Μέτα από 51 χρόνια Ελλάδα και Κύπρος τίμησαν τους νεκρούς και τον κυβερνήτη του ‘Φαέθων’
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Τις οφειλόμενες μετά από χρόνια τιμές απέδωσαν Ελλάδα και Κύπρος στους πεσόντες ναύτες και τον Κυβερνήτη της ακταιωρού Φαέθων, που βομβαρδίστηκε με ναπάλμ από τουρκικό πολεμικό την 8η Αυγούστου 1964 κατά τις μάχες της Τυλληρίας και έχασε 7 άτομα από το πλήρωμα του, έξι Ελληνες και ένα Κύπριο.
Στην τελετή απόδοσης τιμών που πραγματοποιήθηκε στο σπίτι της Κύπρου στην Αθήνα, παρέστησαν ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Γιαννάκης Ομήρου, οι Υπουργοί, Εθνικής Αμυνας Πάνος Καμμένος και Αμυνας Χριστόφορος Φωκαϊδης, αντιπροσωπεία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Αμυνας υπό τον Πρόεδρο της Γιώργο Βαρνάβα, μέλη της αντίστοιχης Επιτροπής της Βουλής των Ελλήνων, της στρατιωτικής ηγεσίας Κύπρου και Ελλάδας και αποστράτων αξιωματικών.
Οι Υπουργοί Αμυνας ζήτησαν συγνώμη για την καθυστέρηση στην απονομή των τιμών.
Το Φαέθων με το Αρίων ήταν τα πρώτα πολεμικά της νεοσύστατης τότε Κυπριακής Δημοκρατίας και αποτελούσαν δωρεά του Αναστάσιου Λεβέντη. Την 8η Αυγούστου 1064, κατά τη μεγάλη έκτασης τουρκική αεροπορική προσβολή, το Φαέθων, με βλάβη στη μια από τις δύο μηχανές του, ελίσσεται και καταφέρνει να καταρρίψει ένα τουρκικό αεροσκάφος και να προξενήσει ζημιές σε δεύτερο. Το πλήρωμα του Φαέθων υπό τις διαταγές του ανθυποπλοιάρχου Δημητρίου Μητσάτσου μετά από πολύωρες μάχες προσαράσσει στην παραλία του Ξερού.
Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, δηλώνοντας ότι αποτελεί ξεχωριστή στιγμή η απόδοση των οφειλομένων τιμών σε όσους αντιστάθηκαν και θυσιάστηκαν κατά την επίθεση της τουρκικής αεροπορίας, είπε ότι είναι απαράδεκτο οι ήρωες να μην έχουν τιμηθεί μέχρι σήμερα.
Δήλωσε ότι με τον ομόλογο του Χριστόφορο Φωκαϊδη ανέλαβαν να κλείσουν τους παλιούς ανοικτούς λογαριασμούς με όσους έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι.
Ο κ. Καμμένος ανέφερε ότι η Τουρκία στις μάχες της Τυλληρίας παραβίασε ξεκάθαρα την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις αρχές του διεθνούς δικαίου.
Ακόμα και μετά την προσάραξη του πλοίου και την εγκατάλειψη του πλοίου από το πλήρωμα, συνεχίστηκαν οι βομβαρδισμοί κατά παράβαση της Συνθήκης της Γενεύης, όπως έκανε η Τουρκία μετά την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους, όταν συνέχισε να βάλλει με πυρά κατά του πιλότου που είχε εγκαταλείψει το αεροσκάφος, είπε.
Ο κ. Καμμένος συνεχίζοντας ανέφερε ότι έχουμε υποχρέωση να διατηρούμε την ιστορική μνήμη και να μεταλαμπαδεύουμε τις αξίες αγάπης, πίστης και αφοσίωσης στην πατρίδα.
Αναφέροντας ότι στην ακταιωρό Φαέθων βρίσκονταν νέα παιδιά που έδωσαν το αίμα τους και έγραψαν μια ακόμα λαμπρή σελίδα στην ιστορία του ναυτικού, τόνισε ότι αποτελεί υποχρέωση για τον κάθε Ελληνα να αποδώσει τις δέουσες τιμές.
Δεν πρέπει να ξεχνούμε την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και την εκδίωξη από τις πατρογονικές εστίες των Ελλήνων αδελφών μας και τη συνεχιζόμενη παράνομη κατοχή του κυπριακού εδάφους, σημείωσε.
Ο κ. Καμμένος είπε ακόμα ότι οφείλουμε να συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε τις πανανθρώπινες αξίες της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας, προσθέτοντας ότι ο Τούρκος εισβολέας συνεχίζει ακόμα και σήμερα με τις ενέργειες του στο χώρο του Αιγαίου και της Κύπρου να προκαλεί.
Ανέφερε περαιτέρω, ότι με απόφαση του αίρεται η απαγορευτική διαταγή του πολεμικού ναυτικού προς τον κυβερνήτη της ακταιωρού, ο οποίος έδρασε ηρωικά και τραυματίστηκε βαριά, να μην ομολογεί την ηρωική του πράξη. Πρόσθεσε ότι με απόφαση θα του απονεμηθούν τα οφειλόμενα μετάλλια εκ μέρους της πατρίδας.
Ο κ. Φωκαϊδης δήλωσε ότι παρίσταται στην τελετή με αισθήματα ιερής συγκίνησης και εθνικής υπερηφάνειας καθώς η κυπριακή και ελληνική πολιτεία, όπως όφειλε αποδίδει τις τιμές που αξίζουν στα παλληκάρια του Φαέθων με καθυστέρηση πολλών δεκαετιών.
Οι νεκροί του Φαέθων μπόλιασαν με το αίμα τους την πολύπαθη κυπριακή γη και μετέτρεψαν τον κόλπο του Ξερού σε σύμβολο δόξας, ανέφερε προσθέτοντας ότι το αίσθημα της τραγωδίας του 1974 με τις ενοχές της προδοσίας δεν άφησαν το περιθώριο ώστε να τιμηθούν έγκαιρα οι ηρωικά πεσόντες.
Ο Υπουργός Αμυνας είπε ότι οφείλουμε να φωτίσουμε τις λαμπρές σελίδες της ιστορίας.
Ανέφερε ότι τιμώνται οι πεσόντες του Φαέθων για το μεγαλείο της ψυχής και το απαράμιλλο ηρωισμό, καθώς, παρά την έκκληση του κυβερνήτη, ειδικά προς όσους ήταν νυμφευμένοι να εγκαταλείψουν το πλοίο, κανένας δεν μέτρησε τις πιθανότητες, αλλά παρέμειναν να φυλάξουν τις Θερμοπύλες.
Τα παλληκάρια του Φαέθων, πρόσθεσε, είχαν πλήρη συνείδηση, καθώς ο κυβερνήτης τους είχε προειδοποιήσει ότι κάποιοι από μπορεί να σκοτωθούν ή να συνεχίζουν να ζουν με αναπηρία.
Ο κ. Φωκαϊδης εξέφρασε συγνώμη, “που αργήσαμε να του αποδώσουμε αυτό που χρωστούσαμε” και εξέφρασε εκ μέρους της κυπριακής πολιτείας, στο ελληνικό λαό ευγνώμονες ευχαριστίες.
Κουβαλούμε μια βαριά παρακαταθήκη ανδρείας και αρετής όπως αυτής του Φαέθων με μια ανεξόφλητη ιστορική επιταγή, την απελευθέρωση του τόπου, ανέφερε στη συνέχεια ο Υπουργός Αμυνας, προσθέτοντας ότι οφείλουμε να αγωνιστούμε ώστε να επέλθουν στην Κύπρο συνθήκες ελευθερίας, ειρήνης ασφάλειας και συνδημιουργίας.
Αυτή είναι η μεγάλη ιστορική πρόκληση και ευθύνη και σε αυτή την κατεύθυνση εργάζεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η Κυβέρνηση, είπε.
Σε σύντομο χαιρετισμό ο Πρεσβευτής της Κύπρου στην Αθήνα Κυριάκος Κενεβέζος ανέφερε ότι αποτελεί μεγάλη τιμή για τον ίδιο, την Κυπριακή Δημοκρατία και την Ελλάδα η απονομή της οφειλόμενης τιμής στους 23 που αποτελούσαν το πλήρωμα του Φαέθων.
Στεκόμαστε ευλαβικά μπροστά στο μάθημα ηρωισμού και ανδρείας, είπε και σημείωσε πως οι ήρωες πεθαίνουν όταν τους λησμονούν οι ζωντανοί.
Ο κ. Μητσάτσος ανέφερε ότι για τους συγγενείς των έξι νεκρών του Φαέθων οι τιμές άργησαν, ωστόσο συνεχάρη την Κυπριακή Δημοκρατία για την απόφαση να αποδοθούν τιμές έστω και τώρα και να συντηρηθούν οι τάφοι των πεσόντων στο κοιμητήριο Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.
Είπε ακόμα πως με πρωτοβουλία του συνδέσμου αγωνιστών ΕΟΚΑ 55-59, τελείται εθνικό μνημόσυνο την 8η Αυγούστου.
Ανέφερε επίσης ότι είμαστε υπερήφανοι επειδή ο Φαέθων τίμησε τις παραδόσεις του ελληνισμού και εξέφρασε την άποψη ότι ηρωικά περιστατικά σαν αυτά θα πρέπει να διδάσκονται από γενιά σε γενιά.
Οι ηρωικώς πεσόντες του Φαέθων που τιμήθηκαν είναι ο Παναγιώτης Χρυσούλης, ο Σπυρίδωνας Αγάθος, ο Νικόλαος Πανάγος, Παναγιώτης Θεοδωράτος, Νικόλαος Νιάφας και Νικόλαος Καπαδούκας. Ο 7ος νεκρός του Φαέθων είναι ο Κύπριος Αντης Φιλήτας, που υπηρέτησε εθελοντής.
Στο πλαίσιο της τελετής προβλήθηκε ταινία για τις μάχες Παχυάμμου- Τυλληρίας 1964.
Η απόδοση τιμών στους νεκρούς του Φαέθων έγινε με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της Κυπριακής Δημοκρατίας και η τελετή διοργανώθηκε από το Υπουργείο Αμυνας και την Πρεσβεία της Κύπρου στην Αθήνα, στο Σπίτι της Κύπρου.
ΚΥΠΕ – της απεσταλμένης μας Μαρίας Φιλή – ΑΘΗΝΑ