Ρωσία κατά Τουρκίας για Κύπρο, με αιγυπτιακή υποστήριξη
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Παρά την ομόφωνη υιοθέτηση του ψηφίσματος 2263 για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, μέχρι τις 31 Ιουλίου, στη συζήτηση που ακολούθησε εντός του Συμβουλίου Ασφαλείας σημειώθηκε αντιπαράθεση Ρωσίας, Βρετανίας και ΗΠΑ, ενώ παράλληλα και η Αίγυπτος στην παρέμβασή της έθεσε θέμα για τον μη κατονομασμό της Τουρκίας στο κείμενο.
Πέραν της μη αναφοράς της Τουρκίας στην παράγραφο του ψηφίσματος για τους αγνοούμενους, ο Ρώσος αντιπρόσωπος επέκρινε την Άγκυρα για τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Κύπρου, έθεσε υπό αμφισβήτηση του τι ακριβώς επιδιώκει η Τουρκία για τη διευθέτηση, ενώ παράλληλα χαρακτήρισε απομεινάρι της αποικιακής περιόδου που δεν έχει θέσει στον 21ο αιώνα το σύστημα εγγυήσεων στην Κύπρο.
Ο Βρετανός αντιπρόσωπος υπερασπίστηκε το κείμενο του ψηφίσματος που ετοίμασε η χώρα του, καθώς, όπως υποστήριξε, διατηρεί τις λεπτές ισορροπίες του Κυπριακού και εξυπηρετεί τρεις βασικούς στόχους: Καλωσορίζει την πρόοδο που σημειώθηκε, αποτυπώνει τις εξελίξεις και αυξάνει αριθμητικά τη δύναμη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Υποστήριξε ότι και οι δύο πλευρές αποδέχονται το ψήφισμα, ενώ κάλεσε όλα τα μέλη του Σ.Α. να ενθαρρύνουν τις πλευρές να φτάσουν σε λύση.
Επικριτικός προς τη Ρωσία ήταν ο Αμερικανός αντιπρόσωπος λέγοντας ότι με την τοποθέτηση του αντιπροσώπου της επιχείρησε να πολιτικοποιήσει την ομόφωνη υιοθέτηση του ψηφίσματος. Και επαναλαμβάνοντας την πρόσφατη αναφορά του υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι, είπε πως “οι ΗΠΑ έχουν δεσμευτεί να υποστηρίξουν την καλύτερη ευκαιρία εδώ και δεκαετίες για την επίτευξη μιας διευθέτησης στην Κύπρο».
Ο αντιπρόσωπος της Αιγύπτου στην παρέμβασή του (βάσει της ταυτόχρονης αγγλικής μετάφρασης της ομιλίας του που έγινε στην αραβική) χαιρέτισε την ομόφωνη υιοθέτηση του ψηφίσματος 2263 από το Σ.Α., επισημαίνοντας ότι αυτό αντικατοπτρίζει την πεποίθηση όλων για τη σημασία που έχει η ΟΥΝΦΙΚΥΠ, υποστηρίζοντας τη σταθερότητα στην Κύπρο, ιδιαίτερα υπό το φως της θετικής δυναμικής της διαπραγματευτικής διαδικασίας μεταξύ των κυπριακών πλευρών.
Αναφέρθηκε ακόμη στην πλήρη δέσμευση που εξέφρασαν με δηλώσεις τους οι εκπρόσωποι των πλευρών στην επίτευξη μιας συνολικής και βιώσιμης διευθέτησης το ταχύτερο δυνατόν.
Ωστόσο τόνισε ότι παρόλα αυτά, η Αίγυπτος είναι πεπεισμένη για τη σημασία της συμπερίληψης στην παράγραφο 13 του προοιμίου του ψηφίσματος της φύσης και της ταυτότητας των στρατιωτικών βάσεων στο βόρειο τμήμα της Κύπρου, κατά τρόπο που να αντανακλά την πραγματικότητα επί του εδάφους. Όταν ασχολούμαστε με το θέμα των αγνοουμένων, που έχει πρωταρχικά ανθρωπιστικό χαρακτήρα, πρέπει όλα τα μέρη να έλθουν αντιμέτωπα με τις ευθύνες τους, είπε.
Πρόσθεσε πως από τη στιγμή που η Αίγυπτος αναπτύσσει τη σημασία να καταβληθούν όλες οι δυνατές προσπάθειες για να έχει επιτυχία η πολιτική διαδικασία, «επαναβεβαιώνουμε ότι όλα τα μέρη πρέπει να είναι υπεύθυνα στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, απέχοντας από οποιεσδήποτε πράξεις οι οποίες θα προκαλέσουν εντάσεις ή θα βλάψουν τη θετική ατμόσφαιρα που υπάρχει σήμερα».
Κατέληξε λέγοντας πως η διευθέτηση του Κυπριακού πρέπει να είναι σύμφωνη με τα σχετικά ψηφίσματα του Σ.Α. και τις παρούσες πολιτικές συνθήκες στην περιοχή.
Ο αντιπρόσωπος της Ρωσίας στην τοποθέτησή του (επίσης βάσει της ταυτόχρονης αγγλικής μετάφρασης) αφού επισήμανε ότι η χώρα του υπερψήφισε το ψήφισμα 2263 και εξέφρασε την υποστήριξη στο σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η ΟΥΝΦΙΚΥΠ στη διατήρηση της ειρήνης στην Κύπρο και την υποστήριξη στις διακοινοτικές συνομιλίες, τόνισε ότι στο ψήφισμα υπάρχουν σοβαρά σφάλματα, γιατί οι συντάκτες του δεν έλαβαν υπόψη τις απόψεις αριθμού μελών του Σ.Α. αλλά και «διότι δεν αντανακλά σε ένα προφανές στοιχείο της έκθεσης, την παρουσία στην Κύπρο όχι μόνο των δύο κοινοτήτων αλλά και ενός ακόμη παίκτη, της Τουρκίας, η οποία διατηρεί μία τεράστια στρατιωτική παρουσία στη νήσο και της οποίας η πραγματική σχέση με την διευθέτηση του Κυπριακού δεν είναι ακόμη καθαρή».
Ως παράδειγμα παρέθεσε το γεγονός ότι η τουρκική αεροπορία συστηματικά παραβιάζει τον κυπριακό εναέριο χώρο.
«Είμαστε πεπεισμένοι πως παρόμοιες πράξεις οι οποίες έχουν αρνητική επίπτωση στην ατμόσφαιρα των διαπραγματεύσεων και βλάπτουν την πολιτική αεροπορία της περιοχής θα πρέπει να σταματήσουν», τόνισε.
Ο Ρώσος αντιπρόσωπος ανέφερε ότι η χώρα του ευνοεί την εξεύρεση από τα κυπριακά μέρη λύσης μέσω διαπραγματεύσεων, η οποία θα είναι ευθυγραμμισμένη με τους στόχους και τις αρχές της Χάρτας του ΟΗΕ όπως και τις πρόνοιες των σχετικών ψηφισμάτων του Σ.Α και θα ανταποκρίνεται στις παρούσες γεωπολιτικές πραγματικότητες.
«Στο πλαίσιο αυτό επισημαίνουμε ότι οι σημερινοί μηχανισμοί ασφαλείας, δηλαδή το σύστημα των εξωτερικών εγγυήσεων, αποτελεί απομεινάρι της αποικιακής περιόδου και δεν έχει θέση στον 21ο Αιώνα», κατέληξε.
Ο αντιπρόσωπος της Βρετανίας είπε ότι η υιοθέτηση του ψηφίσματος στέλνει ένα θετικό μήνυμα σε μια ελπιδοφόρα στιγμή για την Κύπρο, ενώ εξήγησε τι επιτυγχάνεται μέσω του ψηφίσματος 2263.
«Πρώτον, καλωσορίσαμε την πρόοδο και τη θετική δυναμική στις υπό την ηγεσία των ηγετών διαπραγματεύσεις για τη διευθέτηση. Δεύτερον, έχουμε αποτυπώσει τις θετικές εξελίξεις από την τελευταία ανανέωση της εντολής, συμπεριλαμβανομένων και αυτών για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Και τρίτον, έχουμε εγκρίνει μια μικρή αύξηση των επιπέδων της Δύναμης της UNFICYP για να βοηθά στην αποστολή του σχεδιασμού της, για την ελπιδοφόρα περίπτωση της διευθέτησης στο εγγύς μέλλον».
Απαντώντας στην κριτική της Ρωσίας, είπε πως η Βρετανία ως η χώρα που γράφει το ψήφισμα αναγνωρίζει την ύπαρξη ευαισθησιών, όπως αποδεικνύεται από τη δήλωση του Ρώσου συναδέλφου του.
«Οι προσπάθειές μας κατά τη διάρκεια της σύνταξης του σχεδίου επικεντρώθηκαν στην επίτευξη μιας λεπτής ισορροπίας σε συναισθηματικά θέματα και πιστεύουμε ότι το ψήφισμα, που εγκρίθηκε ομόφωνα, πέτυχε αυτή την ισορροπία. Μια ισορροπία που επιτρέπει σε όλους να διασφαλίσουν ότι κανένα μέρος δεν αισθάνθηκε να υπονομεύεται. Το οποίο στηρίζεται στο λεκτικό της έκθεσης για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών», πρόσθεσε.
Ο Βρετανός πρέσβης σημείωσε ότι το ψήφισμα έχει την υποστήριξη και των ίδιων των πλευρών και έλαβε σημαντικό αριθμό συγκηδεμόνων.
Αναφερόμενος στις εξελίξεις του Κυπριακού, είπε πως υπάρχει μία θετική δυναμική στις διαπραγματεύσεις υπό την ηγεσία των ηγετών και υπογράμμισε ότι το Σ.Α. χρειάζεται να βοηθήσει τους ηγέτες να φτάσουν σε συμφωνία.
«Ο δρόμος μπροστά θα είναι δύσκολος και οι ηγέτες χρειάζεται να δείχνουν συνεχές θάρρος για να λαμβάνουν δύσκολες αποφάσεις», είπε, επαναλαμβάνοντας την πλήρη υποστήριξη που τους παρέχει η Βρετανία, κάτι που πρόσφατα κατέστησε σαφές προς τους ηγέτες ο υπουργός Εξωτερικών Φίλιπ Χάμοντ, κατά την επίσκεψή του στην Κύπρο.
Τέλος, επανέλαβε ότι η υποστήριξη του συνόλου του Σ.Α. θα είναι ζωτική στο να γίνει η προοπτική της διευθέτησης πραγματικότητα. «Έχουμε μια πραγματική ευκαιρία για να τερματιστεί αυτό το μακροχρόνιο πρόβλημα. Ας βοηθήσουμε τους ηγέτες να αξιοποιήσουν αυτή την ευκαιρία», σημείωσε.
O αντιπρόσωπος των ΗΠΑ, εκφράζοντας την υποστήριξη προς την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, συνεχάρη και τους δύο Κύπριους ηγέτες για την αποφασιστικότητά τους να επιτύχουν σημαντική πρόοδο στην κατεύθυνση μιας συνολικής διευθέτησης, για τον τερματισμό της μακράς διαίρεσης της νήσου και την επανένωση της Κύπρου σε μία διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία».
«Όπως ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι δήλωσε πρόσφατα στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ ‘έχουμε δεσμευτεί να υποστηρίξουμε την καλύτερη ευκαιρία εδώ και δεκαετίες για την επίτευξη μιας διευθέτησης στην Κύπρο’. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι αισιόδοξες ότι μια συμφωνία διευθέτησης μπορεί να επιτευχθεί, αλλά ξέρουμε ότι αυτό θα απαιτήσει τη συνέχιση της επιμονής των δύο ηγετών, καθώς και την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας, συμπεριλαμβανομένου του Συμβουλίου Ασφαλείας».
Απαντώντας στη ρωσική παρέμβαση, ο Αμερικανός αντιπρόσωπος χαρακτήρισε ατυχές το γεγονός ότι «οι τοποθετήσεις ενός μέλους του Σ.Α. επιχείρησαν να πολιτικοποιήσουν αυτή την ομόφωνη υιοθέτηση».
Καταλήγοντας κάλεσε όλα τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας να εμπλακούν στο Κυπριακό με βάση το συμφέρον του κυπριακού λαού, απηλλαγμένα από απώτερα πολιτικά κίνητρα που καθοδηγούνται από εξωτερικούς παράγοντες.
Αποστόλης Ζουπανιώτης, ΚΥΠΕ, Νεά Υόρκη, ΗΠΑ