Γνωμες
#Tags:
ΔιαδίκτυοΝτέιβιντ ΜπόουιΤώρα όλοι μπορούν να είναι Ζίγκι Στάρνταστ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Γκόταμ Μαλκάνι *
Αν διαβάζετε αυτό το άρθρο σε ηλεκτρονική μορφή, τότε μάλλον δεν είστε εσείς. Πιθανότατα είστε λίγο πιο έξυπνος απ’ ό,τι πραγματικά είστε. Πιο οξυδερκής, πιο περιπετειώδης, και σίγουρα πιο εμφανίσιμος. Ίσως να ανήκετε σε ένα άλλο φύλο, ή σε ένα εντελώς διαφορετικό είδος, ή σε κάποια άλλη μορφή alter ego. Το Διαδίκτυο έχει έτσι κι αλλιώς επιτρέψει σε όλους μας να δημιουργήσουμε και να διαχειριστούμε μια μεγάλη ποικιλία προσώπων. Πριν από το Διαδίκτυο όμως, υπήρχε ο Ντέιβιντ Μπόουι, ο άνθρωπος που έκανε τα alter ego μορφή τέχνης.
Από τον Ζίγκι Στάρνταστ ως τον Λεπτό Λευκό Δούκα, ο Μπόουι μετακινούνταν με μεγάλη ταχύτητα ανάμεσα στα μυριάδες alter ego του, φετιχοποιώντας ένα μέλλον που δεν έπαψε να αναμορφώνει. Ακόμη και στην ταχύτατη ψηφιακή μας εποχή, όποτε φτάνουμε σε νέους τρόπους ύπαρξης έχουμε την εντύπωση ότι ο Μπόουι τους σκέφτηκε πριν από μας.
Ένας από τους λόγους που ο Μπόουι έχει τόσο μεγάλη απήχηση είναι ότι όλοι, κατά κάποιο τρόπο, είμαστε σήμερα Ζίγκι Στάρνταστ, ελεύθεροι χάρις στην ψηφιακή τεχνολογία να είμαστε ό,τι θέλουμε. Το 2013, όταν αυτός ο νονός της επανεφεύρεσης έκανε την απροσδόκητη μεγάλη επιστροφή της δεκαετίας, το Διαδίκτυο επέτρεψε σε πολλούς να επανεφεύρουν τον εαυτό τους ως παλιοί θαυμαστές του Μπόουι. Την
ίδια εκείνη χρονιά, μια έκθεση της βρετανικής κυβέρνησης με τίτλο «Μελλοντικές ταυτότητες: Αλλάζοντας ταυτότητα στη Βρετανία» σημείωνε: «Μια από τις σημαντικότερες πτυχές της επίδρασης των διαδικτυακών ταυτοτήτων είναι ο τρόπος με τον οποίο μερικοί άνθρωποι αισθάνονται πως βρήκαν για πρώτη φορά την «πραγματική» τους ταυτότητα στο Διαδίκτυο». Ο Μπόουι επέτρεψε σε αμέτρητους κοινωνικά απροσάρμοστους να πετύχουν το ίδιο πράγμα χωρίς τη βοήθεια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Ένα άλλο σήμα κατατεθέν του Μπόουι με το οποίο μας εξοικείωσε η ψηφιακή ζωή είναι η μέθοδος του «τεμαχίσματος», την οποία δανείστηκε από τον συγγραφέα Γουίλιαμ Μπάροουζ και τον καλλιτέχνη Μπράιον Γκίζιν. Ενώ όμως εκείνοι χρησιμοποιούσαν ψαλίδια για να συγκολλήσουν αποσπάσματα κειμένων, η αγάπη του Μπόουι για την τεχνολογία τον οδήγησε να αναπτύξει ένα πρόγραμμα που ονόμασε Verbaliser. Το χρέος του Μπόουι προς τον Μπάροουζ και άλλους συγγραφείς και διανοητές αποτυπώθηκε με εντυπωσιακό τρόπο στην έκθεση «David Bowie is», το 2013, όπου χαρτόδετα βιβλία κρέμονταν από το ταβάνι συμβολίζοντας τις λογοτεχνικές του επιρροές. Παρά την αναγκαστική τάση του σταρ της ροκ για ακρότητες, ο άνθρωπος αυτός εισέπνεε περισσότερη λογοτεχνία από κοκαΐνη. Η περιοδεία που έκανε το 1974 με τίτλο Diamond Dogs γεννήθηκε από την προσπάθειά του να στήσει ένα μιούζικαλ βασισμένο στο «1984» του Όργουελ, ενώ τραγούδια όπως το «The Supermen» είχαν έμπνευσή τους τον Νίτσε. Όπως έκανε και με τις διάφορες αμφιέσεις του, ο Μπόουι φορούσε τις λογοτεχνικές του φιλοδοξίες δημοσίως, στα πρότυπα και άλλων καλλιτεχνών των δεκαετιών του 60 και του 70, της Πάτι Σμιθ ή του Τζιμ Μόρισον.
Σήμερα, κανείς δεν θα τολμούσε να περιλάβει λόγια του Ρεμπώ ή του Σοπενχάουερ σε ένα τραγούδι, για να μην τον χαρακτηρίσουν επιτηδευμένο ηθικολόγο. Ο Μπόουι ήταν πιθανότατα ο τελευταίος μεγάλος σταρ της ροκ που το έκανε. Για μια ακόμη φορά, όμως, προανήγγειλε μια άλλη πλευρά της ψηφιακής ζωής που ο υπόλοιπος κόσμος χρειάστηκε το Διαδίκτυο για να τη γνωρίσει. Χάρις στο Διαδίκτυο, το να είσαι έξυπνος είναι και πάλι cool, όχι μόνο επειδή η Σίλικον Βάλεϊ έκανε τους κομπιουτεράκηδες σταρ της ροκ, αλλά επειδή το να είσαι μορφωμένος δεν σημαίνει πια να σαπίζεις τα σαββατόβραδα στις βιβλιοθήκες – σημαίνει να είσαι δικτυωμένος.
Ο Μπόουι ήταν γνωστός για τις τεχνολογικές του γνώσεις, είχε άλλωστε στήσει ήδη από το 1998 τον δικό του πάροχο, το BowieNet. Αλλά δεν ήταν απλώς ένας «άνθρωπος μπροστά από την εποχή του». Ήταν ένας άνθρωπος που δεν χρειαζόταν την τεχνολογία που φετιχοποίησε για να προβλέψει την ψηφιακή ζωή του 21ου αιώνα.
Πηγή: Financial Times
* Ο Γκόταμ Μαλκάνι είναι αρθρογράφος των Financial Times και συγγραφέας του βιβλίου «Londonstani».