Ξυδάκης από τη Λευκωσία: Οι χιλιάδες ψυχές από την καλύτερη, την πιο ατόφια Ρωμιοσύνη
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Κοσσυφοπέδιο: Η τραγική προσωπικότητα της κ. Μπακογιάννη και η Ελληνική Κυβέρνηση ως θεματοφύλακας της μεγάλης Αλβανίας, και της “κοσοβοποίησης” της Θράκης και της Κύπρου
Εξοργισμένη και προκλητικά σαφής η Τουρκία για τη σύνδεση της ευρωπαϊκής της πορείας με το Κυπριακό: «Έχετε έλλειψη οράματος, δεν θα το δεχθούμε ποτέ», γαυγίζει η Άγκυρα
Συντάραξε την Κύπρο, απήχησε στο εξωτερικό και αντηχεί ακόμα στην λογοτεχνία και διεθνή βιβλιογραφία όσο καμιά άλλη περίοδος της ιστορίας του νησιού.
Ο αγώνα του 1955-59 και οι άγνωστες στο ευρύ κοινό πτυχές του, επιχειρείται να έρθουν στο φως στο τριήμερο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Ιστορία και Λογοτεχνία του Αγώνα 1955-1959» που άρχισε χθες στη Λευκωσία.
Μεταξύ άλλων, όπως επεσήμανε ο Υπουργός Παιδείας Κώστας Καδής στον χαιρετισμό του κατά την χθεσινοβραδινή εναρκτήρια τελετή στην αίθουσα Καστελιώτισσα, το συνέδριο θα ασχοληθεί με ενδιαφέρουσες πτυχές του αγώνα όπως ο ρόλος της ελληνικής ραδιοφωνίας, το σύστημα αντικατασκοπείας και η καταγραφή του αγώνα μέσα από λογοτεχνικά κείμενα Ελλήνων και ξένων συγγραφέων.
Στο συνέδριο θα μιλήσουν φιλόλογοι και ιστορικοί τόσο από την Κύπρο, όσο και από την Ευρώπη και την Αμερική για να παρουσιάσουν την έρευνά τους στον αγώνα του 1955-59.
Όπως ανέφερε σε χαιρετισμό του ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, το συγκεκριμένο συνέδριο αποτελεί μέρος της ευρύτερης προσπάθειάς του Πανεπιστημίου, να προβάλει την ιστορία και την λογοτεχνική παραγωγή της Κύπρου, ώστε «να την κατανοήσουμε και εν τέλει να διδαχθούμε από αυτήν». Κάνοντας λόγο για ιστορική υποχρέωση να μεταφραστούν σωστά οι διεθνείς εξελίξεις που επηρεάζουν σήμερα θετικά την Κύπρο, μίλησε επίσης για την ανάγκη «να αγαπήσουμε πραγματικά αυτό τον τόπο, όπως τότε, να ανακαλύψουμε τις δυνατότητές μας και να κτίσουμε όλοι μαζί την ελεύθερη Κύπρο που έρχεται».
« Θα επιστρέψουμε στην κατεχόμενη γη μας και τότε θα αναζητήσουμε τις χαμένες ψηφίδες του πανάρχαιου πολιτισμού μας και θα ξαναφτιάξουμε μαζί με τις επόμενες γενιές το ρημαγμένο μωσαϊκό της ιστορίας μας», ανέφερε.
Μιλώντας για ένα αδικαίωτο αγώνα, ο Πρέσβη της Ελλάδας στην Κύπρο Ηλίας Φωτόπουλος χαρακτήρισε την περίοδο 1955-59 ένα «τετράχρονο πανηγύρι της λευτεριάς», με τους ήρωες που θυσιάστηκαν να αφήνουν πίσω τους την παρακαταθήκη της ενότητας και της καθολικής συστράτευσης στον δύσκολο αγώνα της Κύπρου.
Ο Αν. Υπουργός Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας Νίκος Ξυδάκης στην εναρκτήρια ομιλία του στο συνέδριο ανέλυσε την επίδραση του αγώνα της ΕΟΚΑ στην ελληνική κοινή γνώμη και τη διανόηση της εποχής, όπως αποτυπώθηκε με ιδιαίτερη προσήλωση στον αριστερό Τύπο της εποχής και ιδιαίτερα σε λογοτεχνικά περιοδικά, αλλά και στην ποίηση των μεγάλων Ελλήνων ποιητών Γιώργου Σεφέρη και Γιάννη Ρίτσου. Σημείωσε ιδιαίτερα την αντίδραση του Γ. Σεφέρη στην αμφισβήτηση της ελληνικότητας της Κύπρου από την αγγλική αποικιοκρατία και την προσπάθεια δημιουργίας «κυπριακής συνείδησης».
«…Υπάρχουν σε μια γωνιά της γης 400 χιλιάδες ψυχές από την καλύτερη, την πιο ατόφια Ρωμιοσύνη, που προσπαθούν να τις αποκόψουν από τις πραγματικές τους ρίζες και να τις κάνουν λουλούδια θερμοκηπίου. Σ’ αυτή τη γωνιά της γης δουλεύει μια μηχανή που κάνει τους Ρωμιούς σπαρτούς-Κυπρίους-όχι-Έλληνες που κάνει τους ανθρώπους μπαστάρδους…», έγραφε ο Σεφέρης.
Ενώ, όπως ανέφερε, ο Γ. Ρίτσος εξυμνούσε την θυσία του Αυξεντίου στο ποίημα του «Αποχαιρετισμός», μετουσιώνοντας την πεζή δημοσιογραφική ανταπόκριση σε ποίηση. Έκανε επίσης αναφορά στην κριτική του Αλμπέρτ Καμύ προς την βρετανική κυβέρνηση για τους απαγχονισμούς των Καραολή και Δημητρίου, αλλά και στο ποίημα του Τίτου Πατρίκιου «Κρεμάλες στη Λευκωσία».
Εναρκτήρια ομιλία είπε στο συνέδριο, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου Robert Holland, ο οποίος στο βιβλίο του «Britain and the Cyprus Revolt, 1954-59» ασκεί ιδιαίτερη κριτική στις αποτυχίες της βρετανικής πολιτικής σε σχέση με την Κύπρο και προέβη σε επισταμένη ιστορική ανάλυση των γεγονότων της τετραετίας 1955-59.
Το συνέδριο θα συνεχιστεί με σειρά διαλέξεων και αναλύσεων το Σάββατο και την Κυριακή.