού” από αφορολόγητο ρευστό στο εξωτερικό, ύψους σχεδόν 200 δισ. δολαρίων. Δυστυχώς, οι φορολογικές οάσεις της ΕΕ και κυρίως η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία, άπλωσαν φιλικά το χέρι στους φοροδιαφεύγοντες και γι’ αυτό η κατασκευάστρια του iPhone έπρεπε να πληρώσει φόρο μόνο 4% για κέρδη που έκανε στο εξωτερικό και που ανήλθαν σε σχεδόν 50 δισ. δολάρια μέσα στην περασμένη δεκαετία.
Από φορολογικής απόψεως δεν μπορεί κανείς να μεμφθεί την Apple, καθώς η ιρλανδική Εφορία στήριξε με συντροφικότητα την επιχείρηση στην επιθετική φοροαποφυγή που διέπραττε. (Το Λουξεμβούργο βοήθησε τη Fiat, η Ολλανδία τα Starbucks.) Οσο σημαντικός κι αν είναι ο φορολογικός ανταγωνισμός μεταξύ κρατών (γιατί μόνο αυτός προστατεύει από υπερβολική φορολόγηση), τόσο σκανδαλώδης ήταν η κρατική βοήθεια σε αυτή την περίπτωση. Είναι ξεδιάντροπο από πλευράς Apple, έναντι των πελατών και της κοινωνίας, να παριστάνει την υποδειγματική επιχείρηση και πίσω από την πλάτη τους να αποφεύγει τη συμμετοχή της στη χρηματοδότηση των υποδομών πάνω στις οποίες κερδίζει δισεκατομμύρια, με το να μην καταβάλλει τους φόρους που έχει υποχρέωση.
Μπορεί κανείς να διαμαρτυρηθεί ότι η ΕΕ περιορίζει το δικαίωμα στον ανταγωνισμό για να καταπολεμήσει τη φοροαποφυγή. Ωστόσο οι ΗΠΑ γνωρίζουν πως είναι τα παιχνίδια αυτά για να εξυπηρετηθούν τα δικά τους συμφέροντα. Και ο ανταγωνισμός αλλοιώθηκε ούτως ή άλλως, καθώς η Ιρλανδία είχε απαλλάξει σχεδόν πλήρως από τη φορολογία μόνο την Apple και όχι και τη Samsung για παράδειγμα.
Φυσικά, μια επιχείρηση που βγάζει κέρδη στην ΕΕ πρέπει να φορολογείται εκεί. Αρα δικαίως η Ιρλανδία και η Apple βρίσκονται στο στόχαστρο. Εκεί ανήκουν και οι πολιτικοί που ευθύνονται για τα φορολογικά κόλπα. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνεται και ο επί χρόνια πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου και σημερινός πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.